Wykład - Charakterystyka kultury i duchowości archantropów

Charakterystyka kultury i duchowości archantropów
Archantropy (czyli tak właściwie wczesne hominida - homo habilis[2,4 - 1,6 mln lat temu]; homo erectus (1,8mln - 220tys] ) datuje się na 2,4min - 220tys. Lat p.n.e.
Przejście od australopithecalnej formy do rodzaju ludzkiego (homo) odbyło się na drodze jednorazowej mutacji chromosomowej spowodowanej promieniotwórczością Wielkiego Rowu Afrykańskiego. Zmiana ta doprowadziła m.in. do zwiększenia się mózgu, pojawia się także ośrodek Broki odpowiedzialny za mowę. Itd.
Jeśli chodzi o kulturę i duchowość to można wypunktować:
• zachowania narzędziowe:
wytwarzanie narzędzi otoczakowych a następnie pięściakowych (czyli takie obrobione kamienie o bocznej krawędzi tnącej, są wielkości pięści - stąd nazwa
przemysł oldowajski - jej nazwa pochodzi od wąwozu Olduvai w północno-zachodniej Tanzanii, wytwarzano różnego rodzaju narzędzia
-chopping tool - kamień z dwoma krawędziami tnącymi - czyli obrabiany z obu stron
-chopery - jedna krawędź tnąca - obrobione tylko z jednej strony
-sferoidy - narzędzia z obróbką wielostronną (wielokierunkową). Mogą być tu rozcieracze[rozciera się nimi roślinki], albo prymitywne bolas - broń miotana złożona z 3 - 4 połączonych ze sobą kamieni przemysł aszelski - narzędzia bifacjalne czyli obrabiane z dwóch stron na całej powierzchni (są bardziej wyspecjalizowane od poprzednich)
technika lewaluaska - wyróżniamy tu dwa rodzaje rdzeniowa - gdzie od rdzenia odbija się (w sensie odłupuje) odłupki, tak aby uzyskać odpowiedni kształt. Rdzeń jest tutaj narzędziem
odłupki - po zrobieniu odłupka zrobi się nowy rdzeń aby wykonać następny odłupek (to one są narzędziami)
znaleziono również włócznie z tego okresu w Schoeningen (dwumetrowe, z młodych świerków, znajdowały się obok kości upolowanych koni)
• budowanie obozowisk
Zhoukudian - grota, która przez ok. 200 tys. Lat była zamieszkana Blizingsleben - datowane na 300tys. Lat obozowisko z trzema owalnymi obszarami mieszkalnymi, ogniskami w środku i obszarami do produkcji narzędzi na obrzeżach Lazaret - w grocie znaleziono szczątki obozowiska sprzed 130 tys lat. Pozostałości konstrukcji tworzą namiot ze skór, wsparty na palach i wzmocniony kamiennym murkiem. Jedną z takich sal wyłożono wilczymi skórami, a nad wejściem do namiotu przymocowano czaszkę wilka , co może świadczyć o szczególnej roli tego zwierzęcia w kompleksie wierzeniowym
Terra Amata - w tym obozowisku znaleziono ślady ochry
•”sztuka”
- np. niektóre z pięściaków mają odbitą w sobie muszelkę (np. znalezisko z Brandon), co niewątpliwie świadczy o zmyśle estetycznym

(…)

… ochry
•”sztuka”
- np. niektóre z pięściaków mają odbitą w sobie muszelkę (np. znalezisko z Brandon), co niewątpliwie świadczy o zmyśle estetycznym
- na niektórych płytkach czy kościach były wyryte równoległe linie (różne interpretacje tego, nawet tak śmiałe jak: mnemotechniczne środki liczenia!)
- figurka z Berechat Ram (na wzgórzach Golan) - ma antropomorficzne kształty. Widoczne są w niej piersi. Wyraźne jest oddzielenie głowy od tułowia i wygładzenie ramion - lewa strona jest nieobrobiona. Datuje się ją na 230 -350 lat - być może jest to pierwsze przedstawienie symboliczne, albo jakby chcieli niektórzy religioznawcy - antropomorfizacja sił sakralnych (tutaj należy wyczuć idiotyzm tego postulatu).
•domniemania o kanibalizmie
znalezione sklepienia czaszek w Zhoukudian i Ngandong, nie wiadomo czy zostały one sztucznie rozłupane. Jeśli tak to był to prawdopodobnie kanibalizm konsumpcyjny, efekt uczty ludożerców lub zgromadzenie trofeów
•możliwość pochówków intencjonalnych
w jaskini Atapuerta odnaleziono ok. 2500 kości należących do ponad 33 osobników. Wyrzucenie zmarłych do wspólnego dołu niewątpliwie było intencjonalne ale nie wiadomo czemu miało służyć. Czy miało to jakiś „religijny” charakter…
... zobacz całą notatkę