Wzgórza Trzebnickie Wzgórza Trzebnickie są mezoregionem Wału Trzebnickiego (Walczak 1970; Kondracki, 1988). Odzielają one od siebie dwa obszary nizinne: Równienę Wrocławską i Oleśnicką na południu oraz Kotlinę Żmigrodzką z doliną Baryczy na północy. Od zachodu ograniczone są Wysoczyzną Rościsławicką, Obniżeniem Ścinawskim oraz Wzgórzami Wińskimi, a od wschodu Wzgórzami Twardowskimi.
Wzgórza Trzebnickie ciągną się równoleżnikowym pasem długości ok. 50 km i szerokości 5 - 10 km. Najwyższe wzniesienie osiągają na Farnej Górze k. Trzebnicy (256 m n.p.m.).
W budowie geologiczne Wzgórz Trzebnickich zasadniczy udział mają utwory trzecio- i czawartorzędowe. Na powierzchni dominują zdecydowanie osady czwartorzędowe. Na powierzchni dominują zdecydowanie osady czwartorzędowe (lessy, gliny glacjalne, osady fluwioglacjalne). Utwory neogeńskie (iły, mułki, piaski i żwiry) występują lokalnie, na niewielkich powierzchniach (Dyjor, 1970; Dyjor, Kościówko, 1982; Pachucki, 1952; Winnicki, 1990a).
Geneza Wzgórz Trzebnickich, podobnie jak geneza całego Wału Trzebnickiego, nie jest do końca wyjaśniona. Powszechnie stwierdza się, że osady górnego Neogenu i starszego Plejstocenu są na tym obszarze silnie zdeformowane. W początkowym okresie badań nad powstaniem Wału Trzebnickiego dominowała teoria tektoniczna (Czajka, 1931; French, 1901, 1904, 1915; Meister, 1935, Tietze, 1910), która w latach późniejszych została zastąpiona przez glacitektoniczną hipotezę genezy Wału Trzebnickiego (Berger, 1937; Dyjor, 1969; Krygowski, 1972; Morawski, 1976; Pachucki, 1952; Połowicz, 1961; Rotnicki, 1960, 1967; Szczepankiewicz, 1969, 1989; Walczak, 1951, 1970). Większość cytowanych autorów określa Wzgórza Trzebnickie jako pas moren czołowych typu spiętrzonego, związany ze stadiałem mazowiecko - podlaskim (Warta) zlodowacenia środkowopolskiego. Bardziej prawdopodobna wydaje się jednak hipoteza o subglacjalnej genezie zaburzeń glacitektonicznych Walu Trzebnickiego, przedstawiona w pracach Szczepankiewicza (1969, 1989), Walczaka (1970) i Brodzikowskiego (1987), zgodnie z którą Wał Trzebnicki powstał nie później, jak podczas stadiału Odry zlodowacenia środkowopolskiego. Tego samego zdania jest Krzyszkowski (1993). W kilku ostatnich opracowaniach, dotyczących geologii czwartorzędu Wzgórz Trzebnickich (Winnicki, 1990a, 1990b, 1991; Winnicki, Skompski, 1991), podawana jest w wątpliwość obecność glin glacjalnych w odkrywce cegielni Trzebnica (Brudukiewicz, Meyer, 1991; Winnicki, 1990b, 1991), zostały poddane krytycznej analizie w artykule Krzyszkowskiego (1993). W rozwiązaniu tego problemu istotne znaczenie ma pozycja stratygraficzna bruku kamienistego, podścielającego utwory lessowe w trzebnickiej cegielni. Bruk ten rejestrowany jest w wielu odsłonięciach i wierceniach z obszaru Wzgórz Trzebnickich. Krzyszkowski (1993) datuje go na interstadiał Pilicy (interglacjał lubelski).
(…)
….
Jary Z., 1996, Chronostratygrafia oraz warunki sedymentacji lessów południowo - zachodniej Polski na przykładzie Plaskowyżu Głubczyckiego i Wzgórz Trzebnickich w: Studia Geograficzne LXIII, Wydawnictwo Uniwersystetu Wrocławskiego, Wrocław s. 12-16.
Wał Trzebnicki
Równiny Niziny Śląskiej i Niziny Śląsko - Łużyckiej ogranicza od północy wyraźny pas wzniesień, ciągnący się z niewielkimi przerwami…
… sąsiednich. Na północy sięga po dolinę Baryczy. Na wschodzie, w okolicy Trzebnicy i Skarszyna, granicę stanowią doliny, wrzynające się głęboko we wzgórza morenowe. Na wybór powierzchni terenu badań wpłynęła pierwotna koncepcja pracy, której tematem miały być wyłącznie zbiorowiska należące do klasy Festuco - Brometea.
GEOMORFOLOGIA
Nizinę Śląską od północy zamyka Wał Trzebnicki. Jest to pasmo zniesień moreny…
… (Pachucki 1967).
Różycki (1957) podaje przekrój geologiczny Wzgórz Trzebnickich na podstawie wiercenia wykonanego w ich części południowo - zachodniej, na ESE od Obornik Śląskich (głębokość, do której sięgają warstwy, podana jest w metrach:
05, - glina brunatna,
1,2 - iły warwowe,
2,5 - piaski drobne i średnie warstwowane,
38,2 - iły z domieszką mułu i drobnego piasku,
44,0 - piasek drobny i bardzo drobny…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)