To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Temat: Ustrój Polski wczesnośredniowiecznej Na czele państwa stał monarcha (król albo książę). Obowiązywała zasada dziedziczenia tronu, de facto władzę powinni objąć WSZYSCY synowie władzy, co powodowało podział państwa na części. W przypadku, gdy urodziło się dwóch synów, jeden z nich oddawany był na naukę do klasztoru. Pod rokiem 1026 w roczniku można znaleźć zapis, który mówi, że Kazimierz [później Odnowiciel] został wysłany na naukę. Jedno ze źródeł późniejszych sugeruje, że miał on brata Bolesława, który dostał przydomek Zapomniany, jednak nie jest to uznane za fakt historyczny, a Kazimierz Odnowiciel został wysłany tylko na naukę, a nie do klasztoru na zawsze. W roku 1138 Bolesław Krzywousty, kiedy umierał, miał 5 synów. Zdecydował więc na podział państwa na dzielnice z zasadą pryncypatu (najstarszy wiekiem przedstawiciel dynastii piastowskiej jest seniorem). Dzielnic dziedzicznych było 3 i obieli je dorośli synowie Bolesława Krzywoustego (Władysław Wygnaniec – Śląsk; Bolesław Kędzierzawy – Mazowsze; Mieszko Stary – Wielkopolskę). Wdowę po Krzywoustym uposażono ziemią Sieradzko-łęczycką. Dzielnica krakowska była dzielnicą senioralną. Przy boku monarchy była rada monarsza. Już u boku Bolesława Chrobrego, według Galla Anonima, stało 12 doradców. Później w skład rady wejdą najważniejsi dostojnicy państwa, zarówno duchownych jak i świeckich. Rada podróżowała po kraju razem z królem. Oprócz rady ważnym elementem ustroju państwa było ramię zbrojne państwa, za czasów Mieszka I i Bolesława Chrobrego była to drużyna. Więc – zgromadzenie wolnych ludzi danej ziemi. Na wiecu młodsi synowie Bolesława uzyskali zgodę na wydanie za mąż ich siostry, co świadczy o wpływie wiecu na politykę zagraniczną. Bolesław Wstydliwy zwołał kilkadziesiąt takich zgromadzeń za swego panowania. Urzędnicy: Comes palatinus – komes pałacowy, kanclerz, skarbnik, łowczy, koniuszy, wychowawca synów, stolnik. Ważnym elementem państwa były osady służebne, gdzie mieszkańcy produkowali coś lub wykonywali usługi na polecenie monarchy. Poradlne – występuje również pod nazwami podworowe albo podymne. Jest to danina, później podatek. Narzaz – do niedawno uważany był za daninę ze zwierząt prowadzonych na rzeź. Teraz uważa się go za formę wczesnośredniowiecznego kwitu podatkowego. Narzazać czyli nacinać, nacinano patyki odpowiednią ilością nacięć, jeden zostawał w zamku, jeden zabierał ze sobą 'podatnik'. O rodzajach posług dowiadujemy się z XIII-wiecznych dokumentów immunitetowych, ponieważ był to czas częstego zwalniania się z nich. Jednym z popularniejszych posług była stacja, czyli ugoszczenie króla i jego dworu podczas jego
(…)
… w Polsce nie uległ podziałowi na dzielnice.
Sprawa ius spolii – prawo łupu. Książę miał prawo do zagarnięcia ruchomego majątku po zmarłym
biskupie. Na mocy przywileju ius spolii został zniesiony i majątek ten dziedziczył następca biskupa.
Innym aspektem spornym było to, czy duchowni mają obowiązek stawania na sądzie świeckim.
Sprawa wybuchła za czasów arcybiskupa gnieźnieńskiego Henryka Kietlicza (1199…
… mu się zdobyć Małopolskę.
Przywilej powtarza treść przywileju z Cieni.
Wolny mieszkaniec wsi wczesnośredniowiecznej to kmieć. Chłopi pojawiają się dopiero później.
W wieku XIII dochodzą nowe kategorie dochodów, które nie występowały wcześniej. Król zaczyna
czerpać olbrzymie dochody z żup solnych (najpierw w Bochni). Pojawiają się również cła, podatki
nadzwyczajne oraz szos (podatek miejski, 2 grosze od 1…
… w Polsce nie uległ podziałowi na dzielnice.
Sprawa ius spolii – prawo łupu. Książę miał prawo do zagarnięcia ruchomego majątku po zmarłym
biskupie. Na mocy przywileju ius spolii został zniesiony i majątek ten dziedziczył następca biskupa.
Innym aspektem spornym było to, czy duchowni mają obowiązek stawania na sądzie świeckim.
Sprawa wybuchła za czasów arcybiskupa gnieźnieńskiego Henryka Kietlicza (1199…
… – wykonywany przez sołtysa i radę wiejską lub wójta i radę miejską.
Prawo wolnizny – nowi mieszkańcy byli zwolnieni przez jakiś czas z podatków. Czynsz był
monetarny.
Prawo chełmińskie – głównie na północy.
Wraz z rozwojem prawa niemieckiego rozwijają się immunitety – ekonomiczne lub sądowe.
W tym czasie ogromne przywileje zyskuje duchowieństwo, ze względu na osłabienie centralnej
władzy państwowej. Kościół…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)