ROZBIORY POLSKI:
I rozbiór : 1772 r. II rozbiór: 1793 r. III rozbiór 1795 r. W 1795 r. Polska została wymazana z map Europy. Tereny dawnej RP rozdzielone zostały pomiędzy trzech zaborców: Rosję, Austrię i Prusy. Polityka wobec narodu polskiego każdego z nich była odmienna. W zależności od stosunku zaborców, w różnym stopniu rozwijała się oświata i wychowanie na byłych ziemiach polskich.
ZABÓR ROSYJSKI: W zaborze rosyjskim pierwszym posunięciem Katarzyny II była likwidacja szkół KEN-u oraz wprowadzenie cenzury książek. Wprowadzono politykę rusyfikacyjną. Zaczęły się wysiedlenia, konfiskaty. Do miast wkroczyło wojsko. Powstała tajna policja. Wprowadzono rosyjski kodeks karny.
Liberalniejsza polityka cara- Aleksandra I - mająca na celu pozyskanie Polaków w obliczu wojny z napoleońską Francją, odsunęła na jakiś czas groźbę rusyfikacji kraju. Reformy Aleksandra przeprowadzone w Rosji dały jednolity system szkolny, oparty na liberalnych zasadach i ustawach KEN. Realizatorami tej polityki byli Polacy, przebywający na dworze carskim min. A.J. Czartoryjski- minister spraw zagranicznych- kurator okręgu Wileńskiego. UNIWERSYTET WILEŃSKI: Stał się ogniskiem pracy naukowej, górowały w nim nauki ścisłe ( Jan i Jerzy Śniadeccy) , a także nauki humanistyczne (Strojnowski, Lelewel, Słowacki ). Istniały tam 4 wydziały:
fizyczno- matematyczny
lekarski
nauk moralnych i politycznych
literatury i sztuk wyzwolonych Szkoła Główna Wileńska została przekształcona w 1803 r., ukazem cara, na Imperatorski Uniwersytet. Uczelni nadano szeroką autonomię, zwrócono dawne fundusze edukacyjne oraz podporządkowano jej wszystkie szkoły byłych ziem Rzeczpospolitej przyłączonych do Rosji (8 guberni). Tak powstała Kuratoria Wileńska (Wileński Okręg Naukowy). Przyjęto zasadę, że w każdej guberni będzie przynajmniej jedno 6-klasowe gimnazjum oraz w każdym powiecie 3-klasowa szkoła powiatowa. Program był ten sam, co w szkołach KEN, rozszerzony o język rosyjski. Szkoły średnie : oparte były na programie neohumanistycznym, kładły nacisk na grekę i łacinę.
Szkoły najniższe : nie rozwijały się pomyślnie, brakowało na nie funduszy.
Swobodny rozwój szkolnictwa w Kuratorii przerwała wojna w 1812 r.. Po jej zakończeniu wprowadzono nadobowiązkową naukę języka rosyjskiego. Drukowano podręczniki w języku rosyjskim, wprowadzono rosyjski system szkolny. Następnie zaczęto ograniczać terytorium Kuratorii. Ograniczenia dotyczyły też Uniwersytetu Wileńskiego, którego w 1819 r. pozbawiono praw nadawania stopni naukowych, zaostrzono cenzurę.
(…)
… wieku szkolnym, brakiem nauczycieli, brakiem zrozumienia rodziców dla potrzeby oświaty. W wyniku nie wypełniania obowiązku szkolnego w Galicji nagminnym był analfabetyzm. SEMINARIA NAUCZYCIELSKIE- kształcenie do zawodu nauczyciela odbywało się w 3 letnich seminariach nauczycielskich. SZKOŁY ŚREDNIE: Gimnazja- miały charakter klasyczny - języki klasyczne . Krytykowano przeładowanie programów nadmiarem…
…, utrzymywaną ze składek, która była uzależniona od wysokości dochodów poszczególnych obywateli. Przepis wprowadził również formalny obowiązek szkolny dla dzieci . Szkoły elementarne według planu miały dzielić się na miejskie i wiejskie. W szkole wiejskiej dzieci uczyły się pisania, czytania, rachunków, nauki moralnej i religii. W klasie wyższej- wiadomości rolnicze, hodowli i leczeniu zwierząt, podstawowych…
… nie w powstaniach narodowych, ale pracy i konstruktywnym patriotyzmie. Argumentowano, że jeśli Polska ma odzyskać niepodległość, to w sposób stopniowy, poprzez pracę u podstaw i pracę organiczną: zbiorowy wysiłek całego społeczeństwa na rzecz stworzenia podstawowej materialnej infrastruktury, edukacji i poprawy sytuacji życiowej mas. Bolesław Prus doradzał na przykład, aby miejsce Polski w świecie było wyznaczone…
… Świętochowski, • Henryk Sienkiewicz, • Eliza Orzeszkowa,
HASŁA:
Praca organiczna na ziemiach polskich- postulat wzywający do podjęcia przez wszystkie warstwy społeczeństwa solidarnego wysiłku na rzecz rozwoju gospodarczego (w tym przede wszystkim rozwoju handlu i przemysłu) oraz na rzecz umocnienia wewnętrznych więzi między poszczególnymi jego "członami". Idea pracy organicznej wiązała się z przekonaniem…
…, iż społeczeństwo jest swego rodzaju organizmem, który może funkcjonować sprawnie tylko wtedy, gdy zdrowe i silne są jego poszczególne organy.
Praca u podstaw - hasło polskiego pozytywizmu nakłaniające ludzi wykształconych do zajęcia się problemami niższych warstw społecznych wsi i miast. Do zapewniania im opieki oraz dostępu do godnego bytowania.
Emancypacja kobiet - danie kobietom szansy na samodzielne…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)