Są to materiały z przedmiotu Anatomia i embriologia ryb w wykładanego na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim przez dr hab. Piotra Hliwe. Jest to ostatnia (czwarta) część opracowanych pytań egzaminacyjnych z anatomii i embriologii ryb. W tej notatce znajdziemy informacje na takie tematy jak: Gruczoły trawienne (wątroba i trzuska), krążenie krwi, zapłodnienie i zaplemnienie, narządy węchu , czucia ogólnego i smaku – budowa i powstawanie, budowa czaszki, układ obwodowy , nerwowy , współczulny , przywspółczulny, gruczoły płciowe , krew (hema), liinia naboczna, powstawanie szkieletu osiowego
1. Gruczoły trawienne (wątroba i trzuska )
W błonie śluzowej żołądka produkowane są gruczoły pomocnicze np. gastryna - odpowiedzialna za wydzielanie pepsyny, sok żołądkowy i kwas solny.
W przedniej części jelita środkowego są gruczoły produkujące sekretynę, pankreozyninę, cholecystoninę i enterogastromę.
Enterogastroma - hamuje wydzielanie soku żołądkowego i perystaltykę żołądka
Sekretyna, pankreozynina - regulują czynności wydzielnicze trzustki
Sekretyna stymuluje wydzielanie soku trzustkowego, ubogiego w enzymy trawienne
Pankreozynina - powoduje wydzielanie soku trzustkowego bogatego w enzymy trawienne
Holecystokinina - wpływa na skurcze woreczka żółciowego i wydzielanie żółci do jelit.
TRZUSTKA (wyspy Langerhansa) - panceas (insulae Langerhansi)
wewnątrzwydzielnicza produkuje:
glukagon - podnosi poziom cukru we krwi (uwalnia cukier z wątroby) komórki
insulina - produkują ją komórki - obniża poziom cukru we krwi, pobudza wytwarzanie glikogenu z glukozy
komórki δ(delta) - ewentualnie γ- produkują somatostatynę - hamuje wydzielanie somatotropiny -> inhibitorem dla insuliny i glukagonu.
2.Krążenie krwi
Krew z serca przechodzi do opuszki tętniczej (bulbus arteriosus), dalej pień tętniczy (truncus arteriosus) i następnie ten pień tętniczy bez wyraźnej granicy przechodzi w tętnicę brzuszna, która ciągnie się dolną stroną głowy w okolice skrzel.
Od aorty brzusznej (albo od pnia tętniczego) odchodzą na boki 4 pary (u większości ryb) tętnic skrzelowych doprowadzających (arteriae branchiales afferentes). Pierwsza i druga para tętnic odchodzą pojedynczo od aorty brzusznej, natomiast 3 i 4 para maja wspólny pień. Od aorty brzusznej odchodzi tętnica nibyskrzelowa doprowadzająca (arteria pseudobranchiales afferentes). Tętnica ta unaczynia nibyskrzela.
Następnie uchodzi opuszka nibyskrzelowa w postaci tętnicy nibyskrzelowej odprowadzającej (arteriae pseudobranchiales afferentes). Tętnica ta doprowadza krew do gałki ocznej, konkretnie do gruczołu, po czym poprzez układ żylny krew dostaje się do żył głowowych, a następnie do żyły głównej przedniej (vena cardinalis arterior dextra et sinistra).
W każdym łuku skrzelowym od tętnicy doprowadzającej odchodzą tętniczki listkowe doprowadzające (arteria laminae afferentes). Od tych tętniczek listkowych z każdej blaszki odchodzą naczynia włosowate. Następnie krew zbierana jest w tętniczki listkowe odprowadzające (arteriae laminae efferentes). Jest ich tyle, ile blaszek skrzelowych. Te z kolei łączą się w tętnice skrzelowe odprowadzające (arteriae branchiales efferentes).
Teraz 1 i 2 para tętnic skrzelowych odprowadzających uchodzi do pierścienia Willisiusa (anulus Williusus). Natomiast 3 i 4 para uchodzi wspólnym pniem do aorty grzbietowej (
(…)
….
