To tylko jedna z 10 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ZASADY USTROJU RZECZYPOSPOLITEJ Pojęcie zasad ustroju. 1. Zasady podstawowe. Każda konstytucja określa pewne zasady podstawowe rozstrzygające o charakterze ustrojowym państwa i określające panujący w państwie system władzy. Suma tych zasad składa się na tożsamość konstytucyjną państwa. Zasady te określają: do kogo należy władza w państwie, jak należy ją wykonywać, jakie są typy organów państwowych, jakie są podstawowe sposoby i treści wykonywania władzy. Konstytucjonalne zasady ustroju często wymagają zdefiniowania w oparciu o poszczególne postanowienia konstytucji, o koncepcje aksjologiczne i konstrukcje doktrynalne, ale zdarza się, że są ujęte w odrębnych postanowieniach konstytucji. 2. Zasady podstawowe w Konstytucji z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Polska konstytucja najważniejsze zasady ustrojowe zawiera w rozdziale I - Rzeczypospolita. Jest to rozdział chroniony trudniejszym trybem zmiany, choć nie tylko w nim te zasady się zawierają, a wśród tych zawierających się w nim niektóre są szczególnie doniosłe, a inne stanowią raczej normy niż zasady konstytucyjne. Ponieważ tekst konstytucji nie obrósł jeszcze w precedensy i orzecznictwo, które pozwalają określić rzeczywistą rolę i treść jej postanowień, wyodrębnia się głównie siedem zasad najbardziej podstawowych o ustabilizowanej już treści: zasada suwerenności Narodu; zasada niepodległości i suwerenności Państwa; zasada demokratycznego państwa prawnego; zasada społeczeństwa obywatelskiego; zasada podziału władz; zasada społecznej gospodarki rynkowej; zasada przyrodzonej godności człowieka;
Zasada suwerenności Narodu. Zakres zasady suwerenności Narodu. Zasada suwerenności Narodu określa suwerena, czyli wskazuje tego, do kogo należy władza w państwie ( art. 4 ust. 1 K.: Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu ). Wskazanie na Naród jako suwerena ma dwa znaczenia: negatywne i pozytywne. Negatywne podkreśla, że suwerenem nie może być monarcha, niedopuszczalny jest powrót do absolutyzmu, niedopuszczalne jest, by podmiotem włazy była jakaś klasa lub grupa społeczna. Pozytywne znaczenie jest znacznie trudniejsze, gdyż pojęcie Narodu ma charakter filozoficzno - społeczny. Należy je tutaj odnosić do wspólnoty wszystkich obywateli Rzeczypospolitej, lecz nie tylko w tradycyjnym znaczeniu, gdyż odnosi się również do Polaków zamieszkałych za granicą. Kryterium decydującym jest tutaj posiadanie praw wyborczych. Również zwrot Rzeczypospolita używany jest tutaj jako nawiązanie do historycznej wspólnoty, która tworzy istotę dzisiejszego państwa polskiego.
(…)
… wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej przewidującej przekazanie organizacji lub organowi międzynarodowemu kompetencji organów władzy państwowej w niektórych sprawach; w sprawie zatwierdzenia zmiany Konstytucji dotyczącej postanowień zawartych w rozdziałach I, II i XII; referendum lokalne; Nieznana jest w Polsce procedura weta ludowego. Demokracja pośrednia. Zwana jest przedstawicielską, jest to sposób sprawowania władzy, w którym decyzje są w imieniu suwerena podejmowane przez organ przedstawicielski pochodzący z wyborów. Obecnie to podstawowy sposób sprawowania władzy - art. 4 ust. 2 uznaje demokrację pośrednią za podstawowy sposób rządzenia państwem. Dla istnienia demokracji pośredniej niezbędny jest również - prócz parlamentu - szereg wymagań. Są to między innymi: oparcie sposobu wyłaniania parlamentu…
… powinna silna pozycja i kompetencje w systemie organów państwowych; Organy przedstawicielskie pochodzące z wyborów. Istotą demokracji pośredniej jest podejmowanie decyzji w imieniu suwerena przez organ (organy) przedstawicielski pochodzący z wyborów. W Polsce cecha ta należy zarówno do Sejmu jak i do Senatu, z uwzględnieniem zasady wolnego mandatu. Prezydent nie jest określany w Konstytucji jako przedstawiciel…
… może być nadana przepisowi prawnemu tylko w zupełnie wyjątkowych sytuacjach
nakaz zachowania odpowiedniego okresu dostosowawczego przy wprowadzaniu nowych norm prawnych w życie, tzw. vacatio legis - 14 dni od daty ogłoszenia, od którego odstępstwo jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy przemawiają za tym istotne okoliczności albo jeżeli nowe przepisy ze swej istoty takiego okresu dostosowawczego nie wymagają; zasada…
… pluralizmu politycznego. Zasada pluralizmu politycznego ma znaczenie fundamentalne, jako że jej jądrem jest swoboda tworzenia i działania partii politycznych. Swoboda tworzenia i działania partii politycznych stanowi jedną z wolności politycznych obywateli i jest tak ważna, że ujęto ją w I rozdziale Konstytucji, a rozwinięto w ustawie o partiach politycznych z 27 czerwca 1997 roku. Partia polityczna…
… ustaw określających treść prawa stanowionego przez sądy, które mają obowiązek respektowania zawartych w nich przepisów. Pojawienie się sądów konstytucyjnych stało się hamulcem dla nieograniczonej działalności władzy ustawodawczej, jak mówił Hans Kelsen „sąd konstytucyjny to ustawodawca negatywny”. Relacje pomiędzy organami państwa. Zasada podziału władz dotyczy tradycyjnie relacji pomiędzy centralnymi…
… również, ze prawo ochrony dotyczy również - choć w mniejszym stopniu - tzw. ekspektatyw nabycia praw (sytuacja, gdy obowiązujący porządek prawny gwarantuje, że po spełnieniu jakiś warunków musi dojść do nabycia danego prawa), w szczególności ochrona ta ogranicza się do tzw. ekspetatyw maksymalnie ukształtowanych, czyli do sytuacji, w których spełnione zostały już wszystkie zasadniczo przesłanki ustawowe do nabycia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)