To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Prof. Eugeniusz Kwiatkowski
Makroekonomia
Wykład IV – Wzrost produkcji w długim okresie
Od czego zależy poziom i wzrost produkcji w tzw. okresie długim?
Okres długi – charakteryzuje się tym, iż zdolności produkcyjne gospodarki mogą być
powiększone
Zdolności produkcyjne gospodarki – maksymalne rozmiary produkcji jakie można wytworzyć
w gospodarce, wykorzystując w pełni dostępne czynniki produkcji,
w szczególności zasoby siły roboczej, oraz zasób kapitału rzeczowego
Podstawową rolę w powiększaniu zdolności produkcyjnych gospodarki odgrywają
inwestycje.
Inwestycje – proces powiększania zdolności produkcyjnych
Wpływ inwestycji na powiększanie zdolności produkcyjnych dokonuje się
za pośrednictwem podażowych efektów inwestycji.
Produkcja potencjalna – rozmiary produkcji jakie
Produkcja potencjalna
w gospodarce
można
wytworzyć przy pełnym
wykorzystaniu czynników
Produkcja faktyczna
produkcji. W analizach
długookresowych interesuje
nas problem – od czego
zależą rozmiary produkcji
potencjalnej
Produkcja faktyczna – rozmiary produkcji
rzeczywiście wytwarzanej
w gospodarce
Produkcja potencjalna zwiększa się równomiernie w czasie, wyznacza ona pułap
dla produkcji faktycznej.
Produkcja faktyczna wykazuje silne wahania, znacznie silniejsze niż produkcja
potencjalna. Wahania produkcji faktycznej są wyznacza przez wahania rozmiarów popytu na
towary.
Można wyodrębnić w wahaniu produkcji faktycznej fazy: przyśpieszonego wzrostu i
spowolnionego wzrostu/spadku produkcji faktycznej.
Produkcja potencjalna jest funkcją zasobów siły roboczej Z, kapitału rzeczowego K i
efektywności wykorzystania owych czynników A.
Y=f(Z,K,A)
Y – produkcja potencjalna
Z – zasób siły roboczej
K – kapitał rzeczowy
A – efektywność wykorzystania czynników
Zasoby wytwórcze w gospodarce
- Zasoby czynników produkcji
- Efektywność wykorzystania czynników
- Praca ludzka
- Kapitał rzeczowy
produkcji
Produkcja w długim okresie zależy od rozmiarów zasobów pracy w gospodarce oraz
efektywności ich wykorzystania. Im wyższe zasoby, oraz im wyższa efektywność ich
wykorzystania, tym wyższe rozmiary produkcji.
13
Prof. Eugeniusz Kwiatkowski
Makroekonomia
Wykład IV – Wzrost produkcji w długim okresie
Wydajność/produktywność pracy – wielkość produkcji przypadająca na 1 jednostkę pracy
ludzkiej
- wielkość produkcji wytwarzana przez 1 zatrudnionego
Gdy liczba zatrudnionych pracowników wzrasta to produkcja w gospodarce również
wzrasta, jednak wzrost ten w miarę wzrostu zatrudnienia jest coraz mniejszy.
Produkcja
Y2
f(Z,K,A)
Założenie:
zasób kapitału
rzeczowego jest stały
Y1
Z0
Zatrudnienie
Gdyby efektywność pracy ludzkiej wzrosła to związek produkcji i zatrudnienia można
by zilustrować w postaci krzywej przerywanej, która jest trochę przesunięta do góry
w stosunku do pierwszej krzywej.
W rezultacie wzrostu efektywności pracy przy tym samym poziomie zatrudnienia
następuje wzrost produkcji.
Krańcowa produktywność pracy maleje wraz ze wzrostem zatrudnienia. Kolejne
przyrosty zatrudnienia powodują coraz mniejsze przyrosty produkcji.
Krańcowy
produkt pracy
Kp2
Kp1
Z0
Zatrudnienie
Krzywa ciągła ilustruje malejący krańcowy produkt pracy.
Y=Z*W
Z – rozmiary zatrudnienia
W – poziom wydajności pracy
ΔY=ΔZ*W+ΔW*Z+ΔZ*W
ΔY/Y=ΔZ/Z+ΔW/W+(ΔZ*ΔW)/(Z*W)
ΔY/Y – stopa/tempo wzrostu produkcji
ΔZ/Z – tempo wzrostu zatrudnienia
ΔW/W – tempo wzrostu wydajności pracy
(ΔZ*ΔW)/(Z*W) – ten składnik pomijamy, jako że ma on marginalne znaczenie, przyjmuje
bardzo niewielkie wartości
14
Prof. Eugeniusz Kwiatkowski
Makroekonomia
Wykład IV – Wzrost produkcji w długim okresie
Tempo wzrostu produkcji zależy od tempa wzrostu zatrudnienia i tempa wzrostu
wydajności pracy.
