To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Systemy wyborcze:
1 Pojęcie : SYSTEM WYBORCZY, to całokształt norm regulujących bierne i czynne prawo wyborcze, proces wyłaniania kandydatów, zasady prowadzenie kampani wyborczej, procedurę głosowania, metodę przeliczania głosów na mandaty, kontrolę nad prawidłowością wyborów. 2 Funkcje:
W systemach demokratycznych :
legitymizacja władzy
umożliwienie alternacji władzy
egzekwowanie odpowiedzialności politycznej władzy
zapewnienie reprezentacji mniejszości
W młodych demokracjach system wyborczy może dodatkowo wzmacniać zaufanie do ustroju demokratycznego, Zapewniać stabilizację polityczną, edukować politycznie społeczeństwo itp.
W systemach autorytarnych :
legitymizacja władzy
efekt propagandowy
mobilizacja polityczna społeczeństwa
socjalizacja (wpajanie wartości, którymi kieruje się reżim)
ZASADY SYSTEMÓW WYBORCZYCH
zasady konieczne, by uznać system za demokratyczny :
1.) zasada powszechności - czynne prawo wyborcze przysługuje każdemu dorosłemu obywatelowi. Jedynym dopuszczalnym cenzusem jest cenzus wieku. W przeszłości stosowano wiele cenzusów i wyłączeń :
cenzus płci - najpóźniej w Europie zniesiony w Szwajcarii (1971 r.) i w Portugali (1974r.). Praw wyborczych nadal nie posiadają kobiety w Bahrajnie i Kuwejcie. (Największy udział kobiet w życiu politycznym - w Skandynawii)
cenzus wykształcenia - obecnie funkcjonuje np. w Kenii (wymóg posługiwania się językiem angielskim i suahili, w Nigerii ( wymóg posiadania podstawowego wykształcenia)
cenzus majątkowy. Kiedyś występujący często i poważnie ograniczający odsetek obywateli uprawnionych do udziału w wyborach. W szczątkowych przejawach np. w biernym prawie wyborczym do senatu w Argentynie
wyłączenie ze względu na pozbawienie praw publicznych prawomocnym wyrokiem sądu
wyłączenie ze względu na posiadanie obywatelstwa innego kraju
2.) zasada równości :
każdy obywatel dysponuje tą samą liczbą głosów (zwykle jeden, ale np. w mieszanym systemie wyborczym w Niemczech dwoma)
siła każdego głosu jest zbliżona (tzn. do wybrania każdego kandydata potrzebna jest podobna liczba głosów - zasada materialnej równości głosów)
3.) Zasada tajności :
Niektórzy sądzą, że jej pogwałceniem w niektórych krajach demokratycznych (np. we Włoszech, w Belgii, Australii) jest przymus wyborczy, tj. obowiązek głosowania i wynikające z niego karanie osób, które nie wzięły udziału w głosowaniu oraz ogłaszanie ich nazwisk
(…)
… się też bezpośredniość. Nie jest to warunek sine qua non demokratycznych wyborów. W USA prezydenta wybniera kolegium elektorskie, a w Czechach, Niemczech, Węgrzech - parlament. POZOSTAŁE CZYNNIKI SYSTEMU WYBORCZEGO
FORMUŁA WYBORCZA - czyli sposób głosowania i przeliczania głosów na mandaty. Z tego punktu widzenia systemy wyborcze dzielą się na :
większościowe, gdzie głosowanie odbywa się najczęściej w okręgach jednomandatowych i wybrany zostaje kandydat, który uzyskał największoą liczbę głosów. Systemy te mogą mieć postać : systemów większości względnej ( gdzie kandydat musi wyprzedzić innych kandydatów i systemów większości bezwzględnej ( gdzie kandydat musi zdobyć ponad połowę głosów). Wariantem tego drugiego rozwiązania jest system głosowania alternatywnego, gdzie wyborca może uszeregować kandydatów wg swoich…
… - Niemeyera (o najwyższym wskaźniku proporcjonalności)
Sainte Laque'a umiarkowana
d'Hondta - kortzystna dla partii dużych
Klauzula Zaporowa - stosowany często w systemach wyborczych ustawowy próg poparcia, które musi uzyskać dana partia (koalicja wyborcza) by znaleźć się w parlamencie
Progi wyborcze w wybranych krajach :
Wenezuela - 0,55 %
Holandia - 0,67 %
Grecja, Izrael - 1 %
Dania - 2 %
Argentyna…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)