Wykład- Niepisane źródła prawa konstytucyjnego, Ewolucja polskiego prawa konsytucyjnego

Wykłady przeprowadzone przez dr hab. Michała Domagały z Uniwersytetu Łódzkiego. Tematem notatki jest Niepisane źródła prawa konstytucyjnego. Plik zapisany jest w formacie .doc, zawiera 4 strony. Dokładna tematyka poruszana w notatce jest następująca: pat legislacyjny, zwyczaje konstytucyjne, normy prawa zwyczajowego, precedensy konstytucyjne, ewolucja polskiego prawa konstytucyjnego, zmiany strukturalne naczelnych organów państwowych, struktura Parlamentu, wybory do Sejmu-wybory kontraktowe, zmiany władzy sądowniczej, Krajowa Rada Sądownictwa.

Niepisane źródła prawa konstytucyjnego
Z nazwy wynika iż mamy do czynienia z różnicą między prawem zwyczajowym a zwyczajami konstytucyjnymi. Najważniejszą jest fakt, że zwyczaje konstytucyjne nie mają mocy prawnie obowiązującej. Czym są zwyczaje konstytucyjne?
Zwyczaje konstytucyjne są to pewne reguły zachowania, wykształcone w drodze praktyki działania naczelnych organów państwowych. Ma moc względnie obowiązującą, ma względny charakter obowiązujący, czyli formalnie nie obowiązuje. Co to znaczy względnie obowiązuje? Z tego tytułu nie nastąpią żadne sankcje tak jak by to było gdyby doszło do naruszenia zwyczajowej normy prawa konstytucyjnego.
Przykład.
Szefem rządu jest premier. Najczęściej jest to szef partii wygrywającej wybory. Ale wcale nie musi tak być. Mamy doczynienia z pewną dowolnością. W przepisach wprowadzonych nowelą kwietniową znalazła się zapiska że Sejm może odrzucić poprawkę senatu kwalifikowaną większością. Została zaakcentowana przewaga Senatu. Została poruszona jedna kwestia. Tylko odrzucenie poprawek Senatu, a co jak się nie zbierze większość głosów w Sejmie?Była poważna luka. Skutków nieodrzucenia poprawki nowela nie regulowała. Przyjęto interpretację luki, że nieodrzucenia oznacza przyjęcie. Kiedy Sejm nie odrzucił takiej poprawki uznano, że trzeba głosować za przyjęciem poprawki. Poprawkę przyjmuje się zwykłą większością głosów. Większość była za nieprzyjęcem poprawki. Sytuacja paradoksalna, ale tak się stało. Sejm powinien się wycofać z podwójnego głosowania-najpierw nad odrzuceniem potem nad przyjęciem, ale tego nie zrobił, powinien zastosować: nieodrzucenie oznacza przyjęcie. Była to sytuacja pata legislacyjnego-ani nie odrzucono poprawki, a nie przyjęto. Skończyła się droga ustawodawcza. Wtedy wnosiło się potem nowy projekt ustawy, zmieniano ten punkt w którym się strony potknęły. Wszystko rozpoczynano od początku. Metodę podwójnego głosowania propoagowano przez 3 lata. Był to zwyczaj konstytucyjny, bo powstał w drodze praktyki. Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą(tego zwrotu nie było w Noweli Kwietniowej i była lipa ...)
Normy prawa zwyczajowego mogą kształtować się w zakresie spraw nieuregulowanych przepisami prawa pisanego. Kiedy przepisy są niejasne, trzeba to uregulować w drodze praktyki, w drodze działania organów państwowych. Precedensy konstytucyjne- uregolowane są w lukach konstytucyjnych. Precedens to pierwsze rozstrzygnięcie sprawy nieuregulowanej w normach prawa pisanego z intencją, że taka praktyka w przyszłości się utrzyma. To pierwsze rozstrzygnięcie jest precedensem. Jeżeli się to utrzyma i organ zachowa się po raz kolejnym tak samo powstaje zwyczaj konsytucyjny. Po kilkudziesięciu latach powiemy że będzie to norma prawa zwyczajowego.

(…)

… światowej. 1918-1922. Do grudnia 1922 mamy doczynienia z propizorium konstytucyjnym. I prowizorium to okres rządów Tymczasowego Naczelnika Państwa i drugie prowizorium to okres Sejmu Ustawodawczego.
2.Ustrój RP pod rządami konstytucji marcowej z 17.03.1921. Dzielimy go na dwa podokresy:
1a)sprawy były regulowane wg tekstu pierwotnego konsytucji marcowej
b)1926-nowela sierpniowa 2.08.1926, nastąpiło znaczne wzmocnienie kompetencji rządu
3.Ustrój pod rządami konstytucji kwietniowej 23.04.1935.
a)lata 1935-1939 usrój niepodległej RP
b)ustrój RP na uchodźstwie
lipiec-wrzesień 1939 którego organy były uznawane przez aliantów zachodnich
Od początku maja 1939 roku organy były uznawane za jednynych reprezentantów państwa polskiego. doszło do porozumień organów RP i organów Związku Radzieckiego. Organy RP były uznawane za jedynych reprezentantów państwa polskiego do 1945 roku. Doszło do utworzenia Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej-uznawany był za jedyny reprezentant panstwa polskiego.Potem organy funkcjonowały bez uznania narodowego.
4.Okres prowizorium konsytucyjnego po II wojnie lipiec 1944
a)Krajowa Rada Narodowa 1947, do czasu zwołania się Sejmu Ustawodawczego
b)okres sejmu Ustawodawczego luty 1947-lipiec 1952. 5…
... zobacz całą notatkę