To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Historyzm i formalizm: przesłanki antypozytywistycznego zwrotu w socjologii. 1) Pojęcie historyzmu. - ważny dla historyzmu okazał się tzw. przełom antypozytywistyczny, którego kolebką były Niemcy.
- na szczególną uwagę zasługuje „szkoła historyczna” (Roscher, Knies, Schmoller).
- szczególne nastawienie humanistyki niemieckiej, odrzucającej wizje świata uporządkowanego przez nauki pozytywne i programowo rezygnującej z naukowości w ustalonym przez te nauki sensie (historyzm).
- historyzm jest podstawą, na jakiej opieramy nasze obserwacje rzeczywistości społeczno- kulturowej- jest powstałą w sposób organiczny fundamentalną zasadą, światopoglądem.
- wieloznaczność terminu historyzm: uwzględnianie w rozważaniach o człowieku i życiu społecznym kontekstu historycznego; nazwa światopoglądu/nazwa metody badania zjawisk społecznych.
- historyzm jest czymś zupełnie innym od historycyzmu i nie można ich razem utożsamiać („historyzm absolutny- Topolski).
- historyzm był w pewnym sensie konkurencją w stosunku do naturalizmu. Uhistorycznienie życia: - żadnego faktu ludzkiego świata nie da się wytłumaczyć tak długo, jak długo będzie się go traktować jako coś niezmiennego i danego raz na zawsze. Życie historyczne jako całość: - właściwa praca naukowa zaczyna się dopiero wtedy, gdy stawiamy sobie pytanie, jakie jest miejsce badanego przez nas faktu w obrębie określonej w czasie i przestrzeni całości. Podejście indywidualizujące: -przedstawiciele absolutnego historyzmu byli w świadomej opozycji do nastawionego na wykrywanie ogólnych praw naturalizmu.
- absolutny historyzm był jednostronnie zorientowany na badanie indywidualności. Humanistyka jako samowiedza: - traktowanie zjawisk ludzkiego świata jako części konkretnych całości historycznych, człowieka zaś jako animal historicum .
- idea czystego rozumu przeciwstawiona idei rozumu historycznego, zgodnie z którą wszelka wiedza humanistyczna jest obciążona wartościowaniem. Swoistość poznania historycznego: - wzory nauk przyrodniczych są w humanistyce nie do zastosowania.
- rozumienia nie należy sprowadzać do procesu poznawania cudzych stanów psychicznych. Relatywizm historyczny: - założenie, że sensowne wypowiadanie się o czymkolwiek wymaga brania pod uwagę kontekstu.
- rozkwit absolutnego historyzmu był związany z kryzysem wiary w postęp społeczny i jego niewzruszone prawa.
2) Filozofia rozumu historycznego Diltheya. -liczne jego idee stały się w XX wieku ideami obiegowymi (rola rozumienia, światopogląd, związek osobowości i kultury, poznawcze znaczenie biografii itd.).
(…)
… od metody przyrodoznawstwa.
- kultura obejmuje wszystko, cokolwiek człowiek bezpośrednio wytwarza, działając zgodnie z podlegającymi wartościowaniu celami.
- wielką pomyłką historyzmu było odnoszenie wszystkiego do warunków miejsca i czasu.
Kultura i wartości:
- kultura stanowiła u Rickerta w pewnym sensie odpowiednik Diltheyowskiej sfery „ducha obiektywnego”
- obiektywnego naukach o kulturze chodzi nie o to, co i jak przeżywają jednostki, lecz o to, co ma dla nich znaczenie, czyli pozostaje w uchwytnym związku z wartościami.
- obiektywizm historyka polega na tym, że wartości są nie jego własnymi wartościami, lecz tymi rzeczywiście obecnymi w procesie historycznym jako wartości uznawane w takich lub innych zbiorowościach przez niego badanych.
Kultura i formy:
- ważne są tu poglądy Simmla (wykazywał niewielkie…
… lub nawet poddawali w wątpliwość potrzebę jej istnienia.
- socjologia humanistyczna musiała być budowana niejako od podstaw (zignorowanie socjologii pozytywistycznej).
- odrzucenie ideału stania się nauką przyrodniczą.
- nauka nie stanowi myślowego odzwierciedlenia rzeczywistości.
- wizja człowieka jako podmiotu świadomego.
- w centrum uwagi znajdowała się kultura jako dziedzina ludzkich celów i wartości.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)