To tylko jedna z 13 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Temat: 10. Złoża kopalin użytecznych w Polsce.
Złoża węgla kamiennego.
W Polsce obecnie znane są trzy zagłębia węgla kamienego, a mianowicie: Zagłębie Górnośląskie, Zagłębie Dolnośląskie i Zagłębie Lubelskie. Największe i najzasobniejsze jest Zagłębie Górnośląskie, z którego pochodzi ponad 98% wydobywanego w Polsce węgla kamiennego. Znacznie mniejsze jest Zagłębie Dolnośląskie, które w znacznej mierze jest już wyeksploatowane. Ze względu na trudne warunki eksploatacji w Zagłębiu Lubelskim istnieje jedna kopalnia „Bogdanka" i w chwili obecnej nie przewiduje się rozbudowy tego zagłębia.
Polskie złoża węgla kamiennego powstały w karbonie górnym (tabl. 8.1), który w naszych zagłębiach jest produktywny. Perspektywy znalezienia nowych złóż węgla kamiennego uzależnione są od stwierdzenia nowych terenów występowania górnego karbonu.
Badaniami geologicznymi prowadzonymi w ostatnich latach stwierdzono występowanie utworow górnego karbonu w dwu nowych rejonach Dolnego Śląska, a mianowicie: na monoklinie przedsudeckiej, 30 km na północ od Wrocławia w miejscowości Czerńczyce (na głębokości ponad 1000 m) oraz na obszarze niecki północnosudeckiej, między Lubaniem i Jaworem. Na północny zachód od Lubania stwierdzono, wśród ciemnych iłowców i mułkowców, cienkie pokłady węgla kamiennego. Czy występowanie tych utworów zapowiada odkrycie nowych złóż węgla kamiennego, obecnie jeszcze nie wiadomo. Ostatecznie wyjaśnią to dalsze prace geologiczne.
Temat: 10.1.1. Górnośląskie Zagłębie Węglowe.
Górnośląskie Zagłębie Węglowe jest jednym z największych zagłębi węglowych w świecie. Jego powierzchnia wynosi około 6400 km2(wraz z okręgiem ostrawsko- kalwińskim) z czego 4 500 km2 należy do Polski. Stanowi ono olbrzymią nieckę wypełnioną utworami karbonu produktywnego, których grubość w części zachodniej wynosi przeszło 6500 m.
Warstwy karbonu produktywnego (górnego) podścielone są utworami karbonu dolnego stanawiącego łupki i piaskowce (kulm): oraz wapienie (wapień węglowy), które znane są na powierzchni tylko w grzbiece dębnickim.
Zagłębie jest typu mieszanego, tzn. paraliczno-limnicznego. Zagłębie typu paralicznego charakteryzuje się obecnością skał zawierających skamieniałości morskie. Powstały one w sąsiedztwie mórz, które wkraczały lub cofały się z ich terenu w zależności od ruchów górotwórczych. Zagłębia limniczne nie zawierają wkładek osadów morskich, powstały w warunkach śródlądowych. Charakteryzują się mniejszym rozprzestrzenieniem i nieregularnościami w zaleganiu pokładów.
W Zagłębiu Górnośląskim warstwy brzeżne (namur A) mają charakter paraliczn
(…)
… masywem Karkonoszy, a od wschodu masywem Gór Sowich. Zajmuje ono obszar około 1200 km2, z czego ponad 550 km2 zawiera pokłady węgla nadające się do eksploatacji na głębokości nie przekraczającej 1500 m.
Część północno-wschodnia zagłębia należy do Polski (okolice Wałbrzycha i Nowej Rudy). Skrzydło południowo-zachodnie i część obszaru centralnego należy do Czech (rejon Żacler, Swatanowice i Radwanice). Zagłębie Dolnośląskie ma kształt wydłużonej niecki, której oś dłuższa wynosi około 60 km, a krótsza - 35 km. Po stronie polskiej utwory karbonu odsłaniają się na powierzchni w postaci zwartego pasa wychodni od Kamiennej Góry przez Wałbrzych w kierunku Nowej Rudy i Słupca (rys. 10.2).
Rys. 10.2: Zagłębie Dolnośląskie
1 - nadkład karbonu, 2 - górny karbon, 3 - dolny karbon
Zagłębie Dolnośląskie…
… Gór Sowich. Zajmuje ono obszar około 1200 km2, z czego ponad 550 km2 zawiera pokłady węgla nadające się do eksploatacji na głębokości nie przekraczającej 1500 m.
Część północno-wschodnia zagłębia należy do Polski (okolice Wałbrzycha i Nowej Rudy). Skrzydło południowo-zachodnie i część obszaru centralnego należy do Czech
Zagłębie Dolnośląskie ma kształt wydłużonej niecki, której oś dłuższa wynosi około 60 km, a krótsza - 35 km. Po stronie polskiej utwory karbonu odsłaniają się na powierzchni w postaci zwartego pasa wychodni od Kamiennej Góry przez Wałbrzych w kierunku Nowej Rudy i Słupca. Zagłębie Dolnośląskie jest zagłębiem typowo limnicznym. Na obwodzie, niecki warstwy karbonu produktywnego leżą płycej, a w środkowej części gruby nadkład utrudnia dokładniejsze jej zbadanie.
W polskiej części…
… węgla brunatnego i torfu
Węgiel brunatny występuje w różnych rejonach kraju na zachód od doliny Wisły aż po zachodnią granicę kraju.
Obszar północny zawiera pokłady węgla brunatnego zalegające na głębokości około 100 m. Złoża są silnie zaburzone, głównie wskutek działalności lodowców, co stwarza niekorzystne warunki eksploatacji. Stwierdzono je w okolicach Gdyni, Szczecina i Olsztyna. Złoża te nie były do tej pory eksploatowane.
Rys. 10.4. Złoża węgla brunatnego w Polsce
Na obszarze lubusko-dolnośląskim złoża węgla brunatnego są najzasobniejsze. Dawniej eksploatowano te złoża sposobami podziemnymi, obecnie eksploatuje się je wyłącznie sposobem odkrywkowym. W rejonie Kaławsk Zgorzelec-Turoszów obok pokładów grubości 1 do 2 m występuje lokalnie w zapadliskach pokład grubości 40 do 70 m; pokład…
…, zwany również żelaziakiem ilastym, drugie miejsce co do znaczenia gospodarczego ma limonit, czyli żelaziak brunatny. Pozostałe rudy żelaza, jak magnetyt, hematyt i inne, tworzą niewielkie znane złoża bez znaczenia gospodarczego. Pewne nadzieje wiąże się z nowo odkrytym złożem rud żelaza w rejonie Suwałk. Jest to złoże magnetytu powstałe w prekambrze; obecnie prowadzi się tam prace geologiczno…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)