Wody podziemne
Są to wszystkie wody wypełniające podziemne przestrzenie i pory w skałach.
Zwierciadło wód podziemnych:
Swobodne- jego kształt zależy głównie od siły ciężkości, a strefa aeracji jest zbudowana z utworów przepuszczalnych
Napięte- rzeźba warstwy nadległej wymusza jego kształt
Wody ze względu na kontakt z rzekami:
Potamiczne- mają kontakt
Apotamiczne- gdy utrzymują się głębiej i nie mają kontaktu z rzekami
Wody ze względu na przestrzenie jakie wypełniają:
Wody porowe- wypełniają przestrzenie w skałach luźnych i porowatych
Wody szczelinowe- wypełniają spękania w skałach litych
Wody krasowe- szczególny przypadek wód szczelinowych, występujących w skałach węglanowych oraz gipsach i anhydrytach- tworzą się w nich wskutek rozpuszczania podziemne szczeliny, kanały, tunele, jaskinie. Na powierzchni uwidacznia się to w postaci źródeł, wąwozów, zapadlisk, polji, lejów i ostańców (Tarty Zachodnie, Wyżyna Śląska, Wyżyna Krakowsko- Częstochowska, Nicka Nidziańska, Wyżyna Lubelska, Roztocze, Polesie. Wody ze względu na głębokość:
Przypowierzchniowe (hipodermiczne)- zwierciadło blisko powierzchni (zagłębienia, w pobliżu jezior, mokradeł, tarasy zalewowe), duża zależność od opadów, zmian sezonowych temperatury, podatne na zanieczyszczenia
Gruntowe (freatyczne)- na ok., 50 % obszaru Polski znajduje się ponad 5 m pod powierzchnią terenu, oddzielone strefą aeracji, zbudowana z utworów polodowcowych i aluwialnych. Z reguły mają związek hydrauliczny z rzekami.
Wgłębne - zasilane bezpośrednio przez okna hydrologiczne. Kształt zwierciadła wymuszony jest przez spąg warstwy nadległej, dlatego często są pod ciśnieniem hydrostatycznym (wody naporowe) i po nawierceniu podnoszą się (do poziomu piezometrycznego):
Wody artezyjskie- podnoszą się ponad powierzchnię terenu (niecka mazowiecka, łódzka, perybałtycka)
Wody subartezyjskie- poniżej powierzchni terenu
Głębinowe- odizolowane warstwami nieprzepuszczalnymi i nie biorą udziały w cyklu hydrologicznym (juwenilne, reliktowe, metamorficzne)
Wody ze względu na stan równowagi hydrologicznej (między zasilaniem infiltracyjnym a odpływem do wód powierzchniowych) wg Więckowskiej
Wody podziemne w równowadze podesłania- płytko zalegają warstwy nieprzepuszczalne, zależny od budowy podłoża
Wody gruzowo- szczelinowe (Tatry, Pieniny, Karkonosze, Góry Świętokrzyskie)
Zwietrzelinowo- skalne (Beskidy)
Naskalne (Sudety, Pogórze Karpackie, Wyżyna Kielecko- Sandomierska)
Gruntowe na zaburzonych iłach (Niziny Środkowopolskie)
Wody podziemne w równowadze parowania obszarowego
(…)
… na zaburzonych iłach (Niziny Środkowopolskie)
Wody podziemne w równowadze parowania obszarowego
Płytko podesłanych równin i obszarów falistych (niziny nadbrzeżnych Pobrzeży Południowo i Wschodniobałtyckich, Nizina Śląska, Polesie)
Równin słabo odwadnianych (Kotlina Sandomierska, Żuławy, Polesie, Obniżenie Milicko- Głogowskie, szerokie terasy pradolin)
Wydmowe i wokółwydmowe (tarasy wydmowe, pradoliny, równiny…
… na zaburzonych iłach (Niziny Środkowopolskie)
Wody podziemne w równowadze parowania obszarowego
Płytko podesłanych równin i obszarów falistych (niziny nadbrzeżnych Pobrzeży Południowo i Wschodniobałtyckich, Nizina Śląska, Polesie)
Równin słabo odwadnianych (Kotlina Sandomierska, Żuławy, Polesie, Obniżenie Milicko- Głogowskie, szerokie terasy pradolin)
Wydmowe i wokółwydmowe (tarasy wydmowe, pradoliny, równiny…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)