dr hab. Konstanty A. Wojtaszczyk. Notatka składa się z 5 stron.
RFN jest parlamentarną republiką federalną, określaną także jako demokracja kanclerska. centralna jest podzielona na wykonawczą - rząd federalny pod przewodnictwem kanclerza oraz prezydent, ustawodawczą - parlament związkowy (Bundestag) i rada związkowa (Bundesrat) oraz sądowniczą, sprawowaną przez Związkowy Trybunał Konstytucyjny.
Obecnie RFN zajmuje terytorium 357 022 km2 i składa się z 16 krajów związkowych z populacją ponad 82 mln obywateli. Każdy land, poza Bawarią, posiada własny parlament jednoizbowy (Landtag) oraz rząd z prezesem na czele, prowadzi także własną politykę wewnętrzną na wielu płaszczyznach - gospodarczej, finansowej, kulturalnej, itp. Kraje związkowe są reprezentowane we władzach federalnych przez określoną liczbę przedstawicieli. Ponadto obowiązują w nich oddzielne konstytucje, będące aktami podrzędnymi wobec ustawy zasadniczej.
Ustawa zasadnicza została uchwalona 23 maja 1949 ostatnia nowelizacja 29 lipca 2009. Pierwsza powojenna konstytucja miała obowiązywać tylko tymczasowo, dlatego nie otrzymała nawet oficjalnej nazwy „konstytucja” i była całkowitym odcięciem się od historii, nazizmu i hitleryzmu - w preambule umieszczono bezpośredni zwrot do narodu niemieckiego, podkreślając znaczenie narodu, a nie państwa. Ustawa z 1949 odnosiła się jedynie do RFN utworzonej z powojennych trzech stref okupacyjnych - brytyjskiej, amerykańskiej i francuskiej, a po upadku muru berlińskiego i zjednoczeniu Niemiec w 1990 rozciągnięto jej przepisy, ze zmianami, także na tzw. „nowe landy” - dawną Niemiecką Republikę Demokratyczną. Podstawowymi konstytucyjnymi zasadami ustroju są:
demokratyzm
podział władz
federalizm
państwo socjalne
samorządność
Ustawa Zasadnicza składa się z artykułów, które były zmieniane, jednak fundamentalne zasady struktury państwa nie podlegają żadnym zmianom. Zalicza się do nich:
Art. 1
1) Godność człowieka jest nienaruszalna. Obowiązkiem władzy publicznej jest jej poszanowanie i ochrona.
2) Dlatego naród niemiecki uznaje nienaruszalne i niezbywalne prawa człowieka jako podstawę każdej wspólnoty ludzkiej, pokoju i sprawiedliwości na świecie.
3) Następujące prawa podstawowe są wiążące dla ustawodawstwa, władzy wykonawczej i wymiaru sprawiedliwości jako prawo bezpośrednio obowiązujące. Art. 20 1) Republika Federalna Niemiec jest demokratycznym i socjalnym państwem federalnym.
2) Cała władza zwierzchnia pochodzi od narodu. Naród sprawuje władzę przez wybory i głosowania oraz przez uprawnione organy władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowej.
3) Władza ustawodawcza jest związana porządkiem konstytucyjnym, władza wykonawcza i władza sądownicza związane są ustawą i prawem.
(…)
… dyplomatycznych,
mianuje i odwołuje członków rządu
mianuje i odwołuje najwyższych urzędników państwowych, m.in. sędziów związkowych,
wskazuje kandydata na kanclerza,
na wniosek rządu rozwiązuje parlament, gdy postawiony przez kanclerza wniosek o wotum zaufania zostanie odrzucony,
na wniosek rządu wprowadza ustawodawczy stan wyjątkowy,
posiada prawo łaski.
Akty normatywne wydawane przez prezydenta to zarządzenia…
…. Zwykle wicekanclerz pochodzi z mniejszej partii spośród tych, które tworzą koalicję.
Konstytucja RFN przewiduje instytucję tzw. konstruktywnego wotum nieufności. Parlament może wyrazić kanclerzowi wotum nieufności tylko w przypadku, kiedy jednocześnie dokona wyboru jego następcy, za pomocą bezwzględnej większości głosów. Jeżeli taka większość nie może się ukonstytuować, wówczas albo prezydent rozwiązuje parlament i rozpisuje nowe wybory, albo udziela poparcia kanclerzowi mniejszości i mianuje go. Parlament nie może wyrazić wotum nieufności wobec pojedynczego ministra, ale od razu wobec całego rządu, z racji tego, że tylko kanclerz jest wybierany przez parlament.
Kanclerz może także wykorzystywać instytucję wotum zaufania. Szef rządu zwraca się z wnioskiem o udzielenie mu wotum zaufania, mogąc połączyć…
… on pierwszą pozycję i faktycznie kieruje jego polityką według ustalonego planu działań. Aby nie powtórzyć sytuacji z Republiki Weimarskiej kanclerz nie może być mianowany i odwoływany przez prezydenta w dowolnym momencie. Kanclerz wybierany jest w następującej drodze:
kandydata desygnuje prezydent, musi go zaakceptować parlament bezwzględną większością głosów,
jeżeli kandydat prezydenta nie uzyska wymaganej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)