Wczesna dorosłość-zadania rozwojowe tego okresu. Pojęcie dojrzałości psychicznej.
Pojęcie zadań rozwojowych wprowadził do psychologii R. J. Havighurst w swojej koncepcji opisującej cały bieg życia człowieka. Rozwój w tym ujęciu realizuje się w trakcie rozwiązywania problemów typowych dla danego okresu życia. Zadanie rozwojowe definiuje Havighurst jako problem, wobec którego staje jednostka w danym okresie życia. Rozwiązanie problemu prowadzi jednostkę do zadowolenia i poczucia sukcesu w rozwiązywaniu następnych zadań, podczas gdy niepowodzenie czyni ją nieszczęśliwą, nie aprobowaną przez otoczenie i powoduje trudności w radzeniu sobie z dalszymi zadaniami. Zadania rozwojowe wynikają z trzech źródeł: dojrzewania fizycznego, nacisków kulturowych oraz indywidualnych aspiracji i wartości.
W okresie wczesnej dorosłości Havighurst wyróżnia następujące zadania rozwojowe:
1.wybór małżonka
2. uczenie się współżycia z nim
3. założenie własnej rodziny
4. wychowywanie dzieci
5. prowadzenie domu
6. rozpoczynanie pracy zawodowej
7. podjęcie obowiązków obywatelskich 8. znalezienie pokrewnej grupy społecznej
Zdaniem Eriksona , który zaproponował stadialny opis biegu życia człowieka, można wyróżnić osiem stadiów rozwoju ego. Stadia te mają charakter uniwersalny, a rozwój jednostki następuje przez przezwyciężanie kryzysów specyficznych dla poszczególnych okresów życia. Kryzys jest doświadczany wtedy, gdy jednostka staje wobec zadania rozwojowego wymagającego reorganizacji struktury ego.
Na okres wczesnej dorosłości, zamykający się, według Eriksona, w granicach 20.-35. r.ż. przypada szóste stadium rozwojowe, w którym jednostka staje wobec przeciwieństwa: intymność-izolacja. Głównym zadaniem tego okresu jest osiągnięcie zdolności do intymnych relacji z bliską osobą i podejmowanie odpowiedzialności za nią. Jednostka, która osiąga ten etap rozwoju posiada względnie zintegrowaną osobowość i ukształtowane poczucie własnej tożsamości. D. Levinson, autor koncepcji opisującej bieg życia ludzkiego za pomocą metafory pór roku..Struktura życia obejmuje, charakterystyczne w danym momencie rozwojowym, różne obszary aktywności, relacje jednostki ze światem i społeczeństwem oraz odniesienia do samej siebie. Levinson analizuje bieg życia człowieka na kilku wzajemnie przenikających się płaszczyznach: biologicznej, społecznej i psychologicznej. W oparciu o dane z badań podłużnych grupy 40 mężczyzn, którzy opisywali historię swojego życia, wyróżnił cztery okresy (eras) biegu życia człowieka. Są to:
1.dzieciństwo i adolescencja
(…)
…. r.ż.), w której zaczyna tworzyć się nowa struktura życia
c) fazę pośrednią (od 28.-33. r.ż.), którą charakteryzuje przystosowanie się do nowej struktury
d) fazę kulminacji (od 33.-40. r.ż.), końcowego ustabilizowania się struktury życia
e) okres przejścia do średniej dorosłości (od 40.-45. r.ż.)
. Charakterystyka wczesnej dorosłości według Havighursta, Eriksona i Levinsona (Havighurst, 1953; Erikson, 1968; Levinson, 1990)
Autor
Zadania rozwojowe
Kryzysy/Dylematy
Środki
do rozwiązywania
kryzysów
R. Havighurst
Wybór małżonka
Uczenie się współżycia z nim
Założenie rodziny i wychowywanie dzieci
Prowadzenie domu
Rozpoczęcie pracy
Podjecie obowiązków obywatelskich
Znalezienie pokrewnej grupy społecznej
E. Erikson
Wybór dróg samorealizacji w określonym środowisku społecznym Wybór partnera życiowego…
…, sprzyja kształtowaniu się autonomicznej jednostki.
-Wgląd we własne motywy postępowania stanowi, według Chlewińskiego, kolejny wymiar dojrzałości jednostki. Sytuacja życiowa i zawodowa młodego człowieka sprzyja gromadzeniu wiedzy o sobie, bowiem liczne kontakty społeczne, nawiązywane podczas pełnienia różnych ról społecznych są jej ważnym źródłem. Jednocześnie charakter relacji z innymi w znacznym…
… szerszych kontaktów społecznych związanych z rolą zawodową czy rodzinną, stwarzają młodemu człowiekowi szansę uczenia się tolerancji wobec osób o innych poglądach i postawach, przy jednoczesnym zachowaniu własnych przekonań. Istotną rolę w kształtowaniu dojrzałej postawy wobec innych odgrywa umiejętność uporządkowania i kontrolowania własnego życia emocjonalnego. Umożliwia ona człowiekowi, mimo przeżywania…
… stopniu zależy od rozwoju samowiedzy jednostki. Dane empiryczne wskazują na to, że opisując innych, jednostka bierze pod uwagę te wymiary osobowości, które obecne są w obrazie jej własnej osoby. Zatem im bogatsza wiedza o sobie, tym większe szanse poznania innych, a w konsekwencji możliwości podejmowania właściwych decyzji (związanych z wypełnianiem zawodowych i rodzinnych obowiązków).
- stosunek…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)