System źródeł prawa UE
Prawo pierwotne i wtórne
Po pierwsze prawo wspólnotowe dzieli się na prawo pierwotne oraz prawo wtórne (wtórne, stanowione w UE). System prawa odzwierciedla 3 filary, przepisy odnoszą się bezpośrednio do nich. Istotne różnice występują w źródłach prawa wtórnego. Źródła prawa pierwotnego to traktaty założycielskie, reformujące oraz traktaty akcesyjne, akty organiczne/konstytucyjne RE, ogólne zasady prawa. System źródeł jest hierarchiczny - prawo stanowione musi być zgodne z prawem pierwotnym. Prawo stanowione tworzą wspólnotowe prawo wtórne oraz prawo stanowione w 2F i 3F.
Prawo pierwotne
•Traktaty i protokoły dołączone do nich. Protokoły najczęściej przedstawiają określone wyłączenia do przepisów traktatowych, które są zastrzeżone przez państwa członkowskie lub odmienne zdanie, stanowią integralną część traktatów, np. Protokół dot. stosowania KPP do traktatu z Lizbony dla Polski i WB: zawiera wyłączenie jurysdykcji TS w odniesieniu do takich praw proklamowanych w KPP, które są obce porządkowi prawnemu w Polsce i WB (ochrona przeciwko ingerencji TS w zakresie praw socjalnych). Tak jak traktaty muszą być respektowane.
Traktaty są wielostronnymi umowami międzynarodowymi, które podlegają ratyfikacji zgodnie z zasadami zawartymi w konstytucjach państw członkowskich (Traktaty założycielskie i reformujące).
•Traktaty akcesyjne - wielostronna umowa międzynarodowa. Traktat akcesyjny nie jest podpisywany przez UE lub Wspólnoty, ale przez dotychczasowe państwa członkowskie a państwa przystępujące do UE, choć jego treść jest przygotowywana przez instytucje wspólnotowe. Traktat akcesyjny reguluje zasady przyjęcia nowego państwa członkowskiego, przy czym państwo przystępuje do UE jako całości, nie można przystąpić oddzielnie do konkretnej wspólnoty. Konieczne jest położenie w Europie i przestrzeganie podstawowych PC. Do tej pory było 6 traktatów akcesyjnych (ostatnie z 2003 i 2005). Struktura traktatów akcesyjnych składa się z 2 części zasadniczych - Traktat sensu stricto oraz druga część integralna - Akt akcesyjny oraz Akt końcowy, protokoły itd.
Traktat akcesyjny sensu stricto przewiduje przystąpienie określonych państw do UE (ustanawia członkostwo, daty ratyfikacji i przystąpienia). Sam traktat to ok. 3 artykuły. Najważniejszy jest Akt akcesyjny - w sposób szczegółowy reguluje warunki przystąpienia do UE. Wskazuje wszystkie akty prawne i dokumenty, które państwo członkowskie wstępujące ma obowiązek przyjąć. Określa cały dorobek prawa, który ma być przyjęty przez przystępującego. Acquis communautaire - deklaracje, rezolucje, konwencje, orzecznictwo TS, sądu I instancji, protokoły TS z interpretacją określonych aspektów działalności UE (dorobek prawny UE).
(…)
… nakazu aresztowania). Nigdy nie wywiera skutku bezpośredniego.
•Decyzje - TUE wyłącza z ich zakresu harmonizację przepisów krajowych, przyjmowane są przez Radę.
•Umowy międzynarodowe - zawiera je Rada w imieniu UE (np. umowy z NATO lub państwami trzecimi). W tej drodze europejski nakaz aresztowania jest rozszerzony na Norwegię i Islandię.
TS ma w 3F ograniczone kompetencje (w 2F nie ma ich wcale…
… - art. 110 prawa Europejskiego Banku Centralnego do wydawania rozporządzeń, decyzji oraz zaleceń dot. polityki pieniężnej i walutowej. Umowy dot. 1F,porozumienia międzyinstytucjonalne, akty „nienazwane” - wydawane przez PE i KE.
•Rozporządzenia - podobne do ustaw w PK (miały zmienić nazwę na ustawy europejskie w traktacie z Lizbony), mają za cel ujednolicenie określonych zagadnień. Przyjmowane są po to, aby państwo członkowskie nie miało marginesu swobody w regulowaniu danej kwestii w sprawie krajowej. Wchodzą w życie w okresie przewidzianym w rozporządzeniu i są opublikowane w dzienniku urzędowym UE. Mają charakter ogólny, odnoszą się one do nieokreślonej liczby przypadków i do nieokreślonej liczby adresatów. Najczęściej dot. polityki konkurencji, ustanawiają nowe instytucje prawne (Spółka europejska), np…
… - przyznanie jej bądź nie, decyzje dot. prawa konkurencji, np. zgoda KE na zawarcie określonych porozumień między firmami). Decyzje dla państw członkowskich wydaje głównie Rada, np. decyzja o podjęciu negocjacji z jakimś państwem.
•Traktat wyróżnia również akty o charakterze niewiążącym - zalecenia oraz opinie. Instytucja przedstawia np. swoje stanowisko, PE w toku procedury legislacyjnej może wydać opinię…
… - akty wydawane w toku działalności instytucji - komunikaty, memoranda, rezolucje, uchwały, programy, plany. Część ma charakter wiążący (uchwały RE - głównie sprawy wewnętrzne i proceduralne). Większość jest niewiążąca i ma charakter polityczny, np. wytyczne KE (stanowisko KE dot. interpretacji przepisów dot. prawa konkurencji).
•Akty obowiązujące i nieobowiązujące w 2F (bezpieczeństwo). Są 2 instytucje…
… wytyczne nie są obowiązujące, ale państwa powinny się do nich stosować. Wspólne strategie dot. spraw zewnętrznych, gdzie państwa członkowskie mają wspólne interesy - w latach 90 były to dokumenty o relacjach UE z Federacją Rosyjską czy Ukrainą, są to dokumenty ogólne, określają wspólne działania itp. Instrumenty o charakterze prawnym przyjmuje Rada - wspólne działania, wspólne stanowiska, decyzje dot. 2F…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)