Bezpieczeństwo pracy i ergonomia dr inż. Ewa Medyńska
Wykład 13
Model wypadku stosowany w analizie odchyleń
Zakłada się, że produkcja to planowy proces, którego normalny przebieg można zdefiniować, a odchylenie może spowodować zwiększenie ryzyka i w konsekwencji wypadek. Analizę możliwych odchyleń prowadzi się wstecz, aż do momentu, kiedy wszystko w systemie staje się „normalne”.
Faza sytuacji wypadkowej
Ogólny schemat sytuacji wypadkowej Statystyczny model wypadku przy pracy opracowany przez EUROSTAT (Biuro Statystyczne Unii Europejskiej) Model wypadku przyjęty w statystyce GUS
2.4. Przyczyny wypadków przy pracy i profilaktyka wypadkowa
Przyczyny wypadku są to wszelkie braki i nieprawidłowości, które bezpośrednio lub pośrednio przyczyniły się do powstawania wypadku, związane z czynnikami materialnymi (technicznymi), z ogólną organizacją pracy w zakładzie lub organizacją stanowiska pracy oraz związane z pracownikiem, w tym również z nieprawidłowym zachowaniem się pracownika.
Każdy wypadek przy pracy jest wynikiem jednego wydarzenia, ale najczęściej kilku przyczyn, w związku z czym suma przyczyn jest większa od ogólnej liczby wypadków.
Przyczyny wypadków przy pracy
T O L
-Techniczne
-Organizacyjne
-Ludzkie
Wg PIP w latach 2003-2004:
-przyczyny techniczne stanowiły 12% wypadków,
-przyczyny organizacyjne - 39% człowiek nadzorujący pracę,
-przyczyny ludzkie - 49% człowiek wykonujący pracę.
Przyczyny techniczne to w szczególności:
-brak, niewłaściwy dobór zły stan techniczny urządzeń ochronnych (osłony zabezpieczające przed dostępem do stref niebezpiecznych, blokady napędu, urządzenia ograniczające wysięg elementów ruchomych itp.) - 33% w grupie przyczyn technicznych;
-niewłaściwa stateczność czynnika materialnego (np. brak zamocowania maszyny do podłoża, niewłaściwe położenie środka ciężkości) - 12%;
-niewystarczająca wytrzymałość czynnika materialnego - 8%;
-ukryte wady materiałowe czynnika materialnego 7%;
-wady konstrukcyjne czynnika materialnego - 5%;
-brak, niewłaściwy dobór lub zły stan techniczny urządzeń sygnalizujących powstawanie zagrożeń - 4%.
Przyczyny organizacyjne to zwłaszcza:
-brak nadzoru nad pracownikami - 11% w tej grupie przyczyn;
-brak lub niewłaściwe przeszkolenie pracowników w zakresie bhp i ergonomii - 10%;
(…)
… materialnym (np. niewłaściwe uchwycenie, trzymanie narzędzi, wykonywanie pracy niewłaściwymi narzędziami) - 6%;
-nieużywanie sprzętu ochronnego przez pracownika, w tym: środków ochrony indywidualnej, środków ochrony zbiorowej - 4%.
Nagłe przypadki medyczne jako wypadki przy pracy
W latach 2000-2004 inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy zbadali 2,6 tys. zdarzeń określanych jako tzw. nagłe przypadki medyczne (zawał mięśnia sercowego, udar mózgu itp.).
Odsetek nagłych przypadków medycznych w ogólnej liczbie śmiertelnych wypadków przy pracy
2000 16,4%
2001 15,2%
2002 11,0%
2003 12,8%
2004 11,0%
Udział poszczególnych grup wiekowych
20-29 lat 2,0%
60 lat i więcej 28,7%
Zawody
Kierowcy 22,8%
Pracownicy biurowi 9,8%
Osoby na kierowniczych stanowiskach 0,8%
Profilaktyka
-zapewnienie odpowiedniego do charakteru…
… do rodzaju prac sprzętu roboczego, kształtowanie właściwych stosunków międzyludzkich itp.).
Wypadki przy użytkowaniu sprzętu roboczego W 2004 r. inspektorzy pracy zbadali 912 wypadków przy pracy, w których źródłami czynników niebezpiecznych, powodujących urazy, były maszyny, aparatura, narzędzia, instalacje oraz sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości (np. drabiny i rusztowania). „Maszyny”, przy których najczęściej dochodziło do wypadków śmiertelnych
Kotły parowe, sprężarki silniki spalinowe, zbiorniki z gazem 21,7%
Drabiny 16,7%
Przenośniki dźwignice i inne urządzenia do transportu oraz ich wyposażenie (bez wózków jezdniowych) 16,7%
Wózki jezdniowe z napędem silnikowym i ręczne 15%
Błędy ludzkie a bezpieczeństwo pracy
Większość wydarzeń niebezpiecznych jest inicjowana przez ludzi w wyniku utraty kontroli…
… natychmiastowych:
-pogwałcenie przepisów bhp - przeszacowanie własnych możliwości, niedoszacowanie ryzyka,
-pomyłki - nieuwaga, zapomnienie, niezrozumienie zdania,
2.Bez związku z zagrożeniem.
Błąd człowieka a poziom kontroli
Odsetek wypadków na świecie spowodowanych przez błąd człowieka:
-50% w elektrowniach jądrowych wysoki poziom kontroli
-60% wypadków samolotowych wysoki poziom kontroli
-80% wypadków…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)