To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Istnieją szczegółowe procedury i sposoby obliczania głosów oraz określające sposób przeprowadzenia wyborów. Jest to system wyborczy . Jego najbardziej istotnymi elementami są:
wielkość oraz kształt wyborczych okręgów (ale także i związana z nimi możliwość uzyskania miejsca w parlamencie)
uprawnienia wyborcy zależne od struktury głosowania
wyborcze progi, tzw. Klauzule zaporowe
sposób obliczania i rozdzielania mandatów
wyborcza formuła
Wielkość wyborczych okręgów jest określana przez liczbę mandatów, które są możliwe do zdobycia. Mówimy więc o okręgach jednomandatowych , kilkumandatowych oraz wielomandatowych . Im więcej mandatów do uzyskania tym większa możliwość, że w parlamencie znajdą się przedstawiciele najmniejszych partii (w systemie proporcjonalnym). Kształt danego wyborczego okręgu pokrywa się z jednostkami administracyjnymi kraju. Wpływa na niego także liczba mieszkańców oraz wielkość obszaru. Możliwość uzyskania mandatu, czyli tzw. Koszt jego zdobycia, jest liczbą głosów jakie należy zdobyć aby uzyskać mandat. Oblicza się go biorąc pod uwagę liczbę ważnie oddanych głosów, liczbę mandatów przypadających na okręg oraz liczbę partii lub kandydatów, którzy biorą udział w wyborach. Koszt zdobycia mandatu obniża się z chwilą gdy mamy do czynienia z dużym okręgiem wyborczym (bądź przy zwiększeniu się liczby kandydatów). Uprawnienia wyborcy w trakcie głosowania są zależne od przyjętej struktury głosowania. Możemy mówić o głosowaniu kategorycznym (wyborca wskazuje kandydata bądź kandydatów jednej partii i na nich oddaje swój głos) oraz o głosowaniu zwykłym (wyborca posiada możliwość oznaczenia kolejności kandydatów na liście zgodnie ze swoimi wyborczymi preferencjami). Przyznanie tego typu uprawnień wyborcom wpływa dość istotnie na relacje pomiędzy wyborcami a kandydatami. W przypadku pierwszego rodzaju uprawnienia wyborcy mają większy wpływ na działania polityków oraz ich ugrupowań i mogą je modyfikować. W proporcjonalnych systemach wyborczych stosowane są progi wyborcze, czyli określone poparcie, które musi uzyskać partią bądź koalicja, aby się znaleźć w parlamencie. W Polsce próg wyborczy dla partii wynosi 5%, a dla koalicji 8%.
Aby rozdzielić i obliczyć zdobyte mandaty stosuje się wzór arytmetyczny, który służy do przeliczenia głosów zdobytych w wyborach na mandaty w parlamencie. Jest kilka sposobów ich obliczania. Do najpopularniejszych należą:
metoda d'Hondta (sposób obliczania mandatów uprzywilejowuje partie duże)
metoda nnt-Laguë'a
metoda Hare'a-Niemeyera (sposób obliczania głosów odzwierciedla rzeczywiste poparcie uzyskane przez dane ugrupowanie polityczne w wyborach)
Formuła wyborcza daje nam podstawy do przeprowadzenie klasyfikacji systemów wyborczych. Określa poparcie zdobyte w wyborach na mandaty w parlamencie. Na jej podstawie możemy wyróżnić:
(…)
… sprawowania mandatu - w wyborach do organów stanowiących samorządu terytorialnego ( 18lat) - w wyborach do Sejmu i Parlamentu Europejskiego (21lat) - w wyborach do Senatu (30lat) - w wyborach prezydenckich (35 lat) - w wyborach na burmistrza, wójta, prezydenta miasta (25lat)
• system gwarancji zasady proporcjonalności - nakaz wyznaczania wyborów na dzień wolny od pracy od godz. 6 do 20 - zasady tworzenia obwodów głosowania. Obwód głosowania to jednostka terytorialna w ramach której oddaje głosy określona grupa wyborców. Obwody tworzone są wg kryterium terytorialnego. Są one tworzone przez radę gminy na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Powinien on obejmować ok. 500 do 3000 mieszkańców - instytucja rejestrów i spisów wyborców. Gmina prowadzi rejestr wyborców, obejmujący wszystkie stale…
… w wyborach. Dla zgłoszenia listy kandydatów konieczne jest przedstawienia podpisów określonej liczby wyborców. Udzielając tego poparcia wyborcy ujawniają swoje preferencje polityczne
ZASADA PROPORCJONALNOŚCI
• zasada ta odnosi się do sposobu ustalenia wyników głosowania i występuje alternatywnie do zasady większości • wybranym został ten, kto uzyskał największą liczbę głosów • zasada większości względnej- aby zostać wybranym należy uzyskać jak najwięcej głosów • zasada większości bezwzględnej- wymóg uzyskania jak największej liczby głosów, ale określa też odsetek oddanych głosów, który musi być wyższy niż 50% Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska więcej niż 50 % to przeprowadzana jest druga tura głosowania. Pozostają w niej dwaj kandydaci. (zastosowanie w wyborach prezydenckich, wójtów, burmistrzów…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)