To tylko jedna z 10 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykładnia prawa 1. Pojęcie i model wykładni - wykładnia prawa (interpretacja) to zespół czynności zmierzających do ustalenia prawidłowego znaczenia przepisu prawnego (w sensie pragmatycznym)
- w sensie apragmatycznym jest to rezultat tego procesu
- modele wykładni:
jako proces rozumienia przepisów prawa - nie można zastosować przepisu prawnego nie interpretując go, czyli nie rozumiejąc go
jako proces usuwania wątpliwości, które związane są z rozumieniem danej normy prawnej lub jakiegoś jej fragmentu ( clara non sunt interpretanda - normy, które są jasne, nie wymagają interpretacji) - stosowane przez większość prawników
- trzy powody (racje) interpretacji przepisów prawa:
racje lingwistyczne
wyrażenia języka prawnego są bardzo często nieostre, niejasne, wieloznaczne lub po prostu semantycznie niedookreślone (otwarte)
strefa niepewności semantycznej, „cienia semantycznego”
wg Harta i wielu innych filozofów niedookreśloność znaczeniowa jest jedną z najbardziej powszechnych własności języka potocznego, a tym samym języka prawnego
racje systemowe
każdy przepis pozostaje w wielu skomplikowanych relacjach z innymi przepisami i wykładnia prawa nie może tego ignorować (rozumienie każdego przepisu musi brać pod uwagę i być zharmonizowane z rozumieniem innych przepisów)
racje funkcjonalne
wykładnia prawa nie może być obojętna wobec konsekwencji do jakich prowadzi określone rozumienie przepisu
wykładnia prawa musi brać pod uwagę także szeroko rozumiany kontekst funkcjonalny, a więc czynniki społeczne, ekonomiczne, polityczne i moralne
- etapy wykładni:
uporządkowany zespół czynności, które interpretator musi podjąć w toku stosowania prawa po to, by zinterpretować określony przepis prawa (tzw. model wykładni operatywnej wg J. Wróblewskiego) (str. 162, 163)
2. Podziały wykładni na moc wiążącą
na zakres
na stosunek do obowiązującego prawa
- podział wykładni ze względu na jej moc wiążącą:
wykładnia autentyczna
budzi wątpliwości
uważa się, że jest to wykładnia dokonana przez ten sam organ, który ustanowił daną normę i zarazem przyjmuje się, że ma ona moc prawną równą mocy prawnej aktu normatywnego, który został poddany interpretacji
dwie formy wykładni autentycznej:
wykładnia oficjalna zawarta w autoryzowanym i mającym formalnie moc wiążącą akcie, w której prawodawca wypowiada się co do znaczenia ustanowionych przez siebie norm
wykładnia nieoficjalna, w której intencje prawodawcy poznajemy na podstawie różnego rodzaju materiałów przygotowawczych, deklaracji lub prywatnych oświadczeń prawodawcy (np. dokonanych w prasie czy TV), które rzecz jasna formalnie nie wiąże
(…)
… do rozszerzenia odpowiedzialności karnej oskarżonego, a to ze względu na zasadę nullum crimen, nulla poena sine lege (nie ma przestępstwa, nie ma kary bez ustawy)
zakaz stosowania wykładni rozszerzającej w prawie podatkowym, jeżeli wykładnia taka miała by prowadzić do rozszerzenia zakresu należności podatkowych, a to ze względu na zasadę nullum tributum sine lige (żadnego podatku bez ustawy)
kwestionowanie…
… znaczeniu (dyrektywa języka prawnego)
dyrektywa stosowana wtedy, gdy termin został zdefiniowany wyraźnie (definicja legalna) lub kontekstowo w tekście prawnym
w sytuacjach, gdy nie istnieje definicja legalna określonego pojęcia, ale ma ono dobrze ustalone znaczenie w doktrynie prawniczej, zaleca się odwołanie się właśnie do tego znaczenia (dyrektywa języka prawniczego)
jeżeli określony termin należy…
…, że w prawie polskim uprawianie prostytucji powinno być karalne, a nie jest)
luka contra legem - ujemna ocena tego, iż pewne kwestie są uregulowane, a zdaniem oceniającego nie powinny być (ktoś uważa, że zakaz palenia tytoniu na przestrzeniach otwartych dworców kolejowych jest absurdalny i powinien być uchylony-luka w tym przypadku polegająca na nadmiarze regulacji)
luka intra legem - ocena iż sformułowanie danego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)