To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wiek XIX- wiek scjentystów, poznanie naukowe jest jedyne, wszystkie obszary nie będące doświadczalne stoją pod znakiem zapytania. Nauka/ naukowość to gwarant obiektywności. Wiek XIX- wiek świadomości historycznej- zmienność ludzkich dokonań i myślenia, stosuje się do całego doświadczenia ludzkiego oprócz nauki - nauka niby wolna od świadomości historycznej
Nauki humanistyczne- wg scjentystów to nauki historyczne i ich twierdzenia są nieobiektywne.
Neokantyzm badeński- odpowiedź humanistów: Wilhelm Wildenband- nowa koncepcja nauk:
nauki nonoetyczne- zmierzają do ustanowienia praw (przyrodoznawstwo) nauki idiograficzne- zmierzają do ustalania faktów (n. humanistyczne)
Henrich Rickert- ze względu na przedmiot nauk:
nauki o naturze =nonnetyczne
nauki o kulturze = idiograficzne; to, co je odróżnia to specyfika tworzenia pojęć, są one odnoszone do wartości
Wartość można rozumieć na dwa sposoby:
Nie są faktami danymi empirycznie, są tym co uznane za wartość w danej kulturze (obowiązujące), relatywizm/ subiektywizm
Ponad wartościami zrelatywizowanymi do kultury i historii rozciąga się królestwo wartości ponadhistorycznych (założenie ich istnienia)
Wartość- z klasycznej ekonomii politycznej (Rudolf Lotze XIX w), wiąże się z gospodarką rynkową, z pojęciem towaru (wymieniona na inną- może być to taka rzecz, zawiera się w tym pojęciu wymienialność), wartość ustala rynek: popyt i podaż. Nosicielem wartości jest społeczeństwo= sieć powiązań między ludźmi, nie pojedynczym człowiekiem, człowiek uspołeczniony to powiązany z innymi
Pojęcie wartości zastąpiło pojęcie idei. Idee są transcendentne, stałe, do jednego człowieka, idee w nowożytności są w stosunkach społecznych, są relatywne i następuje zmiana np.: dobro jeśli nie jest ideą a wartością można je wymienić na sukces, władzę Wartości absolutne to pojęcie wewnętrznie sprzeczne!! ( są zawsze relatywne)
Nadanie wartości czemuś = odbieranie temu czemuś absolutności, degradacja do tego co zmienne i wymierzalne
Zmiana idei na wartości nie jest tylko kwestią terminologiczną: jest to zmiana w ludzkich doświadczeniach, bez powodu nie wymieniono by idei na wartość
Wartość zawiera ocenę pozytywną np.: coś ma dla mnie wartość, jest to wyraźnie subiektywna ocena Heidegger: Mówić, że Bóg jest najwyższą wartością to poniżać Boga- my oceniamy istotę boską. Poszukiwano wartości, która mogłaby mierzyć inne wartości- szczególnie w ekonomii (Marks twierdził że może to być czas pracy- w takim wypadku ziemia na której nikt nie pracuje jest bez wartości) początek nihilizmu (odrzucenie wszystkiego co jest nam dane)
(…)
… rację bytu (wraz ze światem prawdziwym obaliliśmy świat pozorów)
Nie ma nic trwałego, wszystko można wymienić na co innego. Sprzedajemy naszą prywatność- rozpuszczamy sami siebie w relacjach (ludzie stają się towarem)
W naukach humanistycznych wartość nie może pełnić funkcji prawa, w naukach przyrodniczych - dogmatyzm, wartości absolutne …
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)