KATOLICYZM, treść nauczania Kościoła katolickiego, całość przyjętych w nim zasad odnoszących się do wiary, moralności, życia rel. i funkcjonowania Kościoła; także sam Kościół katol. jako społeczność. Katolicyzm głosi wraz z innymi wyznaniami gł. zasady chrześc. ( chrześcijaństwo): Bóg jest jeden w trzech Osobach (Bóg Ojciec, Syn Boży, Duch Święty), jako Stwórca i Pan świata objawił się ludziom; Syn Boży stał się człowiekiem w osobie Jezusa Chrystusa, który jest prawdziwym Bogiem i prawdziwym człowiekiem, Zbawcą ludzi, który żył na ziemi, umarł za ich grzechy i zmartwychwstał; ludzi stworzył Bóg, ale zerwawszy więź z Bogiem żyją oni z dala od niego podlegając śmierci; wszyscy ludzie są wezwani do wiary, nadziei i miłości, życia duchowego oraz pełnienia woli Bożej, wyrażonej w przykazaniach, a zwł. w przykazaniu miłości Boga i bliźniego oraz w Dekalogu; przeznaczeniem ludzi jest wieczne życie z Bogiem i zmartwychwstanie po powrocie Chrystusa na Ziemię ( paruzja), grzeszników zaś czeka kara; społeczność chrześcijan tworzy Kościół, do którego wstępuje się przez chrzest, i który żyje Eucharystią. Wymienione zasady katolicyzmu stosuje w praktyce i rozwija następująco: a) co do źródeł wiary: wiara polega na tym, że zaufawszy Bogu z pomocą łaski człowiek przyjmuje prawdziwość Objawienia i stara się postępować zgodnie z wiarą; Objawienie Boże, przekazane ludziom w historii Izraela i w osobie Jezusa Chrystusa, a głoszone przez apostołów, jest przekazywane dalej w społeczności wiernych, czyli Kościele, jako Tradycja ; jej gł. zapisem jest Biblia, ale w jej skład wchodzą też nauczanie ustne i instytucje; Tradycja jest przez Kościół interpretowana pod natchnieniem Ducha Świętego, a następnie przekazywana w formie dogmatów ogłaszanych przez sobory i papieża ( Magisterium), ponieważ biskupi są uznawani za następców apostołów, papieże zaś za następców stojącego na czele apostołów św. Piotra; z tego tytułu przypisuje się im władzę w Kościele i nieomylność; b) co do Boga i osoby Chrystusa treść wiary gł. wyznań chrześc. jest zasadniczo jednolita; między katolicyzmem i prawosławiem istnieje rozbieżność co do pochodzenia Ducha Świętego ( Filioque); natomiast oba wyznania przeciwstawiają się poglądom części protestantów akcentujących raczej człowieczeństwo niż boskość Jezusa, i przyznają szczególne miejsce Marii, uznanej za Matkę Bożą i Matkę ludzi, wierząc w jej dziewictwo i Wniebowzięcie (katolicyzm także w Niepokalane Poczęcie); c) co do sytuacji i przeznaczenia człowieka: ludzie obciążeni są grzechem pierworodnym, są skłonni do złego mimo znajomości dobra i ulegają pokusom szatana; do zbawienia potrzebują łaski, na którą są zobowiązani odpowiedzieć przez wiarę i dobre czyny; poznanie istnienia Boga i moralnego prawa naturalnego są, mimo ludzkiej grzeszności, dostępne rozumowi ludzkiemu nawet bez znajomości Objawienia; bezpośrednio po śmierci ludzi czeka sąd, w wyniku którego znajdą się w niebie, czyśćcu (uznawanym tylko w katolicyzmie) lub piekle; d) co do Kościoła: Kościół katol. utrzymuje, iż jako Kościół Chrystusowy zachowuje i głosi pełną prawdę chrześc., z czego wynika, że przynależność do niego jest właściwą drogą do Boga, choć uznaje również, że chrześcijanie-niekatolicy oraz inni ludzie prowadzący uczciwe życie mogą być zbawieni; do Kościoła katol. należą wszyscy ochrzczeni w nim i przyjmujący jego wiarę, wszystkich wiernych dotyczą też zadania Kościoła, gdyż istnieje powszechna odpowiedzialność za Kościół (dlatego błędem jest potoczne utożsamianie Kościoła z hierarchią); niektórzy wierni są powołani do specjalnych zadań (posług) w Kościele jako duchowni (biskupi, kapłani, diakoni), zwł. w sferze udzielania sakramentów i oficjalnego nauczania, oprócz tego istnieje odrębne powołanie zakonne do życia doskonalszego; władza w Kościele należy do kolegium biskupów z papieżem jako głową, a lokalnie do biskupa diecezjalnego, prakt. życie kośc. zaś jest regulowane przez prawo kanoniczne ; gł. zadaniem Kościoła jest głoszenie Chrystusa światu i udzielanie sakramentów, których jest 7: chrzest, bierzmowanie, Eucharystia, pokuta (ze spowiedzią), sakrament chorych (namaszczenie chorych), kapłaństwo, małżeństwo; w kulcie katol. gł. miejsce zajmuje msza (wierni są obowiązani uczestniczyć w mszy niedzielnej) i liturgia pozostałych sakramentów; inne formy to brewiarz i rozmaite nabożeństwa (np. obrzędy pogrzebu, różaniec, procesje, pielgrzymki); w roku kościelnym gł. świętami są Boże Narodzenie, Wielkanoc i Zesłanie Ducha Świętego; e) co do zasad moralnych: Bóg stawia ludziom wysokie wymagania, wskazuje im drogę do świętości; polemizując z popularnymi w obecnej kulturze opiniami katolicyzm twierdzi, że zasady moralne mają charakter obiektywny, bo prawo Boże i naturalne jest niezmienne (np. zakaz przerywania ciąży, który katolicyzm wywodzi z przykazania nie zabijaj; katolicyzm wyklucza współżycie seksualne poza małżeństwem, sztuczne sterowanie płodnością i rozwody choć może zajść nieważność małżeństwa); zasady moralne obowiązują w sferze polit. i gosp. ( społeczna nauka Kościoła).
(…)
… współżycie seksualne poza małżeństwem, sztuczne sterowanie płodnością i rozwody choć może zajść nieważność małżeństwa); zasady moralne obowiązują w sferze polit. i gosp. ( społeczna nauka Kościoła). Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst łacińsko-polski, Paris 1967; W. GRANAT Ku człowiekowi i Bogu w Chrystusie, Lublin 1972; A. ZUBERBIER Wierzę, Katowice 1979; Katolicyzm A Z, Poznań…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)