To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykład XI
Wody podziemne
Formy występowania wody w skałach:
- para wodna
- woda higroskopijna - woda kapilarna
- woda błonkowata
- woda wolna (swobodna)
Pochodzenie wód podziemnych:
- infiltracyjne (opadowe)
- kondensacyjne (z pary wodnej na obszarach suchych)
- juwenilne (resztkowe - powstające w procesie krzepnięcia magmy)
- reliktowe (wody uwięzione, z dawnych epok geologicznych, izolowane)
Rodzaje wód podziemnych:
- wody gruntowe - znajdują się w ciągłym ruchu
- wody wgłębne - podziemne naporowe
- wody głębinowe - słabo powiązane z powierzchnią, często silnie mineralizowane (sole Ca, Mg, Al, Fe, Sr, Ba, Zn)
Zwierciadło wód gruntowych może być:
- swobodne
- napięte
Infiltracja zależy od:
- urzeźbienia terenu
- szaty roślinnej
- temperatury
- nasycenia wodą
Źródło - to naturalny, samoczynny, skoncentrowany wypływ wody podziemnej na powierzchnię terenu lub do wód powierzchniowych. Źródła są przeważnie zasilane przez wody opadowe, które migrują z góry ku dołowi na skutek sił grawitacji, bądź odwrotnie w wyniku różnic w ciśnieniu hydrostatycznym.
Klasyfikacja źródeł z Polsce ze względu na warunki geologiczne:
- źródło warstwowe
- szczelinowe
- uskokowe
- krasowe
Źródła warstwowe - woda wypływa w miejscu przecięcia się warstwy wodonośnej z powierzchnią ziemi.
Źródła szczelinowe - są związane z siecią szczelin w skałach litych. Źródła tego typu mają różną wielkość i wydajność. Wyróżnia się źródła wstępujące i zstępujące.
Źródła uskokowe - woda wypływa ze szczeliny uskoku, przecinającego nieprzepuszczalne warstwy skalne, cechuje je stała wydajność i stały chemizm wody.
Źródła krasowe - występują na obszarach krasu, woda dopływa szczelinami i kanałami krasowymi, źródła tego typu mają różną wielkość i wydajność.
Wody geotermalne - wody termalne czerpane w ujęciach sztucznych, jak też wypływające na powierzchnię w sposób naturalny w formie gorących źródeł - cieplice, mogą być spożytkowane do celów rekreacyjnych.
Wody mineralne:
- CO2 - solanki NaCl, NaHCO3, Ca, Br, I
- solanki …………….. MgSO4, Na2SO4, NaCl
- żelaziste Fe2+, Fe3+, CO2 - siarkowe H2S, Na2S, CaS, MgSO4, CaSO4 - krzemionkowe H
(…)
… → Ca(HCO3)2 - kwaśny węglan wapnia
Formy krasowe:
- jaskinia krasowa
- wywierzysko
- ślepa dolina z ponorem, czyli miejscem zaniku wód (potoków, rzek) na powierzchni obszarów krasowych
- lejki krasowe
- otwarty lejek krasowy
- studnia krasowa
- skałki zboczowe
Kras powierzchniowy:
- ostańce - pozostałości, pagórki wapienne zbudowane z wapieni skalistych
- doliny krasowe
- doliny ślepe
- studnie krasowe
- żłobki krasowe
- polje - obszerne kotliny powst. przez zapadanie się powierzchni nad podziemnymi próżniami
- wywierzyska - wypływające po powierzchni duże źródła wody
- jamy krasowe
- ospa krasowa
Kras podziemny: Ca(HCO3)2 → CaCO3 + H2O + CO2 - stalaktyt - ułożone poziomo
- stalagmit - ułożone pionowo lekko skośnie ku gór
2
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)