To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Szkielet głowy - WYKŁAD C Z A S Z K A ( ł a c . c r a n i u m ) . Trzy podstawowe elementy: Pochodzenie: 1. mózgoczaszka ( neurocranium ) - endoomezenchyma 2. trzewioczaszka ( splanchnocranium ) - ektomezenchyma 3. czaszka skórna ( dermocranium ) - endomezenchyma (element pomocniczy, nigdy nie przechodzi przez stadium chrzęstne! – obudowuje) - mózgoczaszka i trzewioczaszka: » luźne powiązanie (ryby) » jedna całość (ssaki) MÓZGOCZASZKA – grzbietowa część czaszki - twór na początku chrzęstny, później u niektórych kostniejący, - rola: ochrona mózgu i organów zmysłu, - rozwija się z dwóch par chrząstek, które tworzą się u podstawy zawiązków mózgu: a). chrząstki przedstrunne b). chrząstki przystrunne (po obu stronach struny grzbietowej). W zależności od położenia chrząstek przedstrunnych wynika poźniejszy rozwój czaszki: a). czaszka szerokopodstawna (platybazyczna/platybazalna) – chrząstki w dużej odległości, b). czaszka wąskopodstawna (tropibazyczna/tropibazalna) – chrząstki stykają się, blisko siebie. Typy mózgoczaszki: Opis: Przykłady: Pierwotna (chrzęstna) stanowi całość ryby kostne, ryby spodouste, płazy Wtórna (kostniejąca) niekompletna (miska otwarta od góry) ptaki, ssaki TRZEWIOCZASZKA – brzuszna część czaszki - zbudowana z elementów chrzęstnych jaki i elementów kostnych, - rola: ochrona przednich odcinków przewodu pokarmowego i oddechowego, - filogenetycznie starsza niż mózgoczaszka (np. osłonice), - łuki trzewiowe – tkwią w przegrodach między szczelinami skrzelowymi → podpora dla aparatu skrzelowego, - u ryb zbudowana typowo. 1 Łuki trzewiowe (w sumie → 7 łuków): » 1 – łuk żuchwowy » 2 – łuk gnykowy , » 3 - 7 – łuki skrzelowe Wyróżniamy 3 typy czaszek w zależności od sposobu połączenia z mózgoczaszką: 1. amfistyliczna (np. fałdopłetwy, wczesne: kostno- i chrzęstnoszkieletowe) – mózgoczaszka połączona stawami z chrząstką podniebienno-kwadratową, 2. hyostyliczna (np. pozostałe kostno- i chrzęstnoszkieletowe) – chrząstka podniebienno-kwadratowa nie łączy się bezpośrednio z mózgoczaszką, ale poprzez chrząstkę gnykowo-żuchwową, 3. autostyliczna (np. zrosłogłowe) – łuk żuchwowy zrasta się nieruchomo z mózgoczaszką. → Budowa czaszki ryb trzonopłetwych - SAMODZIELNIE 2 gałąź górna: - ch. gardzielowe – pharyngobrachiale - ch. główna – epibranchiale gałąź górna: - ch. gardzielowe – pharyngobrachiale - ch. główna – epibranchiale gałąź dolna: - ch. skrzelowa dolna
(…)
…. podniebienno-kwadratowa
(palatoquadratum)
rola: podłoże dla skórnych kości
trzewioczaszka.
gałąź dolna:
- ch. żuchwowa (mandibulare)
rola: podłoże dla 2 kosteczek słuchowych, części
bębenkowej i kości łuskowej oraz kostnej żuchwy.
» 2 – łuk gnykowy,
gałąź dolna:
- ch. gnykowo-żuchwowa
(hyomandibulare)
gałąź dolna:
- keratohyale, basihyale, hypohyale
» 3-7 – łuki skrzelowe
gałąź górna:
- ch. gardzielowe…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)