To tylko jedna z 10 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
PROBLEM MNIEJSZOŚCI UKRAŃSKIEJ W OKRESIE II RP Aby wyjaśnić genezę skupisk mniejszości ukraińskiej należy cię cofnąć do lat poprzedzających wybuch I wojny światowej. Ukraińcy przeżywali wówczas swoje odrodzenie. Terenem, na którym doszło do powstania ukraińskiego ruchu narodowego, ukraińskich organizacji społecznych i paramilitarnych była wschodnia Galicja. Władze austro-węgierskie nie przeszkadzały, a często wspomagały, tą działalność. Odmienna sytuacja istniała w zaborze rosyjskim, gdzie Ukraińcy nie byli w ogóle uznawani za odrębny naród, a zatem poddawani systematycznej rusyfikacji. Galicja Wschodnia była przez Polaków uważana za integralną część ziem polskich (podobnie jak pewne tereny zaboru rosyjskiego zamieszkałe przez ludność w większości Ukraińską). Jak widać już wówczas zaistniało zarzewie późniejszych konfliktów polsko-ukraińskich.
Wybuchły one ze zdwojoną siłą w końcowym okresie wojny. W wyniku traktatu brzeskiego cały sporny teren (włącznie z Chełmszczyzną) przyznany został Ukrainie. Niewiele później na terenie wschodniej małopolski powstała Zachodnio-Ukraińska Republika Ludowa. W wyniku próby opanowania Lwowa przez Ukraiński Komitet Wojskowy (październik/listopad 1918) konflikt polsko-ukraiński przerodził się w otwartą wojnę. W przeciągu pół roku wojska polskie wyparły Ukraińców na linię Zbrucza. Z-URL połączyła się z Ukraińską Republiką Ludową (ukraińskie ziemie zaboru rosyjskiego, stolica: Kijów). Jej przywódca ataman Semen Petlura zawarł z marszałkiem Piłsudski pakt przeciw bolszewikom. Oddziały ukraińskie wzięły udział w „wyprawie kijowskiej”, jak i dalszych działaniach wojny polsko-bolszewickiej. Pokój ryski kończący wojnę stanowił o podziale ziem zamieszkałych przez ludność ukraińską. Tereny Galicji Wschodniej przypadły II Rzeczpospolitej, ziemie dawnego zaboru rosyjskiego podporządkowano Rosji Radzieckiej (jako Ukraińską Socjalistyczną Republikę Radziecką).
W wyniku traktatu ryskiego pod władzą państwa polskiego znalazło się ok. 5 mln. Ukraińców (wg spisu z 1921 r. 14,2 % społeczeństwa). Ludność ta zamieszkiwała w zwartych skupiskach wschodnie kresy Rzeczypospolitej. Wg spisu ludności z 1931 Ukraińcy stanowili następujący procent ludności w tamtejszych województwach: stanisławowskim - 72%, wołyńskim - 68%, tarnopolskim - 45 %, lwowskim - 34 % Ludność ukraińska w większości stała na najniższych szczeblach drabiny społecznej. Popularny wówczas schemat „polski pan - ruski (ukraiński) chłop” znajdował potwierdzenie w faktach - 80% ówczesnych Ukraińców to chłopi, a dalsze 7-8% to robotnicy rolni, zaś pozostali robotnicy pracowali głównie w przemyśle około rolniczym (dla uzupełnienia przekroju społecznego dodam, że mieszczaństwo stanowiło 2,5 %, a inteligencja 1,5 % ludności ukraińskiej
(…)
… i zwalniania Ukraińców z administracji. Kolejne protesty wywołuje decyzja Rady Ambasadorów o pozostaniu Galicji wschodniej w polskich granicach, oraz ustawa Grabskiego o szkolnictwie (patrz wyżej).
Następnym okresem zaostrzenia konfliktu był przełom lat dwudziestych i trzydziestych. Mnożące się akty terroru sprowokowały władze do podjęcia akcji pacyfikacyjnych. Objęto nią 16 powiatów, w których przeprowadzano…
… socjalizmu (reforma rolna, nacjonalizacja dużych zakładów, ustawodawstwo socjalne) stawiano jednak nacisk na solidaryzm narodowy, a zatem odrzucano koncepcję walki klas. W okresie międzywojennym UNDO było najsilniejszą legalną partią ukraińską. Prowadziła zakrojoną na szeroką skalę działalność wydawniczą (zarówno prasa, jak i książki), oświatową, kulturalną, gospodarczą, spółdzielczą, młodzieżową itp.
Ad. b) Do nurtu radykalnego należała Ukraińska Wojskowa Organizacja (UWO). Ta utworzona w 1920 organizacja konspiracyjna dążyła do utworzenia Ukrainy drogą zbrojną. UWO organizowało akty terroru takie jak: sabotaż, dywersja, zamachy. W 1929 UWO przekształciła się w referat bojowy nowo powstałej Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN). Na terenie Polski była ona nielegalna, gdyż głosiła hasła walki zbrojnej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)