Fragment notatki:
Wykład 5
20.11.2010
Kodeks APA
Zasada odpowiedzialności zawodowej
Konflikt kilku ról - będąc przyjaciółką nie mogę być psychologiem, terapeutą. Przeniesienie - złe emocje związane z taką sytuację
Konflikt wewnętrzny roli zawodowej
Sami sobie ze swoimi większymi problemami nie powinniśmy próbować radzić, najlepiej skorzystać z pomocy innego psychologa, nawet nie kolegi tylko osoby niezaangażowanej.
Jeśli widzimy u kogoś dysfunkcję, nie mamy prawa mu o tym powiedzieć; czekamy, aż ludzie się do nas sami zgłoszą.
Rozdzielenie ról psychologa i osoby prywatnej - te emocje powodują, że staję się osobą prywatną, w gabinecie jestem poukładana emocjonalnie.
Psycholog nie może budować relacji przyjacielskiej ze swoim pacjentem, z którym prowadzi terapię.
Nie wolno nam uzależniać od siebie pacjenta, dla psychologa porażką jest, jak nasz pacjent nie jest w stanie sobie bez nas poradzić.
Konflikt wewnętrzny roli zawodowej - chęć poprawy funkcjonowania klienta i respektowanie prawa do podejmowania własnych decyzji nawet, jak klient wybiera szkodliwe dla siebie rozwiązanie.
To życie tej osoby, psychologowi nie wolno powiedzieć, że uważa decyzję swojego pacjenta za dobrą lub złą. Psycholog musi dać możliwość wyboru. Dać wsparcie - gdyby coś się działo, możesz do mnie przyjść.
Obowiązek respektowania Twojego wyboru; nie muszę się z nim zgadzać, ale masz to prawo wyboru.
Troska o właściwe warunki pracy z klientem
Dotrzymywanie warunków kontraktu - przerywanie relacji bez wyraźnych powodów i bez zapewnienia dalszej opieki innego psychologa jest niedopuszczalne. Zdarza się tak wtedy, gdy problemy, z którymi pacjent się do nas zgłosił są maską dla jakiegoś głębszego problemu. Jeśli nie możemy z tymi głębszymi problemami pracować, to przerywam kontakt, ale nigdy bez wyjaśnienia.
Niedopuszczalne jest posiadanie włączonego telefonu. Musimy zadbać o komfort pracy. W pracy muszę być całkowicie pozbawiona prywatności.
Pokora i świadomość własnych kompetencji (korzystanie z konsultacji innego psychologa)
Społeczne kształtowanie obrazu psychologii i psychologów (np. występując w mediach) nie możemy podawać własnych teorii i podpisywać jako psycholog, bo będzie to postrzegane jako pogląd całego świata psychologicznego.
Manipulacja to nie to samo co wywieranie wpływu. - różnią się intencją.
Pracując w branży innej niż psychologia, nie powinniśmy świadomie używać wiedzy psychologicznej.
Odkrycia naukowe nie mogą być przenoszone bezpośrednio na życie
Uczciwość zawodowa
Psycholog stosuje w pracy tylko sprawdzone i naukowo uzasadnione metody diagnozy, czy pomocy psychologicznej
Wykład 8
17.12.2010 Orzeczenie i opinie psychologiczne
Koncepcje filozoficzne + Tatarkiewicz (zmiany za tysiąc lat; - Nie, za 4 lata, za rok. Pan coś może zmienić - dokona zmian w psychologii, odkryje coś nowego
08.01.2011 - egzamin zerowy: książka + zakreślasz żółty fluorescencyjny
Opinia psychologiczna:
opinia a orzeczenie
orzecznictwo psychologiczne
słowo „zależy”
skierowanie odpowiedzialności na konkretną osobę
zasady przygotowania opinii psychologicznej
narzędzia diagnostyczne - bardzo potrzebne
formalna charakterystyka badanej osoby
opis procedury diagnostycznej
kopia opinii (dla psychologa) + podpis, że pacjent otrzymał oryginał opinii; po 5 latach konieczne jest zniszczenie papierów.