Po uwolnieniu gamet plemniki odnajdują komórkę jajową dzięki zdolności do poruszania się, a także dzięki chemotaksji, czyli wyst. substancji fetylizyny i antyfertylizyny. Po nawiązaniu bezpośredniego kontaktu pomiędzy gametami plemnik przenika przez mikropyle po czym jego struktury cytoplazmatyczne łącznie z witką degenerują i zanikają. Zostaje zatem tylko główka plemnika zawierająca materiał genetyczny. Dalsze zachowanie się główki plemnika zależy od stadium rozwojowego komórki jajowej w momencie zaplemnienia, i tak u zwierząt u których plemnik wnika do komórki w pełni dojrzałej - po kompletnej mejozie, natychmiast dochodzi do kariogamii, takie zjawisko wyst. u jamochłonów, u zwierząt u których plemnik wnika do komórki jajowej przed zakończeniem dojrzewania, główka plemnika zatrzymuje się pod powierzchnią błony cytoplazmatycznej i nie wykazuje żadnej aktywności aż do momentu pełnego dojrzenia komórki jajowej. U większości zwierząt plemnik aktywuje komórkę jajową do rozwoju. Po ukształtowaniu się przedwiąża żeńskiego dochodzi do klasycznej kariogamii. Wniknięcie plemnika powoduje również inne zmiany zapobiegające polispermi. Polispermi zapobiegają dwa niezależne bloki:
jest krótkotrwały, polega…
….
Z przodomóżdża powstaje kresomózgowie i międzymózgowie. Z śródmóżdża powstaje śródmózgowie - natomiast z tyłomóżdża powstaje móżdżek i rdzeń przedłużony.
Układ nerwowy ośrodkowy (systema nervosum centrale): mózgowie (encephalon), rdzeń kręgowy (medulla spinalis).
KRESOMÓZGOWIE (telencephalon)
Zbudowane jest z dwóch półkul. Wyraźnie je widać tylko u spodoustych. Sklepienie ma charakter błoniasty i nie występują…
… nakrywa rdzeń przedłużony, natomiast czop wciska się głęboko do wnętrza śródmózgowia.
Znajdują się tu ośrodki związane przede wszystkim z błędnikiem odpowiedzialnym za utrzymanie równowagi.
Ośrodki te są odpowiedzialne za utrzymanie napięcia mięśni szkieletowych.
RDZEŃ PRZEDŁUŻONY (medulla oblangala)
Naturalne przedłużenie śródmózgowia i czopu. Ku tyłowi przechodzi w rdzeń kręgowy. Po brzusznej…
… migrujących, najpierw przesuwa się komórka na strunę grzbietową. Komórki przeznaczone na strunę grzbietową układają się wzdłuż długiej osi ciała i przybierają kształt spłaszczonych krążków. Następnie w części komórek struny grzbietowej pojawiają się wakuole. To powoduje, że komórki mają silny turgor. Te komórki, w których nie rozwinęły się wakuole zostają zepchnięte na brzegi, szybko namnarzają…
…, wewnętrzna i tylna. Widełkowata kość skrzydłowa zewnętrzna wspiera się jednym końcem w skrzydłową tylną, drugim zaś w kość kwadratową. Kość skrzydłowa wewnętrzna bierze udział w budowie tylnej ścianki oczodołu. Żuchwa składa się z trzech kości: kątowej, położonej obok niej kości stawowej i leżącej na zewnątrz dużej kości zębowej (może być uzbrojona zębami np. u szczupaka, sandacza). Kość stawowa łączy…
… się żuchwa. Jeśli kość kwadratowa jest cofnięta daleko ku tyłowi czaszki poza oczodół - wcięcie pyska jest poziome (szczupak, łosoś). Jeśli jest przesunięta ku przodowi, pod oczodół, a zarazem jej obsunięcie w dół powoduje ustawienie pyska skośne, ku górze - to kości gnykowo-żuchwowa i klinowa silnie się wydłużają (skorpena, cefal).
Wygląd i budowa kości przystosowana jest też do rodzaju zębów, jakie noszą…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)