System wartości - teoria M. Rokeacha:
System wartości - system poglądów i przekonań, wchodzi i zakres struktur osobowości, które są opisywane w wymiarze centralność-peryferyjność przekonań.
Poglądy centralne wiążą się z pierwotnymi nawykami, przekonaniami, nie podlegają modyfikacji, decydują o wyborze ideologii, o sposobie autoprezentacji wobec innych. Peryferyjne - nabyte od autorytetów. Odnosi się do idealizacyjnych sposobów działania, związane z wartościami instrumentalnymi.
Obejmuje idealne stany docelowe, wartości ostateczne.
Ambicja, otwartość myślenia, kompetencja, życzliwość, czystość, odwaga, umiejętność wybaczania, uczynność, uczciwość, zdolność do twórczego myślenia, niezależność, intelektualizm, logiczność, miłość, posłuszeństwo uprzejmość, odpowiedzialność, opanowanie. Koncentrują się wokół grup przekonań - pierwsza grup norm i powinności, druga grupa - kompetencji osobistych, czyli inteligencja, logiczność, twórczość.
Dostatnie życie, pełne wrażeń, pokój na świecie, świat piękna, równość, poczucie bezpieczeństwa (rodzinnego), wolność, szczęście, wewnętrzna harmonia, dojrzała miłość, bezpieczeństwo narodowe, przyjemność, zbawienie, szacunek dla siebie, społeczny prestiż, przyjaźń, mądrość. Są tu 2 grupy - osobiste i dotyczące rzeczywistości społecznej.
Różnice indywidualne polegają na znaczeniu, jakie jednostka przypisuje danej grupie wartości. Indywidualna hierarchia wartości sprawia, że różnią się w postawach i aktywności politycznej.
Rokeach porównał system wartości osób zaangażowanych i niezaangażowanych politycznie. Ludzie zaangażowani wysoko oceniają wolność i równość, co wpływało na przyjęcie odpowiedniej ideologii. Lewica - równość, prawica - wolność. Równość odnosi się do relacji społecznych - grupa a jednostka; wolność dotyczy realizacji celów własnych. Jeśli wysoko cenimy wolność, a równość nisko, to mamy kapitalizm; jeśli obie nisko, mamy faszyzm; jeśli obie wysoko, to socjalizm; jeśli wolność nisko i równość wysoko, to jest komunizm.
Hipoteza - określone postawy polityczne i ideologie przyciągają ludzi, których system wartości jest zgodny z głównymi wartościami w tej ideologii, danego polityka, który ją reprezentuje.
Liberalizm związany z lewicą: racjonalizm, równość, wyzwolenie. Konserwatyzm z prawicą.
Aby zbadać rozbieżności pomiędzy sposobami wartościowania równości i wolności z preferencjami politycznymi, zbadał polityczne wyrafinowanie - najniższe u ludzi nisko ceniących wolność i równość - faszyści. Skoro nie mają polityków i programów, wybierają proste ideologie. Ideologie pluralistyczne wybierają bardziej wyrafinowane.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)