Pytania, problematyka dot. pacjenta / klienta
Etyka zawodu psychologa
Dr Patrycja Rusiak
Semestr 1
- 1 -
Wykład 2
05.11.2010
Etyka ogólna - etyka zawodowa
Eksperymenty (w extranecie) - do dwóch przedmiotów w !! semestrze!!
Ustawa o zawodzie psychologa
Kodeks zawodu psychologa
Etyka - całokształt refleksji nad moralnością; zwyczaj; nauka o moralności (wartości i normy moralne obowiązujące w danej społeczności. Etyka jest wieloznaczna (predyspozycje psychiczne lub behawioralne)
Moralność:
w sensie opisowym bez mówienia, czy coś jest dobre, czy złe;
wartościującym: ocenianie moralne dodatnio lub ujemnie.
Moralność:
przyjęta przez większość
dziedzictwo kulturowe
negatywne lub pozytywne emocje
sprzeczna z naturą człowieka
szkodliwa z punktu widzenia organizacji kulturowej danej społeczności
Moralność to zbiór zasad i norm.
W psychologii mamy odbicie w teorii rozwoju moralnego Lawrence Kolberga:
moralność przedkonwencjonalna: strach przed karą (moralność unikania kary) - dzieci postępują moralnie ze strachu przed karą;
moralność własnego interesu (nagrody); instrumentalizm (postawa naiwnie egoistyczna)
moralność konwencjonalna (13 - 16 lat): jednostka zaczyna się orientować w konwencjach społecznych (niestety grupa a nie rodzice):
moralność harmonii interpersonalnej (aprobata rówieśników)
moralność prawa i porządku (15 - 16 lat): normy, których przestrzegają ich autorytety. Zwraca się uwagę nie tylko na motywy, działania jednostki, ale również na standardy zewnętrzne. Szacunek dla autorytetu. Autorytet nie może złamać norm wpajanych.
moralność pokonwencjonalna (powyżej 16 roku życia):
moralność umowy społecznej - ogólne normy uznawane przez daną społeczność;
moralność uniwersalnych zasad etycznych: moje prywatne wartości, jestem w stanie o nie walczyć
Obyczajowość:
Ogólnie przyjęte tradycyjne sposoby postępowania; przekazywane z pokolenia na pokolenie. Obyczaj jest elementem kontroli społecznej.
Moralność
≠
Obyczajowość
↓
↓
co jest źle robić
co wypada robić
↓
↓
łamanie: poczucie winy
łamanie: poczucie wstydu
Etyka ≠ Moralność
Podział Etyki:
Etyka normatywna
Czym jest szczęście
Czy jest dobro
Na czym polega odpowiedzialność moralna
Wykład 4
19.11.2010
Ustawa z 08.06.2001
Rozdział IV: Odpowiedzialność dyscyplinarna.
Art. 20
Członkowie samorządu psychologów podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za:
- naruszenie obowiązków zawodowych
- nie płacenie składek
Podlegaja temu tylko Ci, którzy są wpisani na listę psychologów
Art. 21
Kary dyscyplinarne
Art. 22
Postępowanie dyscyplinarne
Art. 23
Regionalny Rzecznik Odpowiedzialności Dyscyplinarnej
Art. 24
Art. 25
Komisja Dyscyplinarna
Art. 26
Przedawnienie (3 lata); śmierć obwinionego
Rozdział V: Samorząd psychologów
Art. 30
Samorząd
Art. 31
Krajowa Izba Psychologów - siedziba; Regionalne Izby Psychologów - siedziby
Art. 32
Art. 33
Zadania samorządu psychologów
* w chwili obecnej nawet osoba bez wykształcenia psychologa może świadczyć usługi psychologiczne i psychoterapeutyczne. Nic mu za to nie grozi.
Rozdział VI: Krajowa Izba Psychologów
Przeczytać samodzielnie - nie będzie tego na egzaminie
Rozdział VII: Regionalne Izby Psychologów
Przeczytać samodzielnie - nie będzie tego na egzaminie
Rozdział VIII: Przepis Karny
Art. 61
Osoba świadcząca usługi psychologiczne nie mając prawa wykonywania zawodu psychologa podlega karze ograniczenia wolności
Art. 62
Komitet Organizacyjny Izb Psychologów - uwaga!!!!!! Ten Komitet powstał!!!
