WYKŁAD 12 Style przywiązania dorosłych: • Dorosła wersja stylów przywiązania jest nieco inna od ich wersji dziecięcej • Stają się one bardziej nastawione na wzajemność: dorośli chcą być nie tylko biorcami wsparcia, troski czy miłości ale i ich dawcami • Relacja przywiązania stopniowo „uwalnia się” od zewnętrznych przejawów bliskości a bardziej opiera się na utrwalonej wewnętrznej reprezentacji bliskości; tym samym dorośli mają więcej niż dzieci sposobów osiągania poczucia bezpieczeństwa • Diagnozy stylu dokonuje się w oparciu o samoopisy (bardziej lub mniej ustrukturalizowane) albo na podstawie opisów czynionych przez znajomych (Hazan, Shaver, 1987r.; Feeney, Nolley, 1991r.) • Różnice między osobami charakteryzującymi się różnymi stylami przywiązania dotyczą nie tylko sposobu funkcjonowania w bliskich związkach, są zainteresowane innymi ludźmi, więcej o nich wiedzą, mają więcej zaufania, mniej są zazdrosne, bardziej stabilne emocjonalnie, mają wyższe aspiracje zawodowe (Hazan, Shaver, 1987r., 1990r.; Mikulincer, 1991r.), lepiej przystosowują się do nowych sytuacji, są nastawione bardziej na realizację celów wewnętrznych (Chojnacka, 2006r.) • Osoby o absorbującym stylu – są zależne od aprobaty innych, mają mało wiedzy o ludziach i małe potrzeby poznawcze; koncentrują się na emocjach i ich wyrażaniu, nastawione są na nawiązywanie i podtrzymywanie bliskich związków, często się zakochują, są bardzo zazdrosne, w pracy nie są dobrze zorganizowani, odkładają na później realizację ważnych zadań, nie pracują intensywnie ani też nie mają wysokich osiągnięć; gorzej niż bezpiecznie przywiązani radzą sobie w nowych sytuacjach życiowych • Lękowy styl przywiązania łączy się z negatywną oceną innych jako nierzetelnych, egoistycznych, niezainteresowanych bliskością, z unikaniem wchodzenia w bliskie relacje z obawy przed brakiem akceptacji, krzywdą, odrzuceniem (Bartholomew, Horowitz, 1991r.) • Odrzucający styl przywiązania również wiąże się z unikaniem bliskich związków, ale towarzyszy mu poczucie niezależności od innych i koncentracja na aktywnościach niewymagających bliskich relacji (na pracy zawodowej i osiągnięciach); wiąże się z nawiązaniem przelotnych znajomości, przejawianiem dystansu i wrogości, nadużywaniem alkoholu i narkotyków jako sposobu radzenia sobie z napięciem i stresem oraz słabym radzeniem sobie z nowymi sytuacjami życiowymi (Brennan, Shaker, Tobey, 1991r.; Kobak, Sceery, 1988r.; Hazan, Shaver, 1990r.; Chojnacka, 2006r.)
(…)
… i zaufanie do ludzi
Style przywiązania a wartości osobiste
Style przywiązania a przekonania o świecie społecznym (autorytarna wizja świata, skłonność
do ksenofobii i uprzedzeń, społeczny darwinizm)
Metoda:
•
Dane pochodzą z badania sondażowego przeprowadzonego metodą bezpośredniego
wywiadu ankieterskiego z użyciem kwestionariusza, na próbie 300 osób ze wszystkich
regionów kraju, w sierpniu 2007r.
Pomiar…
… o najniższej
deklarowanej potrzebie bliskości. W grupie kontrolnej (bez informacji zwrotnej)
poziom nastroju nie zależał od stylu przywiązania
Poziom samooceny: +5,96 wśród osób o wysokiej deklaracji potrzeby bliskości do
+8,30 wśród osób deklarujących brak tej potrzeby; w grupie kontrolnej samoocena
osób spada (ale niezbyt drastycznie), im silniejsza deklaracja braku potrzeby bliskości
Wniosek: tak naprawdę…
…:
•
•
•
•
Decyzyjny model interwencji kryzysowej (Darley, Latane, 1970r.)
Teorie pobudzenia – bilansu (Piliavin, 1981r.)
Teorie norm powinnościowych (Cialdini, 1991r.)
Teorie ewolucjonistyczne (Hamilton, 1964r.)
Decyzyjny model interwencji kryzysowej – warunki udzielenia pomocy:
•
•
•
•
•
Dostrzeżenie zdarzenia (gdy się spieszysz nie widzisz potrzebującego pomocy – nawet jak
biegniesz na wykład dotyczący altruizmu…
… (zdecydowanie się zgadzam). Współczynnik α
osiągnął wartość 0,77
Darwinizm społeczny: skala ta (15 pozycji) została bezpośrednio zaczerpnięta z badań
Duckitta i Fishera (2003r.). Przykładowe pozycje:
„Jeśli ktoś w danej sytuacji posiada władzę, to powinien ją wykorzystać w taki
sposób, aby osiągnąć swoje cele”
„Jeśli trzeba być mściwym i bezlitosnym aby osiągnąć swoje cele, to powinno się tak
postępować…
…:
•
•
Ksenofobia: wskaźnik ksenofobii stosowany w badaniach International Social Survey
Programme (Cichomski i inni, 2002r.) składał się z 10 pozycji. Przykładowe pozycje:
„Przybysze z innych krajów przyczyniają się do zwiększenia przestępczości”
„Przybysze z innych krajów przyczyniają się do rozwoju polskiej gospodarki”
„Przybysze z innych krajów odbierają pracę osobom urodzonym w Polsce”
Współczynnik α…
… każdy potrzebuje bliskości ale niektórzy hamują ją ze względu na lęk
przed odrzuceniem
Potrzeby i motywy społeczne – zależne od społecznego uczenia:
•
•
•
Społeczna geneza i realizacja w kontaktach z ludźmi
Rodzaje: potrzeba bliskości, kontaktu (afiliacji), porównań społecznych, władzy, wpływu,
kontroli, osiągnięć
Potrzeba afiliacji: przyjemność płynąca z obecności innych (Schachter):
Zwiększa się w sytuacji…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)