To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Metoda empiryczna (wyjaśniająca) a metoda fenomenologiczna (opisowa) w psychologii religii.
Podejście fenomenologiczne- systematycznie opisuje zjawiska występujące w ludzkim doświadczeniu bez nakładania na nie teoretycznej struktury i jedynie w celu wiernego oświetlenia fenomenu.
W centrum fenomenologicznego podejścia znajduje się pojęcie „akt religijny”. [Akt- psychologiczna jednostka, która łączy kognitywny, afektywny i polityczny aspekt relacji osoby z zewnętrznym światem; zawsze jest „intencjonalny]. Akt religijny jest definiowany w relacji do czegoś, czego jesteśmy świadomi- intencjonalnego przedmiotu lub korelatu. W. Trillhass: „nie można opisać aktu religijnego bez [...] wskazania sfery przedmiotowej, do której odsyła”. Jednocześnie psychologia nie może mówić nic o istnieniu i naturze przedmiotu intencjonalnego nie może wydawać sądów co do prawdziwości lub fałszywości doświadczeń tego, co boskie. Metoda wyjaśniająca- interpretacyjna to kontynuacja metody poprzedniej. Najpełniej opisał ją niemiecki teolog W. Koepp [1920]. Określił ją jako „czysto empiryczną”, rozumiejąc przez to, że jest ona głęboko zakorzeniona w ludzkim doświadczeniu. Stosując tę metodę, badacz musi osobiście posiadać dostęp do obszaru religijnego doświadczenia. Koepp twierdzi, że aby być psychologiem religii, trzeba wykazać się rzadkim połączeniem głębokiej osobistej pobożności, darem najczystszej samoobserwacji i niezwykle szeroką znajomością religijnych doświadczeń innych ludzi, z różnych tradycji i czasów. Koepp w procesie rozumienia zjawisk religijnych wyróżnia dwa główne stadia: gromadzenie materiałów i ich systematyczną obróbkę. Pierwsze stadium nazywa fenomenologią- opis aktów bez ich zniekształcania i teoretycznych interpretacji. Drugie stadium- interpretacyjne- obejmuje dwie drogi opracowania fenomenów: Analiza- chęć przeniknięcia do „Serca” pojedynczego fenomenu, np. szczególnie wyróżniającego się. Przedmiot badania musi być jasno określony. Wyizolowuje się go, następnie wskazuje na cel lub zasadniczy motyw, ukazuje wewnętrzną strukturę i porównuje z pokrewnymi zjawiskami religijnymi. Przykład: R. Otto, Świętość.
Formowanie typów- skonstruowanie podstawowego zestawu typów idealnych. Porównuje się zjawiska religijne, następnie formuje typy [zjawiska religijne postrzegane w kategoriach trwałej tożsamości], odkrywa „prawidła” [zjawiska religijne postrzegane w kategoriach ich systematycznych zmian]. Na końcu dokonuje się wyjaśnienia i interpretacji. Przykład: F. Heiler, Modlitwa.
Zgodnie z Koeppem, pełne wyjaśnienie życia religijnego w całej różnorodności jego manifestacji będzie bazowało na wszechstronnej fenomenologii, dogłębnej analizie oraz wnikliwej typologii- wszystkich razem stosowanych w bezpośredniej ze sobą relacji i z możliwie największą troską o rzeczywistość ludzkiego doświadczenia. Koepp nieustannie podkreśla, że to podejście jest czysto empiryczne i jako takie wyklucza wszelkiego rodzaju teoretyczne interpretacje. Jego celem wyrażonym explicite nie jest obnażenie religijnego misterium, ale jedynie włącznie wystarczającej części tej tajemnicy w zrozumiały porządek, który umożliwiałby faktom przemówienie do naszego rozumienia.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)