TOTALITARYZM
Totalitaryzm - charakterystyczny dla XX-wiecznych reżimów dyktatorskich system rządów dążący do całkowitej władzy nad społeczeństwem za pomocą monopolu informacyjnego i propagandy, ideologii państwowej, terroru tajnych służb wobec przeciwników politycznych, akcji monopolowych i masowej monopartii. Termin totalitario stworzył na początku lat 20. XX wieku Benito Mussolini dla określenia systemu państwowego, który wprowadzał, charakteryzując go: Wszyscy w państwie, nikt poza nim, nikt przeciw niemu.
Przykłady: III Rzesza, Związek Radziecki, Chiny Mao. Obecnie: Korea Północna.
Cechy:
W systemach totalitarnych życie ludzi podporządkowane jest wszechobecnej kontroli ze strony władzy. Wyznacza ona standardy i normy zachowania, określa status socjalny obywateli, ustala kierunki, obszary i granice aktywności publicznej oraz kształtuje wzorce życia osobistego. Władza wpływa na świadomość społeczną, posługując się propagandą i indoktrynacją. Są one zgodne z ideologią panującą w danym państwie. Tej ideologii są podporządkowywane programy szkolne i proces nauczania na wszystkich etapach, w tym nawet na poziomie przedszkolnym. Obowiązuje państwowa cenzura w uzależnionych od władzy środkach masowego przekazu, a także we wszystkich dziedzinach kultury na przykład w filmie, teatrze czy literaturze.
Życie polityczne obywateli i formy ich uczestnictwa w życiu publicznym zostają określone przez władzę. Nie istnieje polityczny pluralizm. Obywatele są instrumentem władzy, potrzebnym do potwierdzenia jej planów i działań. Zakazana jest działalność opozycji. Prawa i wolności obywateli są łamane i zawieszane. Powszechny jest terror. Wybory nie odbywają się, a jeśli są organizowane, to mają charakter całkowicie dekoracyjny, ponieważ dominująca siła polityczna decyduje o tym, kto bierze w nich udział i ustala wyniki.
W państwie totalitarnym władza zmierza do całkowitej kontroli gospodarki. Władzę sprawuje jedna partia masowa. Totalitaryzm posługuje się utopijnymi celami, często chce stworzyć nowego człowieka, ma niszczycielski charakter (pod względem społecznym, gospodarczym, politycznym).
Totalitaryzm posługuje się ruchem masowym (przekształcenie klas w masy). Masy, czyli grupy neutralne politycznie i bierne w warunkach demokratycznych możliwe są do mobilizacji w ruchu totalitarnym. Przesuwa centrum władzy z wojska na policję. Jako cel zakłada władzę nad światem.
Totalitaryzm może funkcjonować w kraju, w którym jest duży potencjał ludzi zbędnych (wrogów), gdy nie ma tego warunku mamy do czynienia z autorytaryzmem.
Charakterystyczną cechą państw totalitarnych jest autokratyzm (w szczególności zasada wodzostwa). Istnieje pogląd, że jednym z prekursorów idei państwa totalitarnego był
(…)
… nazwa ideologii
faszyzm
narodowy socjalizm, nazizm
komunizm, stalinizm
komunizm, maoizm
Wódz
Benito Mussolini (1883-1945)
Adolf Hitler (1889-1945)
Józef Stalin (1879-1953)
Mao Zedong (1893-1976)
Tytuły wodza
Duce
Führer
Generalissimus
Przewodniczący
Oficjalna nazwa partii
Narodowa Partia Faszystowska
Narodowo-Socjalityczna Niemiecka Partia Pracy (NSDAP)
Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików…
…; bardzo silne
wszechwładza
bardzo silna
Cele polityki zagranicznej
dominacja w basenie M. Śródziemnego
panowanie w Europie („przestrzeń życiowa”)
rozszerzenie komunizmu na cały świat
polityka zagr. mało aktywna
Pierwsze ofiary agresji
Etiopia, Albania, Grecja
Austria, Czechosłowacja, Polska
Polska, kraje bałtyckie, Finlandia
likwidacja autonomii Tybetu
Rozgrywki w łonie władz
stała rywalizacja…
…, harmonijny rozwój społeczeństwa; wspólne organizacje pracowników i pracodawców (korporacjonizm)
zapewnienie wszystkim Niemcom pracy, godziwych waruków życia i opieki socjalnej; eliminacja konfliktów klasowych; rasizm, antysemityzm
zniesienie wyzysku robotników, zapewnienie wszystkim pracy, godziwych warunków życia i opieki socjalnej; wytępienie klas posiadających
wyzwolenie społeczne chłopstwa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)