Teorie sprawiedliwości - Rawls, Nozick, Walzer, Sadurski(arystotejska)
Teoria sprawiedliwości Rawlsa jest to filozoficzna i polityczna doktryna autorstwa Johna Rawlsa po raz pierwszy opublikowana w książce "Teoria sprawiedliwości" w roku 1971. W swojej teorii Rawls odwołuje się do zasady "Justice as Fairness"- podział dóbr jest sprawiedliwy (just) jeśli jest bezstronny (fair), czyli jeśli oferuje każdemu takie same możliwości.
Tak jak Locke, Rousseau czy Kant, Rawls należy do nurtu umowy społecznej. Jednakże, w jego przypadku umowie społecznej zostaje nadany trochę inny wymiar niż w przypadku wymienionych myślicieli. Zasady teorii sprawiedliwości Rawlsa są oparte na wymyślonym tworze, zwanym przez niego pierwotnym położeniem, znajdując się w którym jednostki ustalają strukturę społeczeństwa, którego są częścią. Pierwotne położenie spełnia tzw. założenia "zasłony niewiedzy", czyli jednostki znajdujące się w nim nie dysponują takimi informacjami jak: obecne i przyszłe miejsce w społeczeństwie, z uwzględnieniem statusu społecznego
posiadany majątek, a także wrodzone zdolności, takie jak inteligencja, uroda itd., postawę jednostki wobec ryzyka inne okoliczności (wiek, sytuacja polityczna itp.)
Według Rawlsa spełnienie tych założeń prowadziłoby do wprowadzenia zasad sprawiedliwych dla wszystkich. Jeżeli jednostka nie zdaje sobie sprawy w jakiej pozycji skończy w ustalanym przez siebie ładzie społecznym, prawdopodobnie nie będzie nadawała przywilejów jakiejkolwiek grupie społecznej, a raczej skupi się na stworzeniu systemu sprawiedliwego dla wszystkich. Taki system sprawiedliwy dla wszystkich będzie opierał się na dwóch podstawowych zasadach.
Pierwsza Zasada Sprawiedliwości
Każda osoba powinna mieć równe prawo do jak najszerszego całościowego systemu równych podstawowych wolności, dającego się pogodzić z podobnym systemem dla wszystkich
Podstawowymi wolnościami obywatelskimi są, mówiąc oględnie, bierne i czynne prawo wyborcze, wolność słowa, myśli, prawo do zgromadzeń, prawo do własności prywatnej, nietykalność osobista itd. Zasada wolności ma charakter absolutny i nie może być złamana, nawet ze względu na Drugą Zasadę. (Pierwsza Zasada ma zwykle prawo pierwszeństwa nad Drugą Zasadą). Jednakże wolności na różnych płaszczyznach mogą być ze sobą w konflikcie, dlatego może być konieczne rezygnowanie z ich części, w celu uzyskania jak najobszerniejszego systemu praw jednostki.
Druga Zasada Sprawiedliwości
Nierówności społeczne i ekonomiczne mają być tak ułożone aby:
były z jak największą korzyścią dla najbardziej upośledzonych (Zasada dyferencji)
były związane z dostępnością do urzędów i stanowisk dla wszystkich, w warunkach autentycznej równości szans
(…)
…, że teoria polityczna musi być oparta na tradycjach i kulturze danego społeczeństwa. Uznaje, że w filozofii politycznej dominują idee nadmiernie abstrakcyjne. Do jego najważniejszych intelektualnych dokonań zalicza się Wojny sprawiedliwe i niesprawiedliwe (Just and Unjust Wars), zawierające rewitalizację teorii wojny sprawiedliwej, podkreślającej wagę aspektów etycznych w czasie wojny, przy jednoczesnej…
… (gdy ktoś zawłaszczył rzecz niezgodnie z prawem).
Michael Walzer (ur. 3 marca 1935) − amerykański filozof i intelektualista. Profesor emerytowany w Instytucie Studiów Zaawansowanych (IAS) w Princeton w stanie New Jersey. Jest współwydawcą (wraz z Michaelem Kazinem) magazynu Dissent, z którym jest związany od czasu studiów na Uniwersytecie Brandeis. Jest autorem książek z zakresu wielu dziedzin, w tym dotyczących genezy wojen sprawiedliwych i niesprawiedliwych, nacjonalizmu, grup etnicznych, sprawiedliwości społecznej, krytyki modeli społecznych, radykalizmu, tolerancji oraz zaangażowania politycznego. Jest również redaktorem dwutygodnika The New Republic. Do dzisiaj napisał 27 książek oraz opublikował ponad 300 artykułów, esejów i recenzji książek w magazynach Dissent, The New Republic, The New York Review of…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)