Są to zagadnienia na egzamin do dr Alicji Żywczok. Zajęcia prowadzone były na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach.
Zagadnienia poruszone w notatce to: teoria wychowania, dyscypliny pedagogiczne, wartość i wartościowanie jako podstawowe pojęcia aksjologii, struktura procesu wychowawczego, modelowanie, presja sytuacyjna, pojęcie autorytetu, poszanowanie godności człowieka, rozwój człowieczeństwa.
Dr Alicja Żywczok
Katedra Teorii Wychowania
Zagadnienia egzaminacyjne z zakresu teorii wychowania (materiał autorski)
Teoria wychowania jako subdyscyplina pedagogiki. Przedmiot badań, struktura, metodologia, geneza i rozwój teorii wychowania.
Teoria wychowania stanowi teoretyczne podłoże pedagogiki .
Teoria wychowania - to zbiór wewnętrznie spójnych sądów które wyjaśniają pewną grupę zjawisk lub jakąś dziedzinę rzeczywistości . Składa się z koncepcji , modeli teoretycznych oraz propozycji wychowawczych . Mają one charakter wiedzy ogólnej.
Teoria wychowania to wiedza o celach , metodach , formach , treściach i systemach procesu wychowawczego oraz o jego prawidłowościach , uwarunkowaniach skutkach
Przedmiot badań - to celowe i świadome oddziaływanie na dzieci i młodzież zgodnie z pojęciem kultury i cywilizacji .
Struktura - na strukturę teorii wychowania składają się teorie szczegółowe : teoria wychowania moralnego , obywatelskiego , społecznego , etycznego , zdrowotnego , ekologicznego , religijnego , technicznego , umysłowego , seksualnego .
Metodologia- Badania teorii wychowania :
Sondaż diagnostyczny , metoda monograficzna , metoda badania dokumentów , analiza wykresów, eksperyment, metoda biograficzna , analiza wytworów dziecka.
Geneza i rozwój teorii wychowania - na przełomie XIX i XX wieku nastąpił rozwój nauk humanistycznych , przyrodniczych , społecznych , a wraz z nimi teoria wychowania Zadania oraz znaczenie teorii wychowania w kontekście innych naukowych dyscyplin pedagogicznych.
Zadania:
Diagnozuje procesy wychowania Ocenia koncepcje wychowawcze , wartości Proponuje mechanizmy wychowawcze Analizuje i modyfikuje cele wychowania , samowychowania, próbuje je wyodrębnić Analizuje system wartości ogólnoludzkich - z nich wywodzi ideały i cele wychowania (wartości witalne -zdrowie, życie , oraz wartości humanistyczne - dobro , prawda , piękno)
Bada , opisuje i wyjaśnia procesy dokonujące się w osobowości dzieci i młodzieży (aktywność społeczna , tendencje twórcze, rozwój poznawczy, duchowy, moralny, i estetyczny )
Ustala zasady wychowania - najogólniejsze normy wychowania , które obowiązują wychowawcę w toku wychowania
Wskazuje na konieczność respektowania wielu potrzeb psychicznych dziecka
Dostarcza kategorii pojęciowych , modeli teoretycznych , koncepcji wychowania
Ustala siłę związku wychowania z nauczaniem ( istnieje nauczanie wychowujące i wychowanie nauczające)
Projektuje metody wychowania ( metoda - określony sposób działania)
Dokonuje wglądu w liczne sytuacje wychowawcze (ustala optymalne warunki w jakich dziecko może się rozwijać )
Problematyka autorytetu nauczyciela oraz dziecka ( dziecko wychowuje wychowawcę , wychowawca- dziecko)
(…)
… wiele lat, gdyż różne koncepcje wychowania pomagają w rozwijaniu swych koncepcji w samodoskonaleniu pracy i spojrzenia na wiele problemów z zupełnie innej perspektywy.
Wyjaśnij sens słów J. Mirskiego: „pedagogika nie jest ani czystą teoria, ani czystą praktyką, ale systemem mieszanym”. Zależności między teoria, metodyką a praktyką pedagogiczną.
Teoria wychowania - to zbiór wewnętrznie spójnych sądów które wyjaśniają…
… umysłowe (intelektualne)
Dobro- . moralne- wychowanie społeczno- moralne
Piękno- w. estetyczne- wychowanie estetyczne (przez sztukę)
Zdrowie- w. witalne - wychowanie zdrowotne(fizyczne)
Pożytek- w. utylitarne- wychowanie do pracy Przyjemność - w. hedonistyczne- wychowanie do odpoczynku (rekreacji, czasy wolnego)
Świętość - w. religijne - wychowanie religijne
Wg Homplewicza :
W. ludzkie
W. rzeczy
Wg św…
… dla norm, odrzucenie pożądanych postaw.
Wnioski:
1.Wymienione klasy wpływów wychowawczych współwystępują ze sobą.
2.Skuteczniejsze jest wcześniejsze podawanie wzorów niż późniejsze nadawanie znaczenia.
3.Najczęściej korespondują ze sobą podawanie wzorów, trening i nadawanie znaczenia.
Proces wychowawczy- układ zorganizowanych sytuacji wychowawczych mających na celu dostarczenie wychowankowi doświadczeń…
… , czyli do stanów do których ludzie dążą , w odróżnieniu od wartości instrumentalnych , którymi są zachowania służące osiągnięciu tych stanów.
„Raport Klubu Rzymskiego” proponuje uznać radość życia za kryterium celów wychowawczych , ich autentyczność i przydatność.
John Dewey - „ Cel jest ostatnim zamierzonym aktem , środki są aktami realizoanymi uprzednio w czasie . Środki i cele są dwiema nazwani tej samej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)