To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Błąd ekwiwokacji: Ekwiwokacja następuje gdy:
pewne wyrażenie potencjalnie wieloznaczne występuje w danej wypowiedzi przynajmniej dwukrotnie,
przynajmniej w dwóch miejscach tej wypowiedzi jest ono użyte w różnych znaczeniach,
wypowiedź ta zakłada, że ów wieloznaczny jej element posiada w każdym miejscu, w którym jest w niej użyty, to samo znaczenie.
Głównym powodem popełniania ekwiwokacji jest sytuacja, w której jedno z pokrewnych znaczeń danego wyrazu (zwrotu) używane jest znacznie częściej niż drugie jego znaczenie, co powoduje, iż to pierwsze używane jest na mocy nawyku, nawet wtedy, gdy powinno być użyte znaczenie drugie.
Celem uniknięcia ekwiwokacji należy pamiętać o następującej regule: zanim użyjesz danego terminu w swojej wypowiedzi, zastanów się, czy w jej kontekście może on posiadać to znaczenie, w którym chcesz go użyć.
PRZYKŁAD:
Arytmetyka zajmuje się m.in. dodawaniem liczb. Dodawanie liczb jest czynnością psychiczną, więc arytmetyka zajmuje się czynnościami psychicznymi. W tym przypadku wieloznaczne jest wyrażenie „dodawanie liczb”. W zdaniu pierwszym użyte zostało w znaczeniu operacji matematycznej, konsekwencją której jest uzyskanie sumy liczb, zaś w zdaniu drugim jako pewna czynność psychiczna.
Podstawowym rozwiązaniem jest definicja- wypowiedź określająca znaczenie terminu
Definitio fit per genus proximum et differentiam specificam - Definicję tworzy się przez rodzaj najbliższy i różnicę gatunkową.
Oto podstawowe pojęcia, bez których trudno mówić o definicji i definiowaniu:
definiendum
definiens
łącznik definicyjny
Biorąc za przykład następującą definicję:
Okrąg to zbiór wszystkich punktów na danej płaszczyźnie oddalonych o daną odległość od danego punktu.
powiedzieć można, że wszystkie definicje równościowe i niektóre cząstkowe składają się z następujących elementów:
1. tego, co ma być zdefiniowane - wyrażenia definiowanego, zwanego definiendum (w przypadku naszej definicji jest to termin „okrąg”);
2. łącznika (spójnika) definicyjnego, zwanego niekiedy definicyjnym znakiem równości (w powyższej definicji reprezentuje go zwrot „jest to”, który może być zastąpiony równoznacznymi zwrotami „to tyle, co”, „znaczy tyle, co” itp.);
oraz członu definiującego - wyrażenia definiującego, czyli wyrażenia, przy pomocy którego definicja informuje o znaczeniu wyrazu definiowanego, zwanego (3)definiensem (w naszej definicji jest to wyrażenie "zbiór punktów oddalonych dokładnie o zadaną odległość od jednego zadanego punktu na płaszczyźnie").
(…)
… definiendo (błędne koło w definiowaniu), np. "Logika to nauka o myśleniu zgodnym z prawami logiki"
- regres w nieskończoność- nasze twierdzenie opiera się na innych, które także swoją prawdziwość wywodzą z jeszcze wcześniejszych itd…
Terminy pierwotne- zrozumiałe, powszechne i oczywiste;
Terminy pochodne- definiowane za pomocą terminów pierwotnych;
Definicja ostensywna (deiktyczna) Najbardziej ogólnie rzecz…
… odległość od jednego zadanego punktu na płaszczyźnie").
Istnieją dwa odmienne pojęcia definicji: definicja realna i definicja nominalna. W każdym z nich treść pojęcia (czyli zespół cech przysługujący wszystkim desygnatom danej nazwy) "definicja" jest inna.
Definicja realna jest to (jednoznaczna lub nie) charakterystyka jakiegoś przedmiotu, którą można wypowiedzieć w dowolnym języku. Np. Bursztyn jest to żywica skamieniała.
Istotną cechą budowy tej definicji jest forma łącznika definicyjnego. Ma on postać wyrażenia - "jest to", lub "to tyle, co" (itp.) - odsyłającego do cech danego przedmiotu.
Definicja nominalna jest to wypowiedź informująca o znaczeniu danego wyrażenia w danym języku. Np. Słowo "bursztyn" znaczy tyle, co "żywica skamieniała".
Istotną cechą budowy tej definicji jest forma łącznika…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)