Koncepcje mocarstw zaborczych wobec sprawy polskiej 1914-1918
W momencie wybuchu I wojny światowej sprawa polska nie odgrywała roli w polityce żadnego państwa. Fakt, że ziemie polskie były od początku terenem działań wojennych sprawił, że państwa walczące były zmuszone do liczenia się choćby w minimalnym zakresie z nastrojami ludności.
Kwestia polska jako element przetargowy w polityce państw zaborczych
sierpień 1914 r. - Wielki Książę Mikołaj Mikołajewicz wydał deklarację, która wzywała naród polski do walki razem z Rosją przeciwko Niemcom
lipiec 1915 r. - premier Rosji Iwan Goremykin zapowiedział nadanie Polsce autonomii
po zajęciu Warszawy kanclerz Niemiec Bethmann Hollweg oświadczył, że Polska po wyzwoleniu „będzie mogła pielęgnować i rozwijać właściwości narodowego życia”
5 listopada 1916 r. - w Warszawie i Lublinie został ogłoszony przez generał-gubernatorów Niemiec i Austro-Węgier manifest, zawierający zapowiedź utworzenia samodzielnego państwa polskiego jako monarchii konstytucyjnej. Granice Królestwa Polskiego miały zostać określone później
Akt 5 listopada został ogłoszony przez cesarza Wilhelma II i Franciszka Józefa I. Wpłynęło to na umiędzynarodowienie sprawy polskiej
Rzeczywistym powodem takiego traktowania kwestii polskiej była sytuacja na froncie. Niemcy po bitwach nad Sommą i Verdun ponieśli ogromne straty w ludziach. Dlatego chcieli pozyskać polskiego rekruta. Niemcy chcieli utworzyć wasalne państewko polskie wchodzące w skład Mitteleuropy, a oddzielające Niemcy od Rosji. Początkowo plany te spotkały się ze sprzeciwem Austro-Wegier, które dążyły do przyłączenia Krakowa do Galicji.
Umiędzynarodowienie sprawy polskiej - zmiana polityki państw zaborczych
w rozkazie noworocznym z 1916 r. car Mikołaj II zapowiedział, że jednym z celów wojny będzie utworzenie wolnej Polski, złożonej z 3 części. Ten twór państwowy miał być wzorowany na Królestwie Polskim po 1815 r.
po rewolucji w Rosji (117 r.) nastąpiła całkowita zmiana stosunku tego państwa do Polski. 27 marca 1917 r. Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich wydała orędzie do narodu polskiego. Mówiło ono m.in., że: „Polska ma prawo do całkowitej niepodległości pod względem państwowo-międzynarodowym”. Deklaracja o podobnej treści została wydana przez Rząd Tymczasowy
12 września 1917 r. generał-gubernatorzy warszawski i lubelski powołali do życia Radę Regencyjną
w listopadzie 1917 r. w Rosji została ogłoszona Deklaracja Praw Narodów Rosji, zawierającą prawo narodów Rosji do samookreślenia aż do oderwania się i utworzenia samodzielnego państwa
rząd Rosji 29 sierpnia 1917 r. wydał dekret anulujący traktaty rozbiorowe
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)