Rozmieszczenie jezior naturalnych jest bardzo nierównomierne w polsce. Jeziorność kończy się na zasięgu na lini ostatniego zlodowacenia (Dolina Bugu, Narwi, Biebrzy, Łęczyńsko-Włodawskie)
Pojezierze mazurskie 4,5% jezior; pojezierze pomorskie 2,4%, WLKP i Kujawsko-Pomorskie 1,4% pojezierze wschodnie 15% jezior.
Obszary silnie zalesione kiedyś poprzez wycinanie ich teraz powstają silne wezbrania- brak bariery.
- 3 rodzaje jezior: 1 o bezodpływowe - pionowa wymiana wód (opad i parowanie) - małe wytopiskowe. Bardzo dużą rolę spełnia w zasilaniu wód gruntowych
2 o przepływowe - duże
3 o odpływowe - dobra regulacja stanu wód i przepływy w rzekach, brak głębokich niżówek, na wiosnę brak gwałtownych wezbrań; zasilane głównie wodami podziemnymi; mogą być w rzekach odpływających z tych jezior.
Intensywność wymiany wód: Rzeki przepływowe - szybka wymiana wód - 4 razy wymieniana woda w ciągu roku; duże jeziora - raz na 2 lata
% zasilanie wodami powierzchniowymi i głębinowymi: jeziora głębokie (strefa wodonośna) - 20-30% , przepływowe 2-5% głębin.
Wielkość retencji w wodach: Jeziora duże - powierzchnia 50 ha - magazynują najwięcej wody (ponad 95%)
Więcej jezior jest na Pomorzu 4000 niż na Mazurach 2000, ale te na Mazurach są większe (w retencji odgrywają większą rolę)
Zwierciadło wód w jeziorach: - listopad - stany niższe od średnich roku - obniżają się do stycznia, luty - niskie stany, dopiero w marcu wzrost zwierciadła wody aż do maja, czerwiec - wyższa temp. - obniżenie poziomu wód do poziomu z marca , w lipcu przez silne parowanie obniża się aż do min i tak jest do sierpnia.
Największe jeziora w Polsce: Śniardwy, Mamry, Łebsko
Najgłębsze jeziora w Polsce: Hańcza, Drawsko
- Roczne amplitudy 50-250 cm -największe wahania - jeziora bezodpływowe (zamknięte zbiorniki wodne), przepływowe 50 cm - najmniej.
Przepływowe - pojezierze Mazurskie - opad 18%, parowanie 20%, odpływ jezior do rzek 80%.
- Zanik jezior - sedymentacja mineralna, chemigeniczna - działanie flor chemiganicznych;
piogeniczna - to co po obumarciu roślin spada na dno - gatia (szambo naturalne).
Od połowy XIX w zanikanie jezior - przez regulacją, meriolację, eutrofizację rzek.
Retencja przejściowa Retencja przejściowa - chwilowe zatrzymanie wody w bagnach i torfowiskach.
Powierzchnia zajęta przez torfowiska ok.
(…)
… wododziałowych, wody porowe, liczne wytopiska - Zagłębienia Poj. Pomorskiego i Warmińsko - Mazurskiego
Zróżnicowanie warunków infiltracji w Polsce:
korzystne warunki:
Korzystne warunki mają obszary z ostatniego zlodowacenia a zwłaszcza pojezierza i Mazury.
Także obszary wyżyn - zbudowane ze skał węglanowych Śląska, Małopolska, Wyżyna Lubelska z Roztoczem, Jura Krakowsko - Częstochowska, G. Kaczawskie, Tatry…
… mldm3 wody. 480 mln (0,5mld)- tyle oddają one wody.
1/30 jest wypuszczana z tej co jest nagromadzona.
Retencja podziemna
Retencja podziemna - chwilowe zatrzymanie wody w podłożu; w skałach pokrywowych i w litych.
Retencja podziemna - chwilowe zatrzymanie wody w podłożu, frakcja mułków, iłów, glin, na ich powierzchni piaski, żwiry, warstwy wodonośne, woda gromadzi się na powierzchni ziemi, woda…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)