To tylko jedna z 41 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Uszkodzenie, starzenie i śmierć komórki Populacje komórek w ustroju: I. Komórki nieproliferujące : - k. nerwowe - k. mieśnia sercowego II. Komórki wolno proliferujące - hepatocyty, komórki trzustki, komórki nerki - fibroblasty, osteoblasty, k.śródbłonka III. Komórki intensywnie proliferujące (z komórek macierzystych): - k.naskórka - k.nabłonków przewodu pokarmowego, oddechowego - k.szpiku, k. szeregu spermatogenicznego Adaptacja Są to zmiany czynnościowo-funkcjonalne komórki, które ustępują po ustaniu działania czynnika je wywołującego FENOTYP KOMÓREK STARZEJĄCYCH SIĘ:: Zmiany morfologiczne •Wzrost rozmiarów komórek (hypertrofia) •Wzrost rozmiarów mitochondriów •Wzrost rozmiarów i liczby lizosomów •Poszerzenia cystern siateczki śródplazmatycznej •Odkładanie się lipofuscyny jako barwnika starzenia Zmiany biochemiczne : •Sumowanie się defektów w systemie naprawy DNA •Spadek aktywności wielu enzymów Czynniki odpowiedzialne za starzenie się komórek: •Skrócenie telomerów ( z 15 kb do 5 kb) •Aktywacja genów supresorowych guzów nowotworowych •Akumulacja uszkodzeń pochodzących z zewnątrz ( wolne rodniki,czynniki chemiczne, UV) Zmiany w błonie komórkowej starzejących się komórek dotyczą: 4. Potencjału błonowego 5. Białek transportowych 6.Expresji „ antygenu starzenia się” (zmodyfikowany transporter anionów) 1. Składu lipidów 2. Aktywności enzymów błonowych 3. Receptorów gęstości powinowactwa do ligandów Uszkodzenia komórki -niedotlenienie (zaburzenia metaboliczne) -czynniki fizyczne -czynniki chemiczne i leki -czynniki biologiczne -czynniki genetyczne - zaburzenia w odżywianiu Entropia komórki uszkodzonej -Zmiany odwracalne -Nowy ustabilizowany stan w komórce -Zmiany letalne Nowy ustabilizowany stan w komórce - zwiększenie niektórych czynności -zmniejszeniem funkcji komórki - dysfunkcja komórki Zaburzenia pierwotne -Zaburzenie przemian metabolicznych (niedotlenienie) -Uszkodzenie błon biologicznych -Zaburzenie syntezy białek -Uszkodzenie aparatu genetycznego Uszkodzenia wywołane niedotlenieniem -Okres zmian odwracalnych -Okres zmian nieodwracalnych Chemiczne i toksyczne uszkodzenie komórki -Wolne rodniki (inicjacja- powstawanie wolnych rodników-propagacja w reakcji łąńcuchowej- terminacja -Czterochlorek węgla
(…)
…)
SODD (silencer of death domains)
Białka szoku termicznego
Główne białka uczestniczące
w apoptozie
•
•
•
•
kaspazy
endonuklazy
Bcl-2 - białka ,,śmierci lub przeżycia''
białka IAP
Kaspazy - proteazy cysteinowe
•
•
•
•
enzymy z grupy proteaz
aktywatory cytokin(związane ze stanami
zapalnymi), inicjatory, efektory fazy
wykonawczej
inicjacja kaspaz może zachodzić przy
błonie komórkowej lub mitochondrium
pełnią największą rolę w zniszczeniu
komórki apoptycznej
Apoptoza realizowana jest przez
aktywację kaspaz
Kaspazy (caspases)
proteazy cysteinowe które degradują białka w
miejscu występowania kwasu asparaginowego
Kaspazy odpowiadają za zniszczenie komórki skazanej na
samobójstwo pośrednio, doprowadzają do pocięcia białek i
DNA na drobne fragmenty (wielkości 180 par zasad, lub ich
wielokrotność), zmiany…
… apoptotyczne
CZYNNIKI INDUKUJĄCE APOPTOZĘ
Biologiczne:
• hormony: (glikokortykoidy, h. płciowe, ACTH,
• cytokiny TNFα, TGFβ, IL1β, IL3, IL6
• przeciwciała anty Fas/APO-I
• niedobór czynników wzrostowych
• produkty limfocytów cytotoksycznych (perforyny, proteazy
serynowe-granzymy A i B)
• niektóre wirusy (HIV)
• zanik sygnalizacji
CZYNNIKI INDUKUJĄCE APOPTOZĘ cd.
Chemiczne
• wolne rodniki,
• leki: antracykliny…
… może przebiegać
według dwóch różnych
mechanizmów:
nekrozy i apoptozy.
Nekroza (martwica)
jest to proces przypadkowy i bierny
zachodzi pod wpływem różnorodnych czynników
fizycznych, chemicznych i biologicznych
pęcznienie komórek
utrata ciągłości błony oraz wypływ zawartości komórek
do otaczającej przestrzeni pozakomórkowej
reakcja obronna organizmu z wytworzeniem odpowiedzi
zapalnej
proces ten przeważnie obejmuje…
… limfocytów i neutrofilów
utrzymanie stałej liczebności populacji wolno i szybko
rosnących
• supresja nowotworów
• inwolucja grasicy
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)