Podstawy makroekonomii dr Katarzyna Nagel
Wykład 4
Mierniki wzrostu gospodarczego
Produkt Krajowy Brutto (PKB) ± efekt netto gospodarowania za granicą
Jest jednym z mierników wzrostu gospodarczego Wylicza się go sumując wartość dodaną wszystkich przedsiębiorstw funkcjonujących na terenie danego kraju, niezależnie od struktury własności kapitału. PKB jest pieniężną wartością bieżącej produkcji rynkowej wszystkich dóbr finalnych i usług wytworzonych podczas określonego czasu przez czynniki wytwórcze znajdujące się na terenie danego kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem.
Do porównań międzynarodowych stosujemy wielkość PKB na głowę statystycznego mieszkańca „per capita” liczony dla wszystkich w dolarach amerykańskich (ponieważ spełniają funkcję pieniądza światowego). Wielkość PKB określa efekt gospodarczy danego kraju.
Produkt Narodowy Brutto (PNB)
PNB jest pieniężną wartością bieżącej produkcji rynkowej wszystkich dóbr finalnych i usług wytworzonych podczas określonego czasu przez czynniki wytwórcze będące własnością danego kraju lub jego obywateli niezależnie od tego czy znajdują się w kraju czy za granicą.
Produkt Krajowy Brutto (PKB)
+ Efekt Netto gospodarowania zagranicą Produkt Narodowy Brutto (PNB)
- Amortyzacja
Produkt Narodowy Netto (PNN)
Produkt Narodowy Netto (PNN) = Dochód narodowy
Liczymy go metodą sumowania produkcji.
PNN = dochód narodowy brutto - amortyzacja
Dla porównania i kształtowania się mierników wzrostu w skali czasowej istotne jest, aby były wyliczone w tych samych cenach. Do skorygowania cen bieżących, w których liczony jest każdy miernik wzrostu używa się deflatora, którym jest zwykle wskaźnik poziomu cen z ostatniego roku pięciolatki. (aktualnie na przeliczeniu PNB z roku 1995).
Wielkości PKB można porównywać tylko wtedy, jeżeli są wyrażone w stałych cenach. Do oceny skali wzrostu gospodarczego wyliczamy tzw. stopę wzrostu, której wzór przedstawia się następująco:
Przykład:
PKB1999 = 660 mld zł (ceny bieżące)
PKB1998 = 600 mld zł
WCD = 105% (wskaźnik cen detalicznych)
r = ?
mld zł Warunek równowagi gospodarczej
Gospodarka zamknięta:
1) Dochód jest tożsamy z sumą i oszczędności
Y Ξ C +S
Y Ξ C +J
S Ξ J
(…)
… między „S” i „I” to mamy nadwyżkę sektora prywatnego (różnicę S - I)
Gospodarka otwarta
1) S - I Ξ G + B - Td - Te + NX
NX Ξ x - z
gdzie:
x - eksport
z - import
Determinanty dochodu narodowego
Produkcja faktyczna - uzyskiwana w określonym czasie w danym kraju.
Produkcja potencjalna - produkcja, którą mogłaby osiągnąć gospodarka, w sposób optymalny, gdyby wykorzystała w pełni swoje czynniki wytwórcze.
Uwzględniając produkcję potencjalną mamy na uwadze poziom bezrobocia na poziomie naturalnym (najniższy poziom bezrobocia, przy którym rynek pracy znajduje się w równowadze). Mechanizm rynkowy doprowadza do tego, aby poziom produkcji potencjalnej zbliżał się do produkcji faktycznej. Produkcji potencjalnej odpowiada potencjalny PKB.
Założenia krótkookresowego modelu równowagi Keynesa:
W gospodarce występują…
… krzywej konsumpcji względem osi X określa nam wielkość krańcowej skłonności do konsumpcji.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)