Typologia bezpieczeństwa. Nowe wyzwania
Bezpieczeństwo1 jest kategoria abstrakcyjną i funkcjonuje wyłącznie w teorii oraz w mowie potocznej. W praktycznej działalności podmiotów bezpieczeństwa2 funkcjonuje z przymiotnikiem, określającym kogo personalnie lub jakiego obszaru podmiotowo lub przedmiotowo dotyczy. Bezpieczeństwo jest jednocześnie "stanem" i "procesem". Mówiąc o "stanie" mam na myśli jego wymiar, skalę trwałości, zasięg terytorialny itp. Natomiast "proces" to nieustanne kształtowanie i umacnianie bezpieczeństwa, określające zarazem jego dynamikę, o której najlepiej świadczy stale rosnący jego zakres podmiotowy, przedmiotowy i przestrzenny. Za Ryszardem Ziębą przyjęto w polskiej literaturze przedmiotu podział bezpieczeństwa według następujących aspektów: podmiotowego: bezpieczeństwo narodowe i bezpieczeństwo międzynarodowe;
przedmiotowego: bezpieczeństwo polityczne, wojskowe, gospodarcze, społeczne, kulturowe, ideologiczne, ekologiczne, informacyjne itd.;
przestrzennego: bezpieczeństwo personalne (dotyczące indywidualnych ludzi - osób), lokalne (państwowo-narodowe), subregionalne, regionalne (koalicyjne), ponadregionalne i globalne (uniwersalne);
czasu: stan bezpieczeństwa i proces bezpieczeństwa; sposobu organizowania: indywidualne (unilateralne) - hegemonizm mocarstwowy, izolacjonizm, neutralność, niezaangażowanie, sojusze (system blokowy), system bezpieczeństwa kooperacyjnego, system bezpieczeństwa zbiorowego5.
Podstawą każdej klasyfikacji są z zasady najistotniejsze cechy charakterystyczne danego obiektu lub procesu. W zakresie bezpieczeństwa należą do nich przede wszystkim: podmioty i obiekty bezpieczeństwa, rodzaje zagrożeń, sfery działalności ludzkiej /społecznej/. Typologia bezpieczeństwa powinna więc być konstruowana według trzech podejść (aspektów): podmiotowego, przedmiotowego i przestrzennego. Natomiast kwestia czasu jest immanentną cechą bezpieczeństwa, zarówno jako stanu i procesu, zaś sposób jego organizowania, to tylko proces, a nie rodzaj bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo jest niepodzielne. Niemniej, z różnorodnych przyczyn: politycznych, społecznych, naukowych itp. różne jego strony i płaszczyzny wymagają precyzowania a najczęściej zawężania jego obszaru. Stąd też potrzeba jego klasyfikowania i typologizacji. 2. Zakres podmiotowy
Bezpieczeństwo obejmuje coraz to nowe obszary życia społecznego, których ranga rośnie wraz z rozwojem cywilizacji. W zależności od podmiotu, którego żywotne interesy są chronione przed zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi, wyróżnia się bezpieczeństwo narodowe (państwowe) i międzynarodowe, które może być kształtowane w dwóch obszarach: wewnętrznym - bezpieczeństwo wewnętrzne - dotyczy zapewniania stabilności wewnętrznej podmiotu bezpieczeństwa;
(…)
… z braku zagrożeń natury wojskowej, a w wypadku ich wystąpienia - gwarancję zdolności odparcia agresji przy użyciu sił zbrojnych własnych, a często także sojuszniczych. Z tą kategorią bezpieczeństwa wiążą się pojęcia: równowaga sił, sojusze, wyścig zbrojeń, rozbrojenie, (nie)proliferacja broni masowego rażenia. Jest ono związane z takimi kategoriami jak potencjały obronne i ofensywne poszczególnych państw…
… i innych państw to rozróżnienie jest istotne. Zapewnienie bezpieczeństwa narodowego jest naczelnym zadaniem polityki zagranicznej państwa, zaś celem narodowej polityki bezpieczeństwa - ochrona państwa i społeczeństwa przed zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi9. Tak więc bezpieczeństwo narodowe to ochrona wewnętrznych wartości jednostki, każdej grupy społecznej, narodu i państwa oraz zapewnianie warunków…
… Walutowy, Bank Światowy, Światowa Organizacja Handlu. Można się zgodzić z J. Czaputowiczem, że współcześnie "wojna gospodarcza" może stanowić substytut użycia siły militarnej w celu zmniejszenia siły (czy zniszczenia ekonomicznego) przeciwnika. Bezpieczeństwo informacyjne jest jednym z najistotniejszych przedmiotowych przejawów bezpieczeństwa międzynarodowego i narodowego. Jego waga wynika…
…, którego żywotne interesy są chronione przed zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi, wyróżnia się bezpieczeństwo narodowe (państwowe) i międzynarodowe, które może być kształtowane w dwóch obszarach: wewnętrznym - bezpieczeństwo wewnętrzne - dotyczy zapewniania stabilności wewnętrznej podmiotu bezpieczeństwa;
zewnętrznym - bezpieczeństwo zewnętrzne - dotyczy przeciwdziałania zagrożeniom zewnętrznym.
Podstawą…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)