TYPOLOGIA F. TOONIESA I CH. H. COOLEYA Typologia grup społecznych według Ferdynanda Tooniesa ( Gemeinschat Und Gesellschaft , 1887):
wspólnoty, grupy wspólnotowe ;
społeczeństwa, grupy umowne .
Źródłem powstania grup społecznych jest wola jednostek , chęć łączenia się z innymi i pozostawania z innymi w zależności. Wola jest źródłem więzi, czyli zależności oraz stosunków.
Rodzaje woli (pojęcia mają charakter typów idealnych):
wola organiczna - spontaniczna, irracjonalna, kierująca się motywami emocjonalnymi,
wola refleksyjna - racjonalna, świadoma, obejmująca rozważne i myślowe sformułowanie środków i celu, do którego działanie jednostki jest skierowane.
Wiele grup stanowi mieszaninę pierwszego i drugiego typu.
TYPOLOGIA WEDŁUG F. TOONIESA I CH. H. COOLEYA RODZAJ WIĘZI RODZAJ GRUPY RODZAJ STOSUNKÓW STOSUNKI wola organiczna
wspólnoty - Toonies;
grupy pierwotne - Cooley
naturalne
pokrewieństwa (rodzina, rody, klany), przyjaźni (grupy przyjacielskie, rówieśnicze, towarzyskie, koleżeńskie), sąsiedzkie
wola refleksyjna
społeczeństwa - Toonies
grupy wtórne - Cooley
umowne, kontraktowe
oparte na porozumieniach między jednostkami dla osiągania i realizacji określonego celu (np. spółki, towarzystwa handlowe, zrzeszenia, związki, społeczeństwa-państwa, społeczeństwa zintegrowane przez organizację państwową)
Typologia według Ch. H. Cooleya (Social Organisation, 1909):
grupy pierwotne, pierwsze ;
grupy wtórne, pochodne, umowne .
ROZRÓŻNIANIE GRUP PIERWOTNYCH I WTÓRNYCH WEDŁUG COOLEYA KRYTERIUM ROZRÓŻNIANIA GRUPY PIERWOTNE GRUPY WTÓRNE SYSTEM WSPÓŁDZIAŁANIA SPOŁECZNEGO Oparty na stycznościach bezpośrednich.
Oparty na stycznościach pośrednich.
WIĘŹ SPOŁECZNA Oparta na stosunkach społecznych osobowych - jednostka występuje w grupie w całej swojej osobowości.
Oparta na stosunkach instytucjonalnych - jednostka występuje w grupie jako funkcjonariusz (listonosz-adresat, konduktor-pasażer, urzędnik-interesant), oddając cząstkowo swoją osobowość.
ASPEKT PSYCHOSPOŁECZNY WIĘZI Intensywność postawy, emocjonalne nastawienie, wysoki poziom identyfikacji z grupą - prowadzi to do ujednolicenia cech osobowości jednostki.
PODOBIEŃSTWO CZŁONKÓW GRUPY W ZAKRESIE OSOBOWOŚCI, WARTOŚCI I WZORÓW ŻYCIA Homogeniczność - uniwersalność uczuć i postaw moralnych.
Heterogeniczność.
GRUPY MAŁE I DUŻE
(…)
… system stopni i barier - hierarchiczna struktura organizacyjna, system łączności regulowany przepisami,
samoistność - grupa istnieje niezależnie, funkcjonuje jednak w zależności od małych grup.
GRUPY FORMALNE I NIEFORMALNE
KRYTERIUM ROZRÓŻNIANIA
GRUPY FORMALNE
GRUPY NIEFORMALNE
GENEZA
Powoływane przez szersze grupy społeczne.
Powstają samorzutnie, zgodnie z dobrowolną decyzją jednostek.
WIĘŹ GRUPOWA…
…
Przymus.
Decyzja dobrowolna.
SPOSÓB ISTNIENIA CZŁONKÓW
Funkcjonariusze wykonujący określone role.
Osoby.
ZNACZENIE GRUPY NIEFORMALNEJ
Rozszerzanie środków i sposobów komunikowania się członków, przeciwdziałanie biurokratyzacji, ugruntowanie wzajemnej pewności i zaufania między członkami grupy formalnej. Społeczna kontrola. Kształtowanie kultury pracy, postaw, osobowości. Przekazywanie jednostce zadowolenia z przynależności. Czasem są przyczyną negatywnego stosunku do grup formalnych, mogą przybierać charakter patologiczny - sygnalizują istnienie zjawisk dezorganizacji instytucji formalnej.
Obydwa rodzaje struktur koegzystują ze sobą, obie są przesiąknięte elementami grupy przeciwstawnej.
6. TYPOLOGIA GRUP SPOŁECZNYCH
…
…, jak i umowne, nieformalne i sformalizowane (określone przez rygorystyczne przepisy służbowe),
niesamoistność (P. Rybicki) - przynależność małej grupy do większej struktury społecznej.
Grupy duże, makrostruktury:
członkowie nie są w stanie wchodzić w styczności i stosunki osobiste, ale porozumiewają się i łączą za pomocą środków masowego przekazu,
brak kontaktu bezpośredniego przywódców z członkami wytwarza…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)