Subiektywizm, scjentyzm, pragmatyzm - zmierzenie się z etymologią i istotą pojęć (TF, s. 65-68)
Subiektiwyzm - ukształtował się w Oświeceniu (Kartezjusz, Kant..). Kartezjusz - "cogito, ergo sum" - myslę, więc jestem. Immanuel Kant: "Oświecenie to wyjście człowieka z zawinionej przez siebie niepełnoletności. Niepełnoletność jest niemożnością posługiwania się swoim rozumem bez korzystania z pomocy innych. Sapere aude! Miej odwagę posługiwania się własnym rozumem! - jest więc hasłem oświecenia". Człowiek nie może poznać rzeczy samych w sobie, przestaje czuć się ogniwem w uprzednio danym kosmosie - uważa się natomiast za jego odkrywcę i kreatora. Filozofia subiektywizmu nie daje człowiekowi odpowiedzi na pytanie o sens i cel życia, wykluczając a priori, że taka odpowiedź jest możliwa. Głosi niezdolność rozumu do poznania otaczającego świata, gdyż zerwała z rzeczywistością, aby nie słyszeć, jak świat mówi o Bogu. Jak już wcześniej była mowa, oświecenie wiąże się z rozwojem nauk matematyczno-przyrodniczych, które zmieniły gruntownie obraz świata. Np. Galileusz, czy w Anglii Izaak Newton, który był chrześcijaninem, autor "Zasad matematycznych filozofii naturalnej", stowrzył zasady mechaniki klasycznej i odkrył liczne prawa.
scjentyzm - Myśl europejska, odwołująca się dotąd do chrześcijańskiego ideału universitatis - powszechności prawdy, poszukiwania prawdy ostatecznej, skierowała się w stronę pozytywizmu i związanego z nim scjentyzmu. Z pozytywizmem kojarzy nam się naziwsko Auguste'a Comte'a (twórca scjentyzmu)(zm. 1857) - Trzy fazy ewolucji ludzkiej: teologiczna (urojenia), metafizyczna (abstrakcja), pozytywna (nauka). "Nauka zamiast religii". Jan Paweł II: " Ta koncepcja filozofizna nie uznaje innych form poznania niż formy właściwe dla nauk ścisłych, spychając do sfery wytworów wyobraźni, zarówno poznanie religijne i teologiczne, jak i wiedzę z dziedziny etyki i estetyki. Trzeba niestety stwierdzić, że scjentyzm zalicza wszystko, co dotyczy pytania o sens życia, do sfery irracjonalnej lub do domeny wyobraźni"
pragmatyzm - jest skutkiem zubożenia, które spowodował scjentyzm. Według pragmatyków, użyteczność stanowi podstawowe kryterium prawdziwości sądów i pojęć (William James, zm 1910). Prawdziwe jest to, dzięki czemu możemy skutecznie działać. Skrajny pragmatysta redukuje wartość człowieka do jego użyteczności i potrzeb. W tym właśnie kontekście Kościół katolicki nieustannie ostrzegał, że zamach na Boga jest zamachem na człowieka, a wiara w Boga Stwórcę to najpewniejsza gwarancja ludzkiej godności.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)