To tylko jedna z 7 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Forma i typ państwa:
Pojęcie formy państwa.
Forma państwa jest to całokształt sposobów i metod sprawowania władzy przez grupy społeczne, do których należy władza państwowa. (A.Łopatka)
Na formę państwa składają się:
forma rządów
reżim polityczny
ustrój terytorialny
Forma rządów: modele i przykłady.
Jest to ogół organów naczelnych państwa i stosunki między nimi. (A.Łopatka)
Formy rządów dawniej (ze względu na wyłanianie i kompetencje głowy państwa):
monarchie
republiki
Ad.1. Monarchia to ustrój polityczny lub forma rządów, gdzie suwerenem jest jeden człowiek, nazywany monarchą. Monarcha sprawuje władzę zazwyczaj dożywotnio, jego funkcja jest często dziedziczna i zwykle jego stanowisko jest nieusuwalne. Obecnie w wielu monarchiach monarcha pełni często jedynie funkcje reprezentacyjne i nie sprawuje realnej władzy.
Monarchie dzielimy ze względu na:
sposób mianowania (dziedziczne i elekcyjne)
kompetencje władcy (absolutne i konstytucyjne)
Przykłady monarchii dziedzicznych:
Wielka Brytania
Hiszpania
Belgia
Holandia
Monako
Przykłady monarchii elekcyjnych:
Watykan
Malezja
Kambodża
Przykłady monarchii absolutnych:
Arabia Saudyjska
Oman
Watykan
Przykłady monarchii konstytucyjnych:
Norwegia
Monako
Luksemburg
Japonia
Hiszpania
Wielka Brytania jest monarchią parlamentarną wobec braku spisanej konstytucji.
Ad.2. Republika jest to porządek ustrojowy oparty na rządach obywateli. Władza najwyższa jest skupiona w rękach organu jedno lub wieloosobowego, powoływanego przez kolegium lub ogół społeczeństwa. Ponosi odpowiedzialność polityczną i prawną, a zakres jego władzy jest określony w ustawach. Występuje trójpodział władzy, a akty rządzenia są sprawowane w imieniu republiki.
Podział państw na monarchie i republiki oddaje zewnętrzny charakter struktury władzy państwowej. Bardziej szczegółowe podziały dotyczą kompetencji i przewagi wewnątrz państwa. Można wyróżnić cztery systemy relacji między głównymi podmiotami rządzenia:
System przewagi władzy ustawodawczej.
System równowagi władzy ustawodawczej i wykonawczej.
System rozdziału władzy ustawodawczej od wykonawczej.
(…)
… terytorialne.
Hiszpania - jest państwem unitarnym mimo, iż składa się z 17 wspólnot autonomicznych o różnym zakresie odrębności. Art. 2 konstytucji gwarantuje „prawo regionów i narodowości do samostanowienia”. Faktycznie, Hiszpania dzieli się na 4 wspólnoty historyczne o dużej autonomii (Andaluzja, Galicja, Katalonia i Kraj Basków) oraz bardziej zwartą resztę. Spośród tych 4 wspólnot najbardziej autonomiczne są Katalonia i Kraj Basków (dążący do utworzenia własnego państwa).
Szwecja - jest państwem jednolitym podzielonym na 21 regionów i 290 gmin. Obecnie na świecie funkcjonują 163 państwa unitarne.
Przykładami państw federacyjnych są:
Niemcy - są one dobrowolną federacją 16 państw związkowych (w tym 3 miasta wydzielone) zwanych landami. Każdy kraj związkowy posiada swój własny rząd i parlament (zwany landtagiem…
… korzystają z pewnych uprawnień w zakresie podejmowania decyzji odnoszących się do zaspokajania potrzeb zbiorowych natury gospodarczej i kulturalnej, łącznie z możliwością stanowienia prawa dla danej jednostki terytorialnej. Autonomie terytorialne:
Góra Athos (Grecja)
Szkocja, Walia, Irlandia Płn., Falklandy, Kajmany (Wielka Brytania)
Kraj Basków, Katalonia (Hiszpania)
Wyspy Owcze, Grenlandia (Dania)
Gujana…
… unitarnego jest zwartość strukturalna i organizacyjna oraz terytorialna wspólnoty państwowej, czyli nie występowanie części wykazujących znamiona znacznej suwerenności.
Państwa unitarne dzielą się na:
scentralizowane (Polska, Finlandia, Holandia)
zdecentralizowane (Japonia, Nowa Zelandia, Wielka Brytania)
Ad.2. Jego cechą charakterystyczną jest zróżnicowana budowa.
Wśród państw złożonych wyróżniamy…
… z 5% progiem poparcia. Wyższa izba parlamentu Bundesrat składa się z delegatów rządów krajowych i pełni głównie rolę kontrolną.
USA - są państwem związkowym złożonym z 50 autonomicznych stanów, w tym 48 tzw. stanów kontynentalnych oraz stanu Alaska - oddzielonego od pozostałych stanów kontynentalnych obszarem Kanady - i stanu Hawaje, położonego na wyspach Hawajskich. W 1871 roku wydzielony…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)