Art. 63
Art. 64
Ustawa miała wejść w życie 01.01.2002 r, jednak weszła w życie 01.01.2006 r. Przez te 4 lata miały być opracowane poprawki. Nie stało się tak. Ustawa weszła w życie z błędami - wszyscy psycholodzy, którzy 01.01.2006 r. przyszli do pracy - złamali prawo.
Wątpliwości:
- kara grzywny lub pozbawienia wolności
-
Kto może pracować jako psycholog?
- w tej chwili nikt nie ma do tego prawa
- do tej pory nie powołano żadnej izby
Psychoterapia i pomoc psychologiczna
Pomoc psychologiczna - szczególny rodzaj interakcji pomiędzy osobą radzącą, wspierającą a osobą wspieraną.
W myśl tej definicji nie wolno pomagać dziecku, uprawiać wolontariatu. Konieczne jest więc jej uszczegółowienie.
Jakie kryteria muszą zostać spełnione, aby możliwe było założenie prywatnej praktyki psychologicznej?
Absolwenci psychologii:
- konieczny jest roczny staż
- obawa, żeby nie stał się to zawód korporacyjny
Wykład 6
03.12.2010 Podstawowe zasady diagnozy psychologicznej
Diagnoza psychologiczna:
w procesie terapeutycznym
diagnoza rozwojowa
diagnoza w procesie rekrutacyjnym
Obiektywizm - podczas diagnozy nie ma miejsca na pomoc psychologiczną.
Relacja psycholog - klient:
dobrowolność kontaktów (lęk przed oceną)
pod przymusem (np. sąd) - kiedy nie ma dobrowolności, motywacja pacjenta jest inna, dlatego w tym przypadku też będziemy się starali uzyskać taką dobrowolność. To, że pacjent ma obowiązek poddać się badaniom psychologicznym, to nie znaczy, że będzie współpracował.
Oczekiwanie badanego - człowiek w kontakcie z psychologiem lubi odgrywać rolę dobrej osoby badanej, czyli osoby spełniającej oczekiwania psychologa.
Lęk przed oceną („jak zostanę oceniony przez psychologa”?, „na ile mój obraz mnie samej będzie zgodny z tym, co wyłoni się z badania”?); ważne są również uprzednie doświadczenia badanego z określoną sytuacją diagnostyczną.
Nastawienie psychologa (efekt Rosenthala); potwierdzenie wstępnego oczekiwania:
efekt Galatei: pozytywne nastawienie + oczekiwanie sukcesu
efekt Golema: negatywne nastawienie + oczekiwanie porażki
Jeśli mamy do czynienia z silnymi emocjami i oceną drugiego człowieka, to
uruchamia się schemat, a to oznacza, że nie możemy z taką osobą pracować.
Nasilenie oczekiwań wobec klienta może zniekształcać cały proces diagnostyczny.
Źródło oczekiwań wstępnych:
osobowość psychologa - warto słuchać osób, które opowiadają o nas samych, bo mogą dostrzegać w nas cechy, których my sami nie widzimy
posiadanie „danych obiektywnych” (płeć, wiek, wyniki badań medycznych) + odczucia subiektywne (wygląd zewnętrzny, sposób mówienia, sposób siedzenia pierwsze wrażenie)
wcześniejsze kontakty z klientem Etyka zawodu psychologa
Dr Patrycja Rusiak
Semestr 1
- 1 -
Życzliwa
Atmosfera
badania
Formalny
Charakter Kontaktu
Wykład 1
03.10.2010
3 dziedziny działalności:
Diagnoza / pomoc w problemach psychologicznych
Ekspert (wykorzystanie swojej profesjonalnej wiedzy w innych dziedzinach)
Badania naukowe / nauczanie przyszłych psychologów
Psycholog diagnosta:
Zasady etyczne w diagnostyce psychologicznej: zawieranie kontraktu, uzyskiwanie zgody, badania przymusowe
Badania diagnostyczne: warunki badania, stosowanie technik diagnostycznych
Zakończenie badań, informacja zwrotna o wynikach. Zasady opracowywania orzeczeń, opinii i ekspertyz
Dziecko - szczególny klient psychologa / ochrona jego dobra
Psycholog - udzielanie pomocy:
Pomoc psychologiczna - zasady ustalania kontraktu
Specyfikacja relacji psycholog - pacjent w psychoterapii. Ideologiczne pułapki psychoterapii. Kontrakt - zakończenie psychoterapii.
