To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wnioskowanie dyskursywne i entymematy W konkretnie dokonywanych wnioskowaniach dedukcyjnych zasada wnioskowania najczęściej nie jest wyraźnie uświadamiana sobie. Występuje jako poczucie konieczności związku logicznego między przesłankami a konkluzją wnioskowania. Natomiast przy wnioskowaniu dyskursywnym zasada ta jest wyraźnie wymieniona. Ponadto we wnioskowaniu pomija się często niektóre z przesłanek. Procesy wnioskowań, w których jakaś przesłanka nie jest wymieniona noszą nazwę entymematów.
Różnice między entymematami a wyr. eliptycznymi :
są wyrażeniami skrótowymi
wyrażenie eliptyczne odnosi się przede wszystkim do zdań (jest to zdanie gdzie nie wypowiedziano wszystkich wyrażeń). Np. Pada deszcz - skrót od : W tej chwili w Warszawie pada deszcz.
entymemat to skrótowe rozumowanie - brak pewnych przesłanek. Przesłanka może być wyrażeniem eliptycznym, a rozumowanie może być entymematem nigdy odwrotnie.
Błędy wnioskowania dedukcyjnego Zdaniom ze względu na ich zgodność lub nie z odpowiednimi stanami rzeczy przysługuje własność prawdziwości bądź fałszywości. Na skutek poznawczego ustosunkowania się do zdań stają się one twierdzeniem, wypowiedzią problematyczną bądź założeniem. Procesy rozumowań nie są ani nie mogą być ani prawdziwe ani fałszywe. Proces to czynność. Mogą te procesy być prawidłowe lub nieprawidłowe, trafne lub nie, poprawne lub nie, bezbłędne lub błędne (wadliwe).
Przy wnioskowaniach dedukcyjnych mamy 3 błędy:
formalne
materialne
błąd petitio principi
Ad.1. Wnioskowanie dedukcyjne popełnia błąd formalny wtedy, kiedy między zdaniami przesłanek i konkluzji nie zachodzi wynikanie logiczne a rozumującemu wydaje się, że takie wynikanie zachodzi.
Przykład: ╞ ¬A : Nie spóźniłem się na lotnisko
╞ A→¬B : Jeśli spóźnię się na lotnisko to nie odlecę samolotem na który mam bilet.
Wniosek : ╞ B : Odlecę samolotem, na który mam bilet.
Wiemy, że wniosek nie zawsze musi być prawdziwy.
Wg schematu ╞ ¬A oraz ╞ A→¬B ╞ B. Jeżeli jest to wnioskowanie dedukcyjne to powinna być interpretacja prawa logicznego ¬p∧(p→ ¬q)→q to nie jest tautologia.
Ad.2. Nie zawsze rozumując prawidłowo dochodzi się do zgodnych ze stanem faktycznym konkluzji. Jest tak tylko wtedy, gdy rozumuje się prawidłowo i ponadto trafnie (bezbłędnie) przypisuje się wartości poznawcze przesłankom. Wnioskując prawidłowo z uznanych, ale obiektywnie fałszywych przesłanek, można wprawdzie także dojść do konkluzji będących zdaniami prawdziwymi ale nie zawsze tak jest. Dlatego takie wnioskowanie należy uznać za błędne. Wnioskowanie, którego przesłankom błędnie przypisano wartość poznawczą nazywamy nietrafnymi, a błąd tu popełniony nazywamy błędem materialnym. Błąd materialny może obciążyć każdą z przesłanek wnioskowania.
(…)
… ta, która przysługuje najmniejszej wartości poznawczej przesłanek, wtedy w rozumowaniu pojawia się błąd petitio principi.
[dygresja - wartości poznawcze to uznanie zdania (╞ A), przyjęcie możliwości zdania (PmA) lub założenie (A). W kolejności jak je podałam maleje ich wartość poznawcza]
╞ A oraz ╞ A→B ╞ B - dobrze
PmA oraz ╞ A→B ╞ B - źle, błąd PP gdyż wniosek ma większą wartość niż najmniejsza wartość przesłanki…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)