9. ZDROWIE SOMATYCZNE, PSYCHICZNE, SPOŁECZNE. ZDROWIE JAKO WARTOŚĆ, ZASÓB I ŚRODEK DO OSIĄGANIACELÓW ŻYCIOWYCH (M.IN. ŻYCIA PEŁNEGO I SZCZĘŚLIWEGO). Zdrowie - ( Zych, Leksykon gerontologii ) stan żywego organizmu, w którym wszystkie funkcje przebiegają prawidłowo; sprawność i pełny dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny, a nie tylko brak choroby bądź kalectwa, czyli stan organizmu charakteryzujący się pełną sprawnością fiz., psych., i społ., brakiem zmian morfologicznych czy zaburzeń czynnościowych, pozwalający człowiekowi na prawidłowe reagowanie i przystosowywanie się do środowiska społecznego. Zarazem określa się tak jak najdłuższą możliwość samodzielnego i aktywnego życia bez chorób i niepełnosprawności, a nawet razem z nimi, jeśli nie udało się ich uniknąć.
W socjologii zdrowie odnoszone jest do uczestnictwa jednostki w systemie społecznym, czyli jest to stan, w którym jednostka wykazuje optymalną umiejętność pełnienia ról społecznych wyznaczonych jej przez proces socjalizacji. W promocji zdrowia zaś oznacza pełnię doskonałego samopoczucia fiz., psych. I społ. w aspekcie zdrowej długowieczności.
Do najważniejszych czynników determinujących zdrowie człowieka należą: styl życia, czynniki środowiskowe, czynniki genetyczne oraz dostępność, jakość i organizacja służby zdrowia.
Dalsze opracowanie na podstawie: M.M. Śliwa, Wychowanie zdrowotne. Zarys teorii i metodyki I. Haszen, H. Sęk, Psychologia zdrowia. WHO: „zdrowie to nie tylko nieobecność choroby i niedołęstwa, ale stan dobrego fiz., psych. i społ. samopoczucia”.
Pełniejszy wizerunek zdrowia jako wartości oddaje w swojej definicji J. Aleksandrowicz , który mówi, że „zdrowie to nie tylko subiektywny stan poczucia sprawności fiz., psych. i społ., ale także zdolność sterowania samym sobą, bez zakłóceń analogicznych mechanizmów u innych ludzi, w ramach homeostazy”.
Przez zdrowie w aspekcie fiz., psych. i społ. należy więc rozumieć taki stan biologiczny jednostki, w którym człowiek afirmuje siebie i świat, realizując dobro, a więc społecznie i jednostkowo korzystne i pozytywne cele, które mieszczą się w ramach zakreślonych ambicjami i obiektywnymi możliwościami.
W 1986r. w Ottawie opracowano i przyjęto najnowszą definicję , która mówi, że „zdrowie jest zasobem , potencjałem indywidualnym i społecznym, jednym z bogactw naturalnych kraju, determinujących rozwój społeczny, gospodarczy i indywidualny. Sprzyjają lub szkodzą mu czynniki polityczne, ekonomiczne, społeczne, kulturowe, środowiskowe, biologiczne oraz sposób postępowania i styl życia. Kształtowanie tych wszystkich czynników wykracza daleko poza medycynę, zwalniając lekarzy, pielęgniarki i innych pracowników służby zdrowia z wyłącznej odpowiedzialności za zdrowie. Liczy się bowiem czynne i twórcze zaangażowanie jednostek i grup społecznych w sprawy ochrony i doskonalenia zdrowia. Dlatego zdrowie trzeba traktować nie tylko jako normę obiektywną, ale także jako normę- ideał, stymulujący pożądane postawy i zachowania.
(…)
…, całkowita rezygnacja z dotychczasowych wzorów i wartości i całkowite przyjęcie nowych.
Na zdrowie społeczne ma także wpływ socjalizacja (uspołecznienie) rozumiana jako wchodzenie w kulturę (akulturacja) i kształtowanie osobowości społecznej człowieka, nabywanie społecznej dojrzałości oraz kompetencji społecznych. Ma ona miejsce wszędzie tam, gdzie człowiek, stając się członkiem nowej grupy społecznej…
… dla wspólnej korzyści, brak chęci władzy, adekwatne postrzeganie siebie);
Po 3: panowaniu nad otoczeniem, oporze przeciw jego naciskowi, dostosowaniu się do warunków zewnętrznych lub uniezależnieniu się od nich, jeśli są niekorzystne;
Po 4: harmonijnym scaleniu przez jednostkę jej podstawowych funkcji - równowadze sił psychicznych;
Po 5: zdolności do 3 podstawowych czynności człowieka: do pracy, zabawy…
… zachorowań u mężczyzn przypada na 24 rok życia.
Większość najbardziej rozpowszechnionych chorób psychicznych rozpoczyna się w młodym lub średnim wieku, np. ludzie młodzi stanowią najliczniejszą grupę ryzyka depresji, pierwszy rzut schizofrenii rozpoczyna się przed 45. rokiem życia, a psychozy maniakalno-depresyjnej - przed 50. Ryzyko pojawienia się chorób i zaburzeń psychicznych w okresie późnej dojrzałości…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)