Opieka wobec osób ciężko chorych i umierających
Udzielanie pomocy psychologicznej na odległość (telefon, Internet, prasa)
Kompetencje zawodowe psychologa, wypalenie zawodowe i jego konsekwencje. Dbałość o kondycję psychiczną i własny rozwój jako postulat etyczny.
Psycholog - ekspert:
Wyzwania i dylematy stojące przed psychologiem w biznesie. Nieetyczne praktyki rekrutacyjne i diagnostyczne
Psycholog w kontakcie z mediami, jego role
Propaganda i reklama, zalecenia etyczne
Obowiązki i dylematy etyczne psychologa sądowego
Psycholog - badacz / nauczyciel
Problemy etyczne w działalności naukowej, uczestnicy badania i ich zgoda, instrukcje maskujące, informacje zwrotne
Społeczne konsekwencje badań naukowych w dziedzinie psychologii i ich publikacji
Problemy etyczne związane z nauczaniem psychologii
Zaliczenie przedmiotu: egzamin test jednokrotnego wyboru
50 % + 1 pkt
8 stycznia 2011 - egzamin zelówkowy
Literatura:
J. Brzeziński, B. chyrowicz
M. Toeplitz - Winiewska
W. Poznaniak (2008) „Etyka zawodu psychologa”
Etyka zawodu psychologa
Dr Patrycja Rusiak
Semestr 1
- 1 -
Wykład 3
06.11.2010
Podstawowe akty prawne i zasady formułowane w kodeksach etycznych.
Konstytucja RP:
Art. 31: poszanowanie wolności i praw innych
Art. 39: eksperymenty naukowe
Art. 47: ochrona życia prywatnego, rodzinnego
Art. 51: ujawnienie informacji o sobie
Konwencja o ochronie praw człowieka:
Art. 8:
Ustawa o ochronie danych osobowych
Ustawa o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów.
Od 2006 r. każdy psycholog ma obowiązek ją znać.
Zasady etyczne: (psycholog - zawód zaufania publicznego):
Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej;
Etyka zawodowa;
Wykształcenie specjalistyczne;
Uzyskiwanie od klienta informacji dot. intymnych spraw.
Ustawa o zawodzie psychologa.
Rozdział 1 - Przepisy ogólne
Wykonujemy samodzielnie;
Zadania, jakie ma wykonywać psycholog;
Działalność dydaktyczna i badania naukowe;
Samorząd zawodowy
Rozdział 2 - Prawo wykonywania zawodu psychologa
Lista psychologów regionalnej Izby Psychologów - nie ma żadnej listy!!!!;
Ograniczone prawo wykonywania zawodu (staż) - pełna odpowiedzialność ma opiekun a nie psycholog (stażysta);
Przerwanie pracy zawodowej na okres powyżej 5 lat - konieczność przejścia dodatkowego przeszkolenia;
Niezdolność do pracy z przyczyn zdrowotnych - powołuje się komisję lekarską; jeśli nie chcemy się poddać komisji, Rada może nas zawiesić na maksymalnie 6 miesięcy;
Skreślenie z listy psychologów.
Rozdział 3 - wykonywanie zawodu psychologa
Musi być zgoda osoby na dalszą pracę;
Zgoda nie jest wymagana w przypadkach określonych w kodeksie karnym, w stosunku do poborowych;
Konieczność poinformowania o celu, przebiegu terapii. Klient musi wyrazić zgodę na wszystkie czynności, które będziemy wykonywać.
Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie ograniczony (nawet jak pacjent umrze, to tajemnica nas obowiązuje). Nie ma tajemnicy, kiedy jest zagrożenie zdrowia lub życia (należy o tym pacjenta poinformować). Ale jeśli już pacjent nas informuje, że kogoś już zabił, w myśl ustawy powinniśmy to zachować dla siebie. W przypadkach kiedy policja czy karetka odmawiają pomocy, ważne jest, aby zażądać przedstawienia odmowy na piśmie.
Uzyskanie tytułu specjalisty: w określonej dziedzinie psychologii po odbyciu szkolenia. Kończąc studia jestem psychologiem, a nie psychologiem transportu.
Ustawa istnieje, ma moc prawną, ale nie ma możliwości wypełnienia większości jej założeń ze względu na brak rozporządzeń - aktów wykonawczych do Ustawy. Wykład 7
04.12.2010 Etapy procesu diagnostycznego
Kontakt diagnostyczny
Ustalenie celu i zakresu diagnozy; ustalenie zasad współpracy; psycholog jest gospodarzem spotkania; to psycholog ma wiedzę. Wyjaśnienie klientowi podstawowych cech współpracy. Wyjaśnienie przebiegu diagnozy ma zadanie:
- rozwiać wątpliwości
- zmniejszyć lęk
- zmniejszyć poczucie zagrożenia wynikające z braku zrozumienia istoty diagnozy Musimy też rozwiać przekonanie, że jesteśmy „wróżbitami”.
Cel działania psychologa:
omówienie celu i metod jest podstawą uzyskania dobrowolnej zgody na badanie
w przypadku badań pod przymusem również dążymy do uzyskania zgody.
Na czym polega określenie celu badania?
czemu służy badanie (zrozumiale dla klienta)
wytłumaczenie, na czym będą polegały kolejne zadania
poinformowanie, że dopiero po zakończeniu procesu diagnostycznego będą przekazane wnioski dotyczące poziomu wykonania zadań i ostateczna ocena Zakres interwencji psychologicznej:
zasada ograniczenia ingerencji w prywatność
zakres diagnozy jest określony przez cel; psycholog nie ma prawa ingerować w prywatność badanego
Czego oczekuje klient?
Klient próbuje odczytać cel badania w oparciu o:
własne doświadczenie
wiedzę o badaniach psychologicznych i psychologach
informacje zwrotne
Badanie zlecone przez sąd powoduje, że psycholog chce zaszkodzić, spiskuje - brak zaufania, brak wiary w dobre intencje psychologa. To my musimy klienta poinformować, że nie jesteśmy sędzią i że nie oceniamy. Próbujemy określić stany (to, co się działo) w momencie popełniania jakiegoś czynu; jaka była motywacja. Sprawdzam wyłącznie to, co mam napisane w rozporządzeniu. Jeśli mi po drodze wyjdzie, że ktoś jest agresywny to nie mam prawa nic z tym zrobić. Nie mogę wykraczać poza to, co jest określone na samym początku. Czy to jest nieetyczne?A czy etyczne byłoby, gdybyśmy zrobili coś, bo nam się wydawało? A kim my jesteśmy?! Jaki będzie czas trwania badania?
zachowanie kontroli nad sytuacją
poczucie bezpieczeństwa
Jednorazowe badanie nie powinno przekraczać 1,5 - 2 godz. - zmęczenie i znużenie klienta powyżej tego czasu może zafałszować wynik. Inną sprawą jest kwestia finansowa. Każdy przypadek rozpatrujemy indywidualnie.
Wynagrodzenie dla psychologa:
to opłata za przeprowadzenie badania i czas poświęcony na jego wykonanie oraz interpretację wyników.
Ustalanie kontraktu:
chroni przed rozczarowaniem
chroni przed poczuciem, że psycholog zawiódł
(…)
…:
Felicytologia (nauka o szczęściu)
Prakseologia moralna (pragmatyzm, racjonalizm)
Deontologia (jak powinniśmy się zachowywać pełniąc poszczególne role społeczne)
Podział Etyki według R. Carnapa
zakres obowiązywania norm moralnych
teorie obiektywistyczne
teorie subiektywistyczne
źródła pochodzenia norm moralnych
naturalizm
antynaturalizm
emotywizm
ocena zachowań ludzi
motywizm
efektywizm
nominalizm
Stanowiska…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)