Ekstensywny wzrost gospodarczy – wzrost który charakteryzuje się dominującą rolą wzrostu
zatrudnienia, produkcja rośnie przede wszystkim
w oparciu o wzrost zatrudnienia
Intensywny wzrost gospodarczy – wzrost, który wynika głównie ze wzrostu wydajności
pracy, jest on w długim okresie znacznie korzystniejszy
dla gospodarki
Korzyści wzrostu intensywnego polegają na tym, że:
gospodarka staje się bardziej efektywna
gospodarka staje się bardziej konkurencyjna
powstają możliwości dla wzrostu płac realnych
Niekorzyści intensywnego wzrostu:
produkcja rośnie bez dodatkowego zatrudnienia
mało dodatkowych miejsc pracy
bezzatrudnieniowy wzrost gospodarczy
Produkcja w długim okresie zależy od rozmiarów zaangażowanego kapitały
rzeczowego, oraz od efektywności tego kapitału rzeczowego oraz od efektywności tego
kapitału.
Efektywność kapitału – wielkość produkcji wytwarzana przez 1 jednostkę kapitału
zaangażowanego w gospodarkę
Im wyższy zasób kapitału rzeczowego, oraz im wyższa efektywność tego kapitału tym
większe rozmiary produkcji
Produkcja
Y2
f(Z,K,A)
Założenie:
zasób pracy ludzkiej
jest stały
Y1
Z0
Kapitał
W miarę powiększania kapitału rzeczowego o kolejne jednostki przyrosty produkcji są
coraz mniejsze. Gdyby poziom efektywności kapitału wzrósł to związek produkcji
z kapitałem rzeczowym można by zilustrować przerywaną krzywą.
Krańcowy produkt kapitału spada wraz ze wzrostem rozmiarów zaangażowanego
kapitału.
Y=K*E
K – zasób kapitału zaangażowanego w gospodarkę
E – efektywność kapitału
E=Y/K
15
Prof. Eugeniusz Kwiatkowski
Makroekonomia
Wykład IV – Wzrost produkcji w długim okresie
Kp=1/E=K/Y
Kp – kapitałochłonność przeciętna
Kapitałochłonność przeciętna - odwrotność efektywności kapitału, wskaźnik, który pokazuje
jak duże rozmiary kapitału rzeczowego muszę być
w gospodarce, aby wytworzyć 1 jednostkę produkcji, określa
on ile złotówek w postaci hal fabrycznych, maszyn i urządzeń
produkcyjnych trzeba zainwestować w gospodarkę,
aby wytworzyć 1 zł produkcji)
ΔY=ΔK*E+ΔE*K+ΔK*ΔE
ΔY/Y=ΔK/K+ΔE/E
ΔY/Y – tempo wzrostu produkcji
ΔK/K – tempo wzrostu kapitału
ΔE/E – tempo wzrostu efektywności kapitału
ΔY=I*(1/k)
ΔY – przyrost produkcji w gospodarce
I – rozmiary inwestycji w gospodarce
k – współczynnik kapitałochłonności
1/k – wskaźnik efektywności kapitału
ΔY/Y=(I/Y)*(1/k)
I/Y – stopa inwestycji (udział inwestycji w PKB)
Wnioski:
1. Aby produkcja w gospodarce szybciej wzrastała w długim okresie to powinna
podnosić się stopa inwestycji I/Y.
2. Należy produkować coraz więcej dóbr inwestycyjnych aby relacja I/Y była większa.
3. Jeśli gospodarka kraju chce się szybciej rozwijać to trzeba przyśpieszać wzrost
produkcji dóbr inwestycyjnych, w konsekwencji czego ograniczany jest wzrost
produkcji dóbr konsumpcyjnych.
4. Jeśli kraj ma się w przyszłości szybciej rozwijać to trzeba ograniczyć bieżący stopień
konsumpcji.
Inwestycje a wzrost produkcji
Krótki okres (ujęcie popytowe): Długi okres (ujęcie podażowe):
- ΔY=ΔI*mi - ΔY=I*(1/k)
(przyrost inwestycji wywołuje (im większe inwestycje tym większy wzrost
zwielokrotniony przyrost produkcji) produkcji)
Wpływ inwestycji na wzrost produkcji dokonuje się w okresie krótkim za pośrednictwem
całkowicie odmiennych mechanizmów niż mechanizmy dotyczące wpływu inwestycji na
produkcję w okresie długim
Dualne efekty inwestycji:
Popytowe
Podażowe
W krótkim okresie inwestycje wpływają na produkcję wyłącznie za pośrednictwem efektów
popytowych.
W okresie długim wpływ inwestycji na produkcję dokonuje się wyłącznie za pośrednictwem
efektów podażowych inwestycji.
efekty podażowe
efekty popytowe
16
0
B
B’
A
A’
Zdolności produkcyjne
w gospodarce
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)