To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wnioskowanie redukcyjne Szczególną postacią wnioskowania uprawdopodobniającego jest wnioskowanie redukcyjne (inwersyjne). Wnioskowanie redukcyjne zilustrujemy przykładem, który opisuje sytuację, z jaką sami bardzo często mamy do czynienia. Często nam się zdarza, że jesteśmy zajęci lekturą i zapominamy o całym świecie. W pewnym momencie odrywamy się od książki i podchodzimy do okna. Zauważamy, że niebo nie jest za bardzo zachmurzone, ale ulice i drzewa są mokre. Stąd wnioskujemy, że musiał padać deszcz, gdy my byliśmy pogrążeni w lekturze i niczego nie słyszeliśmy. Nasze rozumowanie wyglądało mniej więcej tak: Ulice i drzewa są mokre, zatem padał deszcz. Jest to przykład wnioskowania redukcyjnego. Przesłankami tego rozumowania są zdania opisujące skutki określonego zjawiska (mokre ulice i drzewa). Natomiast wnioskiem - zdanie stwierdzające zajście owego zjawiska (deszczu). Nasze rozumowanie biegnie tu odwrotnie do stosunku do wynikania. Przecież mokre ulice i drzewa są następstwem deszczu, a deszcz jest ich racją. Zatem z następstwa wnioskowaliśmy o racjach. I tak właśnie przebiega zawsze wnioskowanie redukcyjne - od następstwa do racji.
Powróćmy na moment jeszcze do naszego przykładu. Nasze rozumowanie przebiega tu następująco: ustaliliśmy, że ulice są mokre i drzewa są mokre. Wiedząc, że takie właśnie są skutki deszczu, wnioskujemy, że padał deszcz. Zdajemy sobie jednak sprawę z tego, że to rozumowanie jest zawodne. W końcu mogła po prostu jechać solidna polewaczka. Jednakże i tak prawdopodobieństwo, że padał deszcz jest większe, aniżeli prawdopodobieństwo, że deszcz nie padał. Zawodność wnioskowania redukcyjnego wynika stąd, że nie opiera się ono na niezawodnym schemacie wnioskowania. Wniosek nie wynika tu logicznie z przesłanek, a jedynie jest uprawdopodobniony. Gdy odwrócimy nasze rozumowanie, tzn. gdy wniosek, którym jest zdanie „padał deszcz” uczynimy przesłanką, a przesłankę „ulice i drzewa są mokre”, uczynimy wnioskiem, to otrzymamy wnioskowanie, które możemy zapisać następująco: „padał deszcz, i dlatego ulice i drzewa są mokre”. O ile poprzednio schemat wnioskowania nie był niezawodny, to tym razem schemat jest niezawodny. Możemy to ująć w prosty schemat: [(p → q) p] → q, „p” oznacza tu zdanie: „padał deszcze”, a
„q” - „ulice i drzewa są mokre”.
Otrzymaliśmy znane nam prawo logiczne: modus ponendo ponens. Wnioskowanie redukcyjne jest jedynie wnioskowaniem uprawdopodobniającym. Jest poprawne, gdy prawdopodobieństwo, że wniosek jest prawdziwy, jest większe niż prawdopodobieństwo, że jest on fałszywy. Prawdopodobieństwo prawdziwości twierdzenia przyjętego jako wniosek wnioskowania redukcyjnego, mający stanowić rację dla zaobserwowanych następstw, będących w tym wnioskowaniu przesłankami, jest tym większe, im więcej tych następstw uda się stwierdzić.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)