To tylko jedna z 7 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Tradycyjny rachunek nazw
Tradycyjny rachunek nazw jest najstarszym systemem formalnym. Zapoczątkował go Arystoteles, a w pełni rozwinięty został w wiekach średnich.
aparatura formalna
stałe logiczne
każde.....jest..... - a (affirmo)
żadne.....nie jest..... - e (nego)
(przynajmniej) niektóre.....są..... - i (affirmo)
(przynajmniej) niektóre.....nie są..... - o (nego)
zmienne
S - podmiot (subiectum)
P - orzecznik (praedicatum)
M - termin średni (medius)
W związku z tym, że w sylogistyce mamy tylko cztery stałe logiczne, a każda z nich może łączyć tylko dwie nazwy, w systemie tym istnieje możliwość napisania jedynie czterech rodzajów schematów:
S a P - „każde S jest P” zdanie ogólno-twierdzące
S e P - „żadne S nie jest P” zdanie ogólno-przeczące
S i P - „niektóre S są P” zdanie szczegółowo-twierdzące
S o P - „niektóre S nie są P” zdanie szczegółowo-przeczące
Zdania tych czterech typów nazywamy klasycznymi zdaniami kategorycznymi.
prawa rachunku nazw
prawa wynikające z kwadratu logicznego
między S a P i S e P zachodzi relacja wzajemnego wykluczania się (nie mogą być zarazem prawdziwe):
S a P → ∼S e P
S e P → ∼S a P
między S i P i S o P zachodzi relacja wzajemnego dopełniania się (nie mogą być zarazem fałszywe):
∼S i P → S o P
∼S o P → S i P
między S a P i S o P oraz między S e P i S i P zachodzi relacja sprzeczności (nie mogą być zarazem prawdziwe ani zarazem fałszywe):
S a P ↔ ∼S o P
S e P ↔ ∼ S i P
między S a P i S i P oraz między S e P i S o P zachodzi relacja wynikania (jeśli prawdziwe jest „górne” zdanie, to prawdziwe jest też zdanie „dolne”):
S a P → S i P
S e P → S o P
prawa konwersji (konwersja to zamiana miejscami podmiotu i orzecznika)
S i P ↔ P i S
S e P ↔ P e S konwersja prosta
S a P ↔ P i S
(…)
…, Fresison.
Każde ze słów jest formułą kodującą poprawny tryb sylogizmu. Pierwsze trzy samogłoski w każdym z wyrazów oznaczają rodzaj i kolejność stałych logicznych, które występują w danym trybie sylogizmu (a, e, i, o) - w powyższym przykładzie są to: a, a, a (formuła Barbara). Swoje znaczenie mają także spółgłoski (wskazują, jak zamieniać poszczególne formuły w formuły typu pierwszego).
Wymienione…
… kontrapozycja częściowa
S e P → P' i S
prawa inwersji
SaP ↔ S'iP'
SeP ↔ S'oP' inwersja całkowita
SaP ↔ S'oP
SeP ↔ S'iP inwersja częściowa
Polisylogizm (sorites - łańcusznik) to ciąg (co najmniej trzech) sylogizmów, w których konkluzja jednego staje się przesłanką większą (zazwyczaj entymematyczną) następnego. W polisylogizmach przesłanki nie mogą być szczegółowe. Zakaz ten nie dotyczy przesłanki pierwszej. W przypadku, gdy jest ona szczegółowa, szczegółowa musi być i konkluzja. W polisylogizmach przesłanki nie mogą być przeczące. Zakaz ten nie dotyczy przesłanki ostatniej. W przypadku, gdy jest ona przecząca, przecząca musi być i konkluzja
Sprawdzanie poprawności sylogizmów metodą diagramów Venna
W sylogizmie ważne jest, które nazwy oznaczymy jaką zmienną. Przyjęte jest, aby symbole S oraz P zarezerwować…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)