To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ZASADY WSPÓŁŻYCIA SPOŁECZNEGO
Nurt doktryny uznaje wyrażenie „zasady współżycia społecznego” za rodzaj klauzuli generalnej , oznaczający pewne powszechnie akceptowane w społeczeństwie reguły moralne (wartości) funkcjonujące w jakiejś grupie społecznej, będące jednak poza systemem prawnym. Skutek zamieszczenia w przepisie klauzuli generalnej polega na tym, że oceny, wartości czy normy oznaczone przez klauzulę muszą być uwzględnione przez organ stosujący prawo. Z tego względu nie tylko art.58§2 KC generalnie uznaje bezwzględnie nieważne wszelkie czynności prawne sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, ale ponadto art.353[1] KC z powołaniem się na to samo kryterium ogranicza swobodę umów. Obecnie umowa podlega ocenie moralnej zarówno ze względu na treść stanowionych przez strony indywidualnych norm postępowania, jak i ze względu na stan rzeczy, który ma być osiągnięty przez wykonanie zobowiązania, a który jest znany obu zawierającym umowę stronom, a za sposób kontroli uznaje się tzw. słusznośc kontraktową jako wskaźnik delimitujący swobodę umów.
Badając zgodność umowy z zasadami współżycia społecznego, uwzględnia się nie samą treść umowy, ale także przyczyny , które doprowadziły do zawarcia umowy o takiej treści Sama istota klauzuli generalnej jako zwrotu w sposób zamierzony niedookreślonego powoduje, że ani wyczerpujące wyliczenie, ani ścisła klasyfikacja możliwych postaci naruszenia zasad współżycia społecznego przez strony zawierające umowę zobowiązaniową nie są możliwe. Da się natomiast wskazać najważniejsze przypadki takich naruszeń:
W dziedzinie stosunków zobowiązaniowych, z których znaczna część służy wymianie dóbr i usług, podstawowe znaczenie ma wymóg zapewnienia tzw. słuszności (sprawiedliwości) kontraktowej , rozumianej jako równomierny rozkład uprawnień i obowiązków w stosunku prawnym, czy też korzyści i ciężarów oraz szans i ryzyk związanych z powstaniem i realizacją tego stosunku (wola stron/ kontroli przede wszystkim ze względu na wartość świadczeń/ wyzyskiem, objęte zostały szczególną regulacją ustawową - art. 388 KC/ zapewnienia wzajemności lub odpowiedniościuprawnień (rozumianych jako przysługiwanie obu stronom takich samych uprawnień lub uprawnień różnych postaci, ale ekwiwalentnych wobec siebie/ proporcjonalności uprawnień (tj. dostosowania ich zakresu do rzeczywistej potrzeby ochrony interesów uprawnionego), np. sprzeczna z zasadami współżycia społecznego jest umowa, w której strona zobowiązała się do nadmiernego świadczenia w wyniku przyjęcia błędnych założeń kalkulacyjnych, jeżeli mimo dołożenia maksimum staranności nie mogła ona osiągnąć planowanego obrotu i dochodu, a zapłacenie przez nią całej umówionej kwoty tytułem zryczałtowanej należności pozbawiłoby ją środków niezbędnych do zapewnienia minimum egzystencji/problematyka nadmiernych
(…)
… stwierdzał, że zasady współżycia społecznego obejmują zakaz lichwy, tj. zastrzegania rażąco wygórowanych odsetek przysparzających nadmiernych w danych stosunkach i nieusprawiedliwionych zysków dla jednej ze stron[126], oraz że zastrzeganie w umowie pożyczki między osobami fizycznymi odsetek w wysokości nadmiernej, niemającej uzasadnienia ani w wysokości inflacji, ani w zyskach osiąganych w ramach normalnej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)