Skład narodowościowy społeczeństwa II RP (ogólna charakterystyka)
Celem pracy jest przedstawienie składu narodowościowego społeczeństwa II RP oraz jego ogólnej charakterystyki. Pisząc prace głównie skoncentrowałem się na wyodrębnieniu poszczególnych grup narodowościowych przedstawieniu ich głównych ośrodków, liczebności, podziału na grupy zawodowe, życie polityczne oraz ich sytuacje prawną na ziemiach II RP. Pisząc prace głowie się opierałem na pracy red. J. Tomicki, Polska Odrodzona 1918 - 1939. Państwo, społeczeństwo, kultura oraz Norman Davies, Boże igrzysko. Historia Polski. Pewne trudności miałem z usystematyzowaniem poszczególnych zagadnień oraz z zachowaniem ogólnej charakterystyki a niezdawanie się w szczegóły. Największą trudnością na jaką natrafiłem było określenie kogo zaliczyć należy do mniejszości narodowej. Oto podstawowe pytanie, na jakie natrafia każdy badacz zagadnień mniejszościowych. „Czy do grupy mniejszości należy zaklasyfikować osobę posługującą się odmiennym od większości obywateli językiem (tak zwane kryterium obiektywne), czy też obywatela deklarującego, że jest Ukraińcem bądź Niemcem (tak zwane kryterium subiektywne)? Gdzie zakwalifikować osoby dwujęzyczne lub określające się ,jako „tutejsi"? Często w tabelach sporządzanych po spisach ludności w ogóle nie ma podziału według kryterium języka ojczystego, podaje się zaś podział tylko według wyznania, co stanowi dodatkowe utrudnienie przy próbie odtworzenia rzeczywistego składu narodowościowego społeczeństwa. Nadto historyk musi się liczyć z możliwością celowego fałszowania danych przez komisarzy spisowych, na przykład z powodów politycznych albo wyznaniowych.” Słownik PWN jako mniejszość określa społeczności trwale zamieszkujące na pewnym terytorium (zwł. państwa), różniące się od większości jego mieszkańców (lub od społeczności panującej politycznie) cechą (lub cechami), które powodują uznawanie ich w świadomości społ. za odmienne, a w stosunkach społ. wywołują nieraz dyskryminację; cechą taką bywa religia, język, świadomość nar., kultura itd.
Przyjmując, że wyniki powszechnego spisu ludności z 1931 roku - chociaż poddawane są krytyce - ukazują w największym przybliżeniu liczebność poszczególnych grup mniejszościowych w Polsce okresu międzywojennego, i to właśnie te wyniki będę podstawą tej pracy.
Według kryteriów językowych spisu z 1931 roku, Polacy stanowili tylko 68,9% ogółu ludności. Ukraińcy 13,9%, mówiący jidysz Żydzi 8,7%, Białorusini 3,1% i Niemcy 2,3% tworzyli niemal jedną trzecią ogółu mieszkańców. Szerzej przedstawia to rysunek nr1. i tabela nr 1.
Rys. 1. Podział na grupy narodowościowe (1931) źródło: Norman Davies, Boże Igrzysko s.509
(…)
…, jak również do organów samorządowych.
We wrześniu 1934 r. Polska zawiesiła stosowanie artykułu 12 traktatu mniejszościowego, który uprawniał organy Ligi Narodów do kontrolowania sposobu wykonywania przez Polskę postanowień dotyczących systemu ochrony mniejszości. Natomiast po wygaśnięciu konwencji genewskiej z 1922 r. w sprawie Górnego Śląska Polska i Niemcy podpisały 5 listopada 1937 roku deklarację…
… Yhiościański.
W środowisku ludności żydowskiej panował pluralizm polityczny i ideologiczny: ruch ortodoksyjny (prawica) to Związek Izraela (Agudas Jisroel) obrona żydowskiego stanu posiadania, postulat zbudowania wspólnego państwa Izrael w Palestynie. Deklarował lojalizm wobec państwa polskiego, występował z krytyką podejmowanych przez władze działań wobec mniejszości narodowych. Ograniczone były wpływy liberalnej Żydowskiej Rady Ludowej (folkiści). Syjoniści zwalczali folkistów, domagali się od Żydów wyemigrowania do Palestyny. Jedną z takich organizacji była Organizacja Syjonistyczna (cel to pogłębienie świadomości narodowej). Poale-syjonizm to łączenie socjalizmu z syjonizmem. Ruch socjalistyczny wśród Żydów był rozbity - Bund był największą żydowską partią socjalistyczną parlamentarną.
Związek…
… artykułów dotyczące mniejszości „stanowiły zobowiązanie o znaczeniu międzynarodowym i zostały oddane pod gwarancję Ligi Narodów" 105. Wbrew opozycji ekstremistycznych elementów nacjonalistycznych sejm 31 lipca 1919 r. ratyfikował traktat mniejszościowy.
Najpełniej prawa mniejszości zostały określone w konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 marca 1921 roku, w artykułach: 88, 95, 96, 109, 110, 111…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)