To tylko jedna z 9 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Pozostałe toposy prawnicze - ogólne cechy toposów prawniczych:
zwykle nie mają one charakteru niepodważalnego, a jedynie z mniejszą lub większą siłą wzmacniają lub podważają określoną tezę
w wielu sytuacjach mają one antytetyczną strukturę (toposowi powołanemu jako argument pro można zwykle przeciwstawić topos funkcjonujący jako argument contra )
- niektóre toposy prawnicze: argumentum a coherentia: każdą argumentację możemy zakwestionować wskazując, iż prowadzi ona do sprzeczności res iudicata pro veritate habetur: rzecz osądzona powinna być uważana za prawdziwą
każdy system prawny stwarza możliwość kwestionowania, chociaż chociaż ograniczonym zakresie, także prawomocnych orzeczeń sądowych:
w postępowaniu cywilnym to wznowienie postępowania
w postępowaniu karnym to kasacja i wznowienie postępowania ne ultra petita partium: sądy i inne organy stosujące prawo są związane żądaniami stron
„Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasadzać ponad żądanie” (k.p.c.)
wyjątek: „Przepisu paragrafu poprzedzającego nie stosuje się w sprawach o roszczenia alimentacyjne i o naprawianie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym”
reguła stanowi konsekwencje zasady dyspozycyjności według której to strony, a nie sąd są dysponentami postępowania cywilnego de minimis non curat praetor: argument usprawiedliwiający odmowę wszczęcia jakiegoś postępowania powołaniem się na błahość sprawy nemo plus iuris transfere potest quam ipse habet: nikt nie może przenieść więcej praw niż sam posiada impossibilium nulla obligatio est: świadczenia i obowiązki, które nakłada na nas prawo muszą być możliwe do spełnienia
reguła odnosi się zarówno do przypadków niemożliwości faktycznej, jak i prawnej
nie wiążą nas żadne polecenia ani obowiązki, które są sprzeczne z prawem
charakter uniwersalny
przyjmuje się domniemanie, że akty normatywne i decyzje organów państwowych są zgodne z prawem (domniemanie legalności)
ciężar dowodu iż tak nie jest, spoczywa na tym, kto to domniemanie kwestionuje favor legitimatis: prawo sprzyja temu co legalne
jeśli uzyskało się coś bez podstawy prawnej, powinno się to zwrócić
konstrukcja bezpodstawnego wzbogacenia ex iniuria ius non oritur: z działań bezprawnych nie może powstać prawo zasada proporcjonalności: środki naszych działań muszą być dostosowane do celów, które przy ich pomocy staramy się realizować
nawet wtedy gdy odpieramy bezprawny atak musimy reagować stosownie do stopnia naszego zagrożenia
(…)
… podatnika)
in dubio pro libertata:
w razie wątpliwości na korzyść wolności
należy przyjąć taką interpretację przepisu, która poszerza, a nie ogranicza zakres naszej wolności
w razie kolizji praw indywidualnych dobrami kolektywnymi (np. indywidualnego prawa własności z dobrem komunalnym) pierwszeństwo mają prawa indywidualne (ostatecznie decyduje relewancja w danej sprawie)
lex retro non agit:
zakaz nadawania przepisom prawnym mocy retroaktywnej
niektóre wyjątki: nie ma żadnych przeszkód, by nadwać moc wsteczną przepisom, które poprawiają sytuację prawną obywateli
względy sprawiedliwości, konieczności zapobiegania aktom obchodzenia i nadużywania prawa mogą usprawiedliwiać odejście od zasady lex retro non agit
lex iniusta non est lex (lex iniustissima non est lex):
prawo niesłuszne nie jest prawem…
… usprawiedliwiającej (także nieznajomość prawa)
nullum crimen, nulla poena sine lege:
nie ma przestępstwa, nie ma kary bez ustawy
w wielu krajach (także w naszym) zasada konstytucyjna (art. 42.1.)
przestępstwem może być wyłącznie czyn wyraźnie zabroniony przez prawo karne i przestępcy może być wymierzona wyłącznie kara wyraźnie przewidziana przez przepisy prawa karnego
zgodnie z Konstytucją zasada ta nie wyklucza…
…
domniemanie pochodzenia dziecka z małżeństwa (art. 62 k.r.o.)
osoba powołująca się na te fakty nie musi ich dowodzić, natomiast ten, kto te fakty kwestionuje musi wykluczyć ich istnienie (przeprowadzić dowód przeciwieństwa)
domniemanie, że dziecko urodziło się żywe (art. 9 k.c.)
domniemanie, że posiadanie jest zgodne z prawem (art. 341 k.c.)
domniemanie, że osoba która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku…
… ze stanowiskiem przeciwników w kwestiach prawnych i faktycznych
praesumptio boni viri:
w prawie domniewywuje się zawsze dobrą, a nie złą wiarę
dobrej wiary nie trzeba dowodzić
dowodu wymaga przyjęcie, że ktoś był w złej wierze
charakter uniwersalny
w prawie karnym domniemanie niewinności oskarżonego zgodnie z którym oskarżonego nie uważa się za winnego tak długo, dopóki nie zostanie mu udowodniona wina
prawo…
…
- dwie podstawowe zasady oceny dowodów:
zasada legalnej oceny dowodów
historycznie:
w jej kierunki ewoluowano po upadku Cesarstwa rzymskiego na niej oparte prawo procesowe w Średniowieczu
początkowo postać tzw. ordaliów (sądów bożych)
np. próba ognia, wody, czy rezultat pojedynku sądowego
uznawane za dowód winy lub niewinności oskarżonego
uznanie przyznania ę oskarżonego za koronny dowód jego winy prowadzi…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)