Teorie osobowości Maslowa i Rogersa
MASLOW
Podstawowym wyznacznikiem osobowości jest dążenie do samorealizacji, czyli stworzenia własnych relacji ze światem, opartych na samoświadomości i wolność wyboru. Osiągnięcie takiego stanu oznacza integrację środowiska i wewnętrznych, różnorodnych elementów, tworzących jednak zwartą strukturę o wspólnym celu i funkcji; gdzie „ja” i „organizm” stanowią jedną osobę. Żadna z części wewnętrznych w człowieku nie dominuje, ale wpływa na drugą. Zmiany struktur, zwanych syndromami następują w sposób całościowy i ciągle się kształtują, zdeterminowane aktywnością człowieka i jego zmierzaniem ku samorealizacji. Człowiek funkcjonujący prawidłowo odczuwa potrzeby, rozumiane jako brak czegoś- stanowią one element jego osobowości. Maslow dokonuje ich klasyfikacji:
- potrzeby podstawowe są wrodzone, a ich niezaspokojenie prowadzi do patologii. Należą tu potrzeby fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności i miłości oraz samoaktualizacji, które muszą być wypełnione, by mogły dojść do głosu potrzeby wyższego rzędu.
- metapotrzeby, wpływające na stan psychiczny jednostki, jego rolę w świecie. Tu przynależy samoaktualizacja.
Ponadto człowiek nie jest warunkowany wyłącznie zewnętrznie. Posiada „naturę wewnętrzną”, której tylko podstawa jest wrodzona. Reszta to kwestia dziedziczenia i ukształtowania przez środowisko. Jednostka składa się więc z potrzeb, zdolności, talentów, anatomii, fizjologii, urazów przed i poporodowych, traumatycznych przeżyć noworodka. Zachowanie może być sprzeczne z „centrum” człowieka, ponieważ często nie uświadamia sobie najgłębiej ukrytych pragnień, albo jego postępowanie w danej chwili jest warunkowane czynnikami zewnętrznymi. W obu przypadkach nie postępuje harmonijnie z własnym wnętrzem. Jedynie pełna akceptacja „centrum” zapewnia zdrowie psychiczne. W przeciwnym razie dochodzi do zaburzeń rozwoju, niekoniecznie przejawiających się nerwicami czy chorobami psychicznymi, a niewykorzystaniem w pełni własnych możliwości.
Z rozwojem wiąże się również pojęcie samoaktualizacji, czyli rozwoju zgodnego z naturą. Nie polega ona jedynie na zaspokojeniu potrzeb podstawowych, ale obejmuje proces doskonalenia się, czyli etap metapotrzeb, czerpie satysfakcję z „bycia” (being) podczas „stawania się” (becoming). Człowiek samoaktualizujący się wzmacnia „ja”, zaciera różnice pomiędzy obowiązkiem a przyjemnością, ponieważ stają się tym samym. Samoaktualizacja jest jednak procesem, który zaczyna się od poziomu braku i obronności, następnie przechodzi w stawanie się, by na końcu osiągnąć stan bycia, zaktualizowania. W ostatnim z nich możliwe są gwałtowne doświadczenia, realizowane są innego typu potrzeby, nazwane B- potrzebami. Maslow zwraca szczególną uwagę na miłość typu B i D. Pierwsza z nich opiera się na partnerstwie, zdolności dawania czegoś z siebie, jest niemożliwa do zaspokojenia, zapewnia rozwój. Druga z kolei jest wynikiem potrzeby, którą trzeba zaspokoić, dlatego też jest egoistyczna i nietrwała.
(…)
… jednostka ma potencjalne zdolności zdrowego i twórczego rozwoju
- nacisk na własne doświadczenia jednostki, na jej uczucia i wartości („życie wewnętrzne”)
terapia:
niedyrektywna lub skoncentrowana na kliencie
głęboki i subiektywny zw. terapeuty z klientem, bezwarunkowa akceptacja klienta i empatyczne zrozumienie> klient uświadamia sobie, że nie musi już bać się swoich doświadczeń, ale może przyjmować…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)