Produkt krajowy i narodowy brutto - PKB i PNB
Produkt krajowy brutto (PKB) - jest miarą produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium danego kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem.
Produkt narodowy brutto (PNB) - miernik całkowitych dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju powiększonych o dochody netto z tytułu własności za granicą. Dochody netto są różnicą między dochodami otrzymanymi z tytułu własności za granicą a dochodami wypłacanymi z tytułu własności cudzoziemcom. Jeżeli odpływ dochodów otrzymywanych z tytułu usług czynników produkcji będących własnością kapitału zagranicznego jest większy niż przypływ dochodów z tytułu posiadanych czynników produkcji za granicą, wówczas PKB PNB i odwrotnie.
Słabe strony PNB:
nie uwzględnia kosztów amortyzacji
problem „podwójnego liczenia”
powstawanie efektów zewnętrznych
szara strefa
SNA - System of National Accounting - system rachunkowości narodowej
MPS - Material Product System
NEW - miernik, który teoretycznie koryguje PKB o szarą strefę Produkt narodowy netto (PNN) - jest to produkt narodowy brutto pomniejszony o koszty amortyzacji (zużycia kapitału). Jest miarą sensowniejszą niż PNB, ale rzadziej stosowaną ze względu na trudności w oszacowaniu kosztów amortyzacji. Ponadto w okresach jednorocznych zmiany PNB i PNN są mniej więcej równoległe.
PNN = PNB - koszty amortyzacji
Metody obliczania PNB i PKB:
PNB jako strumień dóbr (produktów finalnych) - PNB można zmierzyć sumując łączny strumień wydatków na zakupy konsumpcyjne w ciągu roku. Do zakupów konsumpcyjnych zalicza się dobra i usługi liczone w cenach rynkowych (ponieważ ceny rynkowe odzwierciedlają relatywną wartość produktu).
PNB = C + I + G PKB = C + I + G - Ti PKB - Tb + Bt = S + C
C konsumpcja; I inwestycje brutto (inwestycje krajowe + eksport - import) - przyrost kapitału w danym społeczeństwie z pominięciem wydatków z tytułu zużycia kapitału (amortyzacja); G wydatki rządowe na dobra i usługi z wyłączeniem płatności transferowych;
Ti podatki pośrednie
Tb podatki bezpośrednie
Bt wydatki transferowe
S oszczędności
PNB jako strumień dochodów - PNB można zmierzyć sumując dochody czynników wytwórczych (płac, procentów, rent i zysków) będących równocześnie kosztami wytworzenia dóbr końcowych w danym społeczeństwie. Zysk w tym przypadku definiuje się jako koszt rezydualny. Podatki bezpośrednie i pośrednie traktuje się jako składniki kosztów wytworzenia produktu finalnego.
PNB = (płace, procenty, renty, zyski bez dóbr pośrednich) + (pośrednie podatki przedsiębiorstw) + (amortyzacja)
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)