Obowiązek pokojowego rozwiązywania sporów międzynarodowych jako zasada prawa międzynarodowego
Zasada pokojowego rozwiązywania sporów ma długa historię i łączy się z wykształceniem zasady o zakazie wojny. W 1907 r. do Konwencji haskich wpisano pokojowe rozwiązywanie sporów, np. zamieszczono w niej postanowienia w sprawie działalności powołanego do zycia Stałego Trybunału Rozjemczego - nie wprowadzono jednak jeszcze zakazu wojny. W 1928 r. w ramach LN podjęto Akt powszechny rozwiązywania sporów, który w dalszym ciągu nie zabraniał wojny. W 1933 r. - Pakt Brianda- Kelloga zabronił wojny jako sposobu rozwiązywania sporów. W tym samym roku przyjęto także Konwencję o definicji napastnika. (Według tej definicji za napastnika będzie uznane państwo, które pierwsze popełni jeden z następujących czynów: wypowiedzenie wojny innemu państwu; najazd przy pomocy swych sił zbrojnych na terytorium innego państwa, nawet bez wypowiedzenia wojny; zaatakowanie przy pomocy swych sił lądowych, morskich lub powietrznych terytorium, okrętów lub samolotów innego państwa, nawet bez wypowiedzenia wojny; poparcie użyczone bandom uzbrojonym, które zorganizowawszy się na jego terytorium, dokonują najazdu na terytorium innego państwa, jak również odmowa pomimo żądania państwa najechanego, poczynania na swym własnym terytorium wszystkich będących w jego mocy zarządzeń w celu pozbawienia powyższych band wszelkiej pomocy lub opieki; blokady morskiej wybrzeża lub portów innego państwa). W okresie międzywojennym intensywnie tworzyło się ius contra bellum potwierdzone przez Kartę Narodów Zjednoczonych:
Rozdział I: określa cele Narodów Zjednoczonych, w tym warunki utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa,
Rozdział VI: opisuje uprawnienia Rady Bezpieczeństwa do rozstrzygania sporów,
Rozdział VII: opisuje uprawnienia Rady Bezpieczeństwa do wprowadzania sankcji ekonomicznych, dyplomatycznych i militarnych, jak również użycie sił zbrojnych do rozstrzygania sporów.
A w ostatnich latach pokojowe rozwiązywanie sporów stało się przedmiotem dyskusji w ramach KBWE, ponadto Deklaracja Zasad umieszczona w akcie Końcowym KBWE obejmuje zasadę pokojowego rozwiązywania sporow.
Artykuł 1 KNZ wymienia wśród celów ONZ łagodzenie lub załatwianie pokojowymi sposobami sporów lub sytuacji mogących prowadzić do naruszenia pokoju. W związku z tym ZO zobowiązane zostało do zwracania uwagi RB na sytuacje mogące zaszkodzić międzynarodowemu pokojowi i bezpieczeństwo, a RB zobowiązano do badania każdego sporu i każdej sytuacji, która może doprowadzić do nieporozumień międzynarodowych lub wywołać spór. Rozróżnienie na:
spór - jeżeli jeden z członków RB jest stroną sporu, to przy jego rozwiązywaniu wstrzymuje się od głosu podczas głosowania,
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)