czynności nieistniejące - czynności niebyłe eg. z racji braku konsensu.
Zakładając, że czynność zaistniała - może być obarczona wadą:
nieważne
bezwzględnie - mimo istnienia zewn. pozorów zawarcia umowy, to nie wywołuje ona skutków prawnych;
powstają roszczenia: odszkodowawcze, o zwrot świadczeń
może się na to powołać KAŻDA osoba (nie tylko strona)
sankcja powstaje ispo iure, a więc bez zarzutu stron
nie może być konwalidowana, i.e. przepis określający rodzaj czynności pozwala ją naprawić
można jednak dokonać konwersji czynności, i.e. zamiana umowy na inną na podstawie przepisów dot. danej czynności
warunki:
brak zdolności do czynności prawnych
niezachowanie formy szczególnej
brak swobody świadomości, pozorność, a przy testamencie - wszelka wada
sprzeczność z ustawą lub chęć jej obejścia
względnie (ważna wzruszalnie) - może być orzeczona na życzenie strony
może się na to powołać tylko strona
warunki:
błąd lub groźba
strona wzrusza umowę
bezskuteczność
zawieszona - gdy do ważności umowy wymagana jest zgoda osoby trzeciej (negotia cludicantes)
nie wywołują skutków prawnych do chwili potwierdzenia przez osoby, której zgoda jest wymagana
względna - czynności wywołują skutki tylko w stosunku do niektórych osób; istota jej polega na możliwości żądania uznania czynności ważnej za bezskuteczną w stosunku do określonych podmiotów z zachowaniem jej skuteczności wobec innych
niekiedy działa ipso iure (vide art. 1036 zd. 2 KC), ale zwykle - z orzeczenia sądu:
ius ad rem (art. 59 KC) - podmiot żąda orzeczenia, że czynność jest bezskuteczna względem niego, jeśli czynność narusza jej prawa (eg. zbycie przedmiotu darowizny obiecanej)
działa gdyby jedna ze stron ubezskutecznianej czynności o prawie podmiotowym nie wiedziała, albo czynność była nieodpłatna
może być użyte, gdy umowa ubezskuteczniana jest zawarta, nie musi być wykonana
roszczenie kieruje się przeciw obu stronom czynności.
nie wymaga dowodzenia żadnej szkody
actio Pauliana (art. 527 i n. KC) - skarga na wypadek niewypłacalności dłużnika
wierzyciel żąda uznania za bezskuteczną względem niego czynności dłużnika zdziałanej z jego pokrzywdzeniem, jeśli strony czynności o długu wiedziały, lub powinny były wiedzieć
dłużnik żąda więc egzekucji z majątku osoby trzeciej
ALE: dłużnik musi działać ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, co jest domniemane, jeśli wskutek tego dłużnik stał się bardziej niewypłacalny niż był, a osoba trzecia musiała była uzyskać korzyść majątkową i wiedziała lub powinna była, że działanie krzywdzi wierzyciela (wiedza ta jest domniemana, jeśli osoba jest w bliskim stosunku z dłużnikiem lub jest przedsiębiorcą pozostającym w stałym stosunku gospodarczym